Elementlarning davriy xossalarining takrorlanishi atom elektron qobiqlari ichki tuzilishining tashqi belgisidir. Atomda alohida elektronning kvant holati to'rtta kvant soni n, l , m(I) m(s) bilan aniqlanadi. Pauli prinsipi bir kvant holatda bittadan ortiq elektron bo’lishi mumkin emas deb tushuntiradi. Bosh kvant soni n ning berilgan qiymatidagi elektronlar to‘plami elektronlar qobiqlarini hosil qiladi. Elektron qobiqlar bosh kvant soni qiymatlariga mos ravishla bosh lotin harflar bilan belgilanadi - Elementlarning davriy xossalarining takrorlanishi atom elektron qobiqlari ichki tuzilishining tashqi belgisidir. Atomda alohida elektronning kvant holati to'rtta kvant soni n, l , m(I) m(s) bilan aniqlanadi. Pauli prinsipi bir kvant holatda bittadan ortiq elektron bo’lishi mumkin emas deb tushuntiradi. Bosh kvant soni n ning berilgan qiymatidagi elektronlar to‘plami elektronlar qobiqlarini hosil qiladi. Elektron qobiqlar bosh kvant soni qiymatlariga mos ravishla bosh lotin harflar bilan belgilanadi
Bosh kvant soni n va orbital kvant soni l ning berilgan qiymatlaridagi elektronlar to'plami elektron holatlarni hosil qiladi. n ning l qabul qilishi mumkin bo’lgan qiymatlariga qarab bir elektron qobiqda bir nechta holatlar bo’lishi mumkin. Bu holatlar m(I) ning qiymatlari bilan farq qiladi. m(I) quyidagi qiymatlarni qabuI qiladi - Bosh kvant soni n va orbital kvant soni l ning berilgan qiymatlaridagi elektronlar to'plami elektron holatlarni hosil qiladi. n ning l qabul qilishi mumkin bo’lgan qiymatlariga qarab bir elektron qobiqda bir nechta holatlar bo’lishi mumkin. Bu holatlar m(I) ning qiymatlari bilan farq qiladi. m(I) quyidagi qiymatlarni qabuI qiladi
- m, = -£, -(£ - 1 ) , 0 .....+(£ -1), +£.
- Hlektron holatlar orbitai kvant soni £ ning son qjymatlariga mos ravishda kichik lotin harflari bilan beogilanadI
Kvant soni £ ning turli qiymatlariga to'g'ri keladigan har bir holatida bo’lishi mumkin bo‘lgan elektronlarning maksimal soni 2(2 £ + l) ifoda orqali aniqlanadi. Masalan, n= 1 va £ = 0 bo’lgan s holatda 2 ta, n = 2 va £ = 1 bo‘lgan p holatda 6 ta, n= 3 va £=2 bo‘lgan d/holatda 10 ta elektron bo’lishi mumkin va h.k. Demak, n ning berilgan qiymatida £ qabul qilishi mumkin bo’lgan qiymatlariga bog’liq ravishda bir elektron qobiqda bir nechta holatlar bo’lishi mumkin. Masalan, n=2 bo’lgan L qobiqda £ =0 va I boMgan s va p holatlar bo’ladi. Shuning uchun n ning berilgan qiymatidagi har bir qobiqda bo’lishi mumkin bo’lgan elektronlarning maksimal soni shu qobiqdagi holatlarda bo’lgan elektronlarning yig’ndisiga teng, ya’ni - Kvant soni £ ning turli qiymatlariga to'g'ri keladigan har bir holatida bo’lishi mumkin bo‘lgan elektronlarning maksimal soni 2(2 £ + l) ifoda orqali aniqlanadi. Masalan, n= 1 va £ = 0 bo’lgan s holatda 2 ta, n = 2 va £ = 1 bo‘lgan p holatda 6 ta, n= 3 va £=2 bo‘lgan d/holatda 10 ta elektron bo’lishi mumkin va h.k. Demak, n ning berilgan qiymatida £ qabul qilishi mumkin bo’lgan qiymatlariga bog’liq ravishda bir elektron qobiqda bir nechta holatlar bo’lishi mumkin. Masalan, n=2 bo’lgan L qobiqda £ =0 va I boMgan s va p holatlar bo’ladi. Shuning uchun n ning berilgan qiymatidagi har bir qobiqda bo’lishi mumkin bo’lgan elektronlarning maksimal soni shu qobiqdagi holatlarda bo’lgan elektronlarning yig’ndisiga teng, ya’ni
Do'stlaringiz bilan baham: |