Физик-кимёвий тахлилни вазифаси; Физик-кимёвий таҳлилнинг асосий тушунчалари; Системанинг термодинамик хоссаси

солидус (қаттиқлик) чизиғи----ВАС – чизиғи солидус (қаттиқлик) чизиғи дейилади. Бу ҳароратдан пастда мувозанатда турган системада суюқ фаза мавжуд бўлмайди.
НА-эгри чизиқ таркиб ўзгариши билан эритмадан О модданинг кристаллга тушиш ҳарорати ўзгаришини кўрсатади, бу чизиқ бўйлаб эритма О модда кристаллари билан мувозанатда бўлади.
АД чизиғи юқоридаги ҳолатни S моддага нисбатан кўрсатади.

ликвидус чизиғи----НАД- эгри чизиғини ликвидус чизиғи дейилади (ликвидус суюқлик деганидир). Ликвидус чизиғидан юқорида тузларнинг туйинмаган эритмаси бўлади.
НАВ соҳасида О модда кристаллари билан туйинган эритма мувозанатда бўлади. Бу соҳа О модданинг (музнинг) кристалланиш соҳаси дейилади.
АСД- S модданинг кристалланиш соҳаси дейилади.
ОВСS- икки қаттиқ фазанинг аралашмаси –(S) туз ва (O) муз.

Системани эркинлик даражаси-----НАД соҳада система 2 компонентдан ва 2 хил фазадан иборат. (Эритма, буғдан)
F=К+2-Ф=2+2-2=2. Ди вариантли
- АСД ва АВН соҳаларда система учта фазадан (буғ, тўйинган эритма ва битта қаттиқ фаза) бир вариантли
. F=К+2-Ф=2+2-3=1 (моно вариантли)
-ОВСS соҳа ҳам уч фазадан (икки хил қаттиқ фаза ва буғ) иборат бўлгани учун моно вариантли бўлади.
Моно вариант ҳолларида омиллардан (ҳарорат, концентрация, ёки буғ босими) фақат биттасини ўзгартириш мумкин. Бу ўзгартириш хам маълум бир, системадаги фазалар сонини ва уларни сифат таркибини ўзгартирмайдиган оралиқда бўлади.
-А эвтектик нуқта инвариант, бу ерда тўртта фаза мувозанатда бўлади – буғ, эритма ва икки қаттиқ фаза (муз ва туз).
F=К+2-Ф=2+2-4=0.
Агарда параметрлардан бири ўзгартирилса, масалан, ҳарорат, битта фаза йўқолади; ҳарорат камайса - суюқлик, кўтарилса-қаттиқ фазаларнинг бири.

Эритмани изотермик буғлатиш


Сувни буғланиши давомида ҳароратни ўзгармаслиги туфайли тўйинган эритмани таркиби ҳам ўзгармай қолади.
Эритмани фигуратив нуқтаси L₁ унинг бутунлай қуригунча ўзгармай қолади.

• 
  Агарда m₁ таркиби эритмани совитсак, у ҳолда фигуратив нуқта паст ҳарорат томонга ўзгаради, яъни пастга m₂ нуқтага келади. Бу нуқтада эритма туйинади ва тузнинг кристалланиши бошланади.
  
• 
  Қаттиқ фазанинг ажралишига мос келувчи ҳароратда S₂ нуқта билан ифодаланади. Ҳароратни янада пасайиши билан қаттик фазага туз ажралиб чиқа бошлайди, эритманинг концентрацияси эса камаяди.
  
• 
  Эритмани туйиниш фигуратив нуқтаси эрувчанлик чизиғи бўлиб m₂ дан А га силжийди.
  
• 
  Система таркибий қисмлари фигуратив нуқталари битта изотермада (t₃) да ётади: масалан, система фигуратив нуқта m₃, эритманики L₃ ва қаттиқ фазани фигуратив нуқталари S₃, t₃ изотермада ётади.
  

Эритмани совитиш—