Fizika fanining rivojlanish tarixi


Fizikaning rivojlanish tarixi



Download 1 Mb.
bet2/5
Sana02.01.2022
Hajmi1 Mb.
#310256
1   2   3   4   5
Bog'liq
fizika slayd

Fizikaning rivojlanish tarixi

  • Fizikada  kashfiyotlar amalga oshirilgandan  so'ng,  ulami  ishlab  chiqarishga  tatbiq  etish  bilan  shug'ullanuvchi  mutaxassislar  may-  donga  chiqadilar  va  fizika  bilan  chambarchas  bog'langan  yangi  fanlar  paydo  bo'ladi. XIX asming oxiri  va  XX asming boshida elektromagnit  hodisa-  larga  bog'liq  ko'plab  jarayonlar  kashf etildi. L.  Galvani  (1737-1798)  va A.  Volta  (1745-1827)  kabi  olimlar  tomonidan  tok  manbalari  —  gal vanik element laming,  M.  Faradey  (1791—1867)  tomonidan  elektromagnit  induksiya  hodisasining, A.  Popov  (1857—1906) tomonidan  radioning  kashf qilinishi,  nemis  fizigi  G.  Gers  (1857—1894)  tomonidan  elektromagnit  to'lqinlar  mavjudligining  isbotlanishi elektrotexnika,  radiotexnikaning rivojla­ nishiga  sabab bo'ldi.
  • Fizik  jarayonlar juda  qadim  zamonlardan  hattoki  eramizdan  oldin  ham  odamlaming  diqqat  markazida  bo'lgan.  Moddalaming  atomlardan  tashkil topganligi  to‘g‘risidagi  ta’limot  Demokrit,  Epi-  kur,  Lukretsiylar  tomonidan  olg'a  surilgan.  Olamning  geosentrik  sistemasi  (Yer  olamning  markazi)  haqidagi  ta’limot  Ptolemey  tomonidan  yaratilgan.  Shuningdek,  eramizdan  oldin  Qadimgi  Yunonistonda  richag (tayanch),  yorug‘likning to‘g‘ri  chiziq bo‘ylab  tarqalishi va qaytishi to'g'risidagi,  gidrostatikada Arximed qonunlari  yaratildi.  Elektr va magnit  hodisalariga aloqador ba’zi oddiy hodisalar  kuzatildi.  Bulaming  barisi  eramizdan  oídingi  IV  asrda  Aristotel  tomonidan  umumlashtirilib,  yagona  sistemaga solindi.  Lekin  shuni  ta’kidlash  lozimki,  uning  fikricha  bilishning  asosiy  vositasi  tajriba  bo‘lmay,  aqliy mulohaza  yuritish  bo'lgan.  Bundan  so‘ng  uzoq  vaqt  davomida  fizikaning rivojlanishiga  hissa qo'shadigan  arzigulik  ishlar  kuzatilmagan.  XVII  asrga  kelib  italiyalik mashhur  fizik  G.  Galiley  Galileo Galiley (1564—1642)  harakatni  matematik tenglamalar yordamida  ifodalash  zarurligini  tushundi.  U,  Aristoteldan  farqli  oMaroq,  jismlaming  biror jismga  ta’siri  natijasida  u  tezlik emas,  balki  tezlanish  olishini  ko'rsatdi.  
  • Galiley  (1609)  inersiya, jismlaming erkin  tushishi  qonun-  larini(16041609)  yaratdi.  Yorug‘likning tezligini o'lchash maqsadida tajriba o‘tkazdi.  Shunga qaramasdan,  ingliz  fizigi  I.  Nyuton  (1643-1727) tomonidan kashf etilgan  klassik mexanikaning yaratilishi  XVII  asming eng ulkan yutug'i  bo'lib  hisoblanadi
  • U o‘zining1687-yilda chop   etilgan  „Natural  filosofiyaning  matematik  asoslari“  asarida 
  • dinamikaning  uchta asosiy qonuni va butun olam tortishish qonunini  bayon  qildi.

Download 1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish