III BOB. Ananaviy texnologiya yohud zamonaviy ta’lim texnalogiyasi dolzarbligi. - III BOB. Ananaviy texnologiya yohud zamonaviy ta’lim texnalogiyasi dolzarbligi.
- 3.1. Kuch impulsi va jism impulsi. Reaktiv harakat
- O’quvchi bilishi kerak:
- Impulsning saqlanish qonuni. Energiya, ish va quvvat. Mexanik energiya. Yopiq sistema, yopiq sistemaning impuls uchun saqlanish qonuni, reaktiv harakat, energiya, mexanik ish, ishning birligi, quvvat, quvvat birligi, mexanik energiya, potensial energiya, energiyaning qanday birlikda o’lchanilishi. Energiyaning saqlanish qonuni. Jismlarning absolyut elastik va noelastik urilishlar.
- 1. «Impuls» lotincha so’zidan kelib chiqqan bo’lib, lug’aviy ma’nosi «turtki» demakdir. Mexanikada bu atama bilan ikkita kattalik belgilanadi: kuch impulsi va jism impulsi.
- Jismlarning o’zaro ta’sir natijasi faqat kuchgagina emas, balki ularning o’zaro ta’sirlashish vaqtiga ham bog’liqdir. Bunga quyidagi tajribada ishonch hosil qilish mumkin.
- Gorizontal oyna ustiga po’lat sharcha qo’yamiz. Sharchaning ustidan kuchli magnitli tez o’tkazamiz, sharcha joyidan salgina qo’zg’alganini sezamiz. Endi magnitni sharga ustidan sekinroq o’tkazib, tajribani takrorlaymiz. Bu holda sharcha harakatga keladi va magnit orqasidan ergashib harakatlanadi. Тajriba o’zaro ta’sir natijalari o’zaro ta’sir vaqtiga bog’liqligini ko’rsatadi. Shuning uchun fizikada kuch ta’sirini xarakterlash uchun maxsus kattalik–kuch impulsi kiritilgan.
- Kuchning biror vaqt oralig’idagi ta’sirining o’lchovi bo’lib hisoblanuvchi fizik vektor kattalikka kuch impulsi deb ataladi.
- Kuch impulsi kuchni uning ta’sir vaqtiga ko’paytmasi bilan o’lchanadi:
- I = Ft I =1N s
- 3.2 Mexanik ish va quvvat.
- Kuch yo’nalishi ko’chish yo’nalishi bilan mos tushgan holda kuch modulini ko’chish moduliga ko’paytmasiga teng bo’lgan A skalyar kattalik kuchning ishi deb ataladi.
- A=FScos
- Bunda: A – bajarilgan ish
- F- jismga ta’sir qiluvchi kuch
- S - o’tilgan yo’l
- - kuch va ko’chish orasidagi burchak
- A=F S birligi A=1J=1N1m=1kg 1m =
- Xulosa
- XULOSA Mamlakatimizda chuqur o’zgarishlar, siyosiy va ijtimoiy–iqtisodiy hayotning barcha tomonlarini izchil isloh etish va liberallashtirish, jamiyatimizni demokratik yangilash va modernizasiya qilish jarayonlari jadal sur‘atlar bilan rivojlanib bormoqda. Bunda kuchli fuqarolik jamiyatini shakllantirish yo’lida belgilab olingan va izchil ravishda amalga oshirilayotgan ulkan vazifalar mustahkam zamin yaratmoqda. Kurs ishida «mexanik ish, energiya va quvvat mavzusini yangi texnologiyalardan foydalanib o`rganish » mavzusi bo’yicha pedagogik texnologiyalar loyihalashtirildi va rejalashtirildi va bajarilgan ishlarning xulosasi sifatida quyidagilarni keltirish mumkin: « Mexanik ish, energiya va quvvat mavzusini yangi texnologiyalardan foydalanib o`rganish » mavzusi uchun ta‘lim texnologiyasi modeli ishlab chiqildi; Darsning ta‘lim texnologiyasi modelida o’quv mashg’ulotining rejasi, darsning maqsadi, kutiladigan o’quv faoliyati natijalari va mustaqil ishlash uchun topshiriqlar keltirilgan; Darsda yangi o’qitish usullari qo’llanilgan (Tezkor savol-javob, modifikatsiyalangan ma`ruza, aqliy hujum,BBB metodi); Kurs ishida keltirilgan materiallar o’quvchilarni ta‘lim jarayonining markaziy sub‘ekti sifatida faollashtirishga, ularning xuquqiy bilimlarini oshirishga, darsning maqsadidan kelib chiqqan holda kafolatlangan natijaga olib kelishga hamda ta‘lim sifat va samaradorligini oshirishga xizmat qiladi. Loyihalashtirilgan va rejalashtirilgan yangi texnologiyalar O‗rta maxsus, kasb-hunar ta‘limi massasalarida «Fizika» fani bo‗yicha dars jarayoniga tadbiq etilishi mumkin.
- FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
- 1. O'zbekiston Respublikasining “Ta'lim to'g’risida”gi Qonuni. Barkamol avlod - O'zbekiston taraqqiyotining poydevori. - T.: “Sharq”, 1998.
- 2. O'zbekiston Respublikasining “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to'g’risida”gi Qonuni. Barkamol avlod –O'zbekiston taraqqiyotining poydevori. – T.: “Sharq”, 1998.
- 3. Karimov I.A. O'zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida.-T.: «O'zbekiston», 2011.
- 4. Azizxo‘jaeva N.N. Pedagogik texnologiya va pedagogik mahorat. -T.: TDPU. 2006 y.
- 5. Madyarova S. A. va boshq. Pedagogik texnologiya va pedagogik mahorat.- T.: IQTISOD-MOLIYA, 2009, 240 b.
- 6. Sayidahmedov N. Yangi pedagogik texnologiyalar. -T.: “Moliya ” nashriyoti, 2003 y. – 171 b.
- 7. Ochilov M. Yangi pedagogik texnologiyalar. - Qarshi. “Nasaf”, 2000 y.-80 b.
- 8. Tolipov U., Usmanbayeva M. Pedagogik texnologiya:nazariya va amaliyot.-T.: “Fan”. 2005.
- 9. Farberman. B.L. Ilg‘or pedagogik texnologiyalar.- T.:2001
- 10. Dadamirzaev G’. Pedogogik texnologiyalar bo'yicha izohli tayanch so'z va iboralar. Metodik qo'llanma. - Namangan, NamMPI, 2008 yil, 30 bet.
- 11. .G’.G’aniev, A.K. Avliyoqulov, G.A. Almardonova “Fizika” I –qism 45-53 bet.
- 12.X.Axmedov, M.Doniyev,Z.Husanov.Fizikadan ma’ruza matni 2004 yil
E’TIBORLARINGIZ UCHUN RAHMAT!
Do'stlaringiz bilan baham: |