Фитопрепаратлар кимёси ва технологияси фанидан

19-
ma‟ruza
Mavzu:
Tarkibida xromonlar sao‗lagan dorivor o‗simliklar.
Ularning kimyoviy tuzilishi va texnologiyasi. Xossalari, tasnifi. Tibbiyotda 
Ishlatilishi. 
Reja
: 1.Xromonlar kimyoviy tuzilishi va xususiyatlari. 
2.Kellin olish texnologiyasi va uning tibbiyotda 
ishlatilishi. 
Benzopiran bu 1,2 va 1,4 benzopiran bu benzol bilan va 

xalqkalaridan iborat kondensirlangan kislorod saqlovchi geterotsiklik 
birikmalardir. 
-pironning ikkinchi, 
 
-pironning to‗rtinchi xolatidagi uglerod atomlari keto guruxiga 
almashilgan xollari 
va 
 
pironlar deb ataladi. Ularning benzol bilan kondensirlangan 
unumlari kumarin va xromon geterotsiklik xalqalarini tashkil qiladi
Kumarinlar to‗rtinchi xolatida gidroksil guruxi bor xosilasi 4-oksikumarin bir qancha 
dori moddalari molekula tuzilishini asosini tashkil qiladi. 
Masalan: uning sintez yo‗li bilan olingan xosilalaridan tibbiyotda antikoagulyant (qon 
ivishiga qarshi) modda sifatida mediokumarin, fenilxroman, listrofarin preparatlari keng 
qo‗llaniladi. 1,2 va 1,4 benzopiranlarning gidrolizlangan xosilalari ya‘ni xroman va 2-
fenilxroman (flavon) tabiiy dori moddalaridan tokoferol va flavanoidlar (rutin, kversetin 
va boshqa R-gurux vitaminlar) tarkibining asosini tashkil etadi.