Fizika” fani bo’yicha

Bеrk idishda turgan suyuqlik (yoki gaz) ga ta'sir etayotgan bosim suyuqlik (yoki gaz) ning har bir nuqtasiga o’zgarishsiz uzatiladi.

Paskal qonunining bunday ta'rifi umumiy hol uchun, ya'ni og’irlik kuchi naearga olnnadigan hol uchun ham to’g’ri bo’ladi. Agar tinch turgan suyuqlik ichidagi og’irlik kuchi ma'lum (umuman olganda turli nuqtalarda turlicha bo’lgan) bosimni hosil qilsa, suyuqlik sirtiga qo’yilgan tashqi kuchlar suyuqlikning har bir nuqtasida bosimni bir xil qimatga oshiradi.

7. Paskal va Arximed qonunlari.

Agar suyuqlik ichiga biror qattiq jism botirilsa, uning sirtlariga suyuqlikning bosim kuchlari ta'sir qiladi. Chuqurlik ortib borgan sari bosim ham ortib borishi sababli jismning pastki qismiga yuqori qismiga nisbatan kattaroq kuchlar ta'sir qiladi. Bu kuchlarning tеng ta'sir etuvchisn yuqoriga qarab yo’nalgan bo’ladi.

F=ρgV

Bu yerda ρ-suyuqlik zichligi, g-erkin tushush tezlanishi, V-suyuqlikka botirilgan jismning hajmi.

Suyuqlik (yoki gaz) ga botirilgan jism o’zi siqib chiqargan suyuqlik (yoki gaz) og’irligiga tеng bo’lgan kuch bilan yuqoriga tomon itariladi.

Bu ta'rif Arximеd qonuni dеb ataladi. Arximеd «Suzuvchi jismlar haqida» nomli asarida bu qonunni quyidagicha ta'riflagan: «Suyuqlikdan og’ir jism suyuqlikka tushirilganda uning tubiga yеtguncha borgan sari chuqurroq tushadi va suyuqlik ichida turganda jism hajmicha suyuqlikning og’irligicha o’z og’irligidan yo’qo-tadi».