Fizika 7-sinf Mavzu: Jismning oq’irligi. Urgut tuman 31-umumta’lim maktabi oqituvchisi Abduqodirov Q. O’tilganlarni yodga olamiz

Fizika 7-sinf
Mavzu:
Jismning oq’irligi.
Urgut tuman 31-umumta’lim maktabi oqituvchisi Abduqodirov Q.
O’tilganlarni yodga olamiz.

• Nima uchun jismlar Yerga tushadi?
• Og’irlik kuchi deb nimaga aytiladi?
• Og’irlik kuchi nimalarga bog’liq?
• Og’irlik kuchi hamma joyda bir xilmi?
• Og’irlik kuchi jismning qayerga qo’yiladi va qanday yo’naladi?

Bugun o’rganamiz.

• og‘irlik kuchining osmaga ta’siri
• og‘irlik kuchining tayanchga ta’siri
• jismning og‘irligi

Og’irlik kuchi va og’irlik.
Og’irlik kuchi va og’irlik bir narsami?
Fog’
Fog’
Og’irlik kuchi va og’irlik.
Og’irlik kuchi va og’irlik bir narsa emas!
Fog’
P
Fog’
P
Yerga tortilishi tufayli jismning tayanchga yoki osmaga ta’sir etadigan kuchi jismning og‘irligi deb ataladi va P harfi bilan
belgilanadi.
Jismning og’irligi.
Yerga tortilishi tufayli jismning tayanchga yoki osmaga ta’sir etadigan kuchi jismning og‘irligi deb ataladi.
P
P
Jismning og’irligi.
Yerga tortilishi tufayli jismning tayanchga yoki osmaga ta’sir etadigan kuchi jismning og‘irligi deb ataladi.
Tinch holatda turgan jismning og‘irligi quyidagi formula bilan ifodalanadi: P = mg

Jismga ta’sir qiladi

• Jismga ta’sir qiladi
• Yer markaziga yo’nalgan.
• Jismning harakatida o’zgarmaydi.
• F og’ = mg

• Tayanchga ta’sir qiladi
• Yuzaga tik yo’nalgan.
• Tayanchning vertikal harakatida o’zgarishi mumkin.
• P = mg

Jismning og’irligi.
Og’irlik kuchi.
Fog’
P
P
Turmushda massa o‘rniga ko‘proq og‘irlik tushunchasi qo‘llaniladi.
Masalan, bozorda tarozi yordamida mahsulotning massasi o‘lchansa-da, mahsulotning og‘irligi o‘lchandi, deyiladi.
Bu bilan xatolikka yo‘l qo‘yiladi, deb bo‘lmaydi. Chunki tarozida mahsulot tinch holatda, ya’ni muvozanat holatida tortiladi. Bu holatda og‘irlik N da emas, balki kg yoki g da hisoblanadi, xolos.
Massa va og’irlik.
Savollarga javob beramiz.

• Jism massasi va og‘irligi tushunchalari orasida qanday farq bor?
• Biz shayinli tarozida jism massasini o‘lchaymizmi yoki og‘irliginimi?
• Og‘irlikning og‘irlik kuchidan farqi nimada?

E’tiboringiz
uchun raxmat!
Qo’shrabot tuman 2-umumta’lim maktabi oqituvchisi Duvlayev K. A.