Fizik kimyo

6-ish Individual suyuqlikning molyar bug’lanish issiqligini aniqlash
Ishning maqsadi:
1. Pufakcha hosil bo‘lgandagi maksimal bosimni o‘l-chashdan foydalanib bir necha temperaturalarda suyuqlikni sirt tarangligini o‘lchash (Rebinder metodi).
2. Berilgan suyuqlikni tajribada olingan va adabi-yotdagi qiymatlar bo‘yicha -Т" ligini temperaturaga bog‘-liqlik grafikidan kritik temperaturasini topish.
3. Yangi 1 yuza hosil bo‘lgandagi entropiya va en-talpiyani o‘zgarishini hisoblash.

Metodni printsipi
Pufakcha hosil bo‘lgandagi maksimal bosimni o‘l-chash metodi, suyuqlikka kapillyar orqali havo pufakchasini uzilishiga berilgan bosimni o‘lchashga asoslangan.
Kapillyardan pufakchani sekin suyuqlikga siqilganda ichki ortiqcha bosim vujudga keladi, bu esa Laplas qonuniga asosan bunda sirt tarangligi aniqlanadi va pufakchani egri sirti
,
bu yerda r -kapillyardagi suyuqlikni botiqligini (menisk) egri chizig‘ini radiusi. -ortiqcha bosim.
Egri chizig‘ini radiusi pufakchani suyuqlikka siqish darajasiga qarab, o‘zgaradi.

8-rasmdan ko‘rinib, turibdiki, boshlanish vaqtdagi pufakcha egrilik chizig‘i katta radiusga ega va uning sirti tekis desa, ham bo‘ladi ( ) vaqt o‘tishi bilan egriligini radiusi kichiklashib boradi, pufakcha qabriqlashib boradi va bo‘lganda ichki pufakchani ortiqcha bosimi maksimal qiy-matga yetadi ( ). Bu bosim kapillyardagi tashqi bosimga tengdir. Kelgusida pufakchani o‘lchovini oshirish uchun tashqi bosimni oshirish talab qilmaydi, chunki pufakcha kattalashgan sari undagi ichki bosim Laplas qonuniga asosan kichiklashib boradi. Trubkadagi havo natijasida pufakcha shakliga kirishga intiladi va kapillyardan uzilishiga olib keladi. Shunday qilib, shu metod bilan sirt tarangligini aniqlash tashqi bosimni o‘lchashga olib kelada, bu esa г>р ga tengdir. Pufak hosil bo‘lgandagi maksimal bosim o‘lchash metodi bilan sirt tarangligini aniqlashda buni ustidagi suyuqlikni sirt qavatini gidrostatik bosimini hisobga olish kerak. Ammo, agar kapillyar suyuqlikda juda chuqurlikda bo‘lmasa, uning radiusi kichik bo‘lganligi tufayli qo‘shimcha bosimni hisobga olmasa ham bo‘ladi.