Filosofiya uzb

Semantik  kategoriyalar  til  ifodalarining  sinflaridan  iborat  bulib,  ular  bir-birlaridan  qanday  ob`ektlarni 
aks  ettirishi  bilan  farq  qiladilar. Asosiy  semantik  kategoriyalar  qatoriga  gap  va  uning  tarkibida  nisbatan 
mustaqil xolda mavjud bulgan qismlari-deskriptiv va mantiqiy atamalar kiradi. 
Gap hukmni, savolni va normani ifoda qilishi mumkin. Hukmni ifoda qiluvchi gap predmetga birorta 
belgining (xossa yoki munosabatning) xosligini tasdiqlaydi va inkor qiladi. U darak gapdan iborat. 
Gapda predmetlarni, ularning xossalari va munosabatlarini aks ettiruvchi ifodalar deskriptiv atamalar 
deyiladi.  Deskriptiv  atamalar  predmetlar  nomlari  yoki  termalar  (predmetlarni,  predmetlar  tuplamini  aks 
ettiruvchi ifodalar) va predikatorlarga (predmetlarning xossalari va munosabatlarini aks etiruvchi ifodalar) 
bulinadi. 
Predmetlarning  nomlari  ayrim  suzlar  va  suz  birikmalari  bulib,  ular  moddiy  (planeta,  elektr  toki)  va 
ideal  (sezgi,  tafakkur)  predmetlarni  ifodalaydi.  Predmet  nomi  belgidan  iborat  bulganligi  uchun  uz 
mazmuni va ma`nosiga ega. Nomning mazmuni predmetni ifoda qiladi va mantikda denotat deb ataladi. 
Nomning  ma`nosi  esa  predmetning  muhim,  umumiy  belgilarini  ifoda  qiladi  va  kontsept  deb  ataladi. 
Masalan,  «Aristotel`»,  «Mantiq  fanining  asoschisi»,  «Topika  asarining  muallifi»  kabi  ifodalarning 
mazmuni bir xil,  ya`ni bitta predmetni ifodalaydi, ma`nosi esa turli xil,  ya`ni fikr kilayotgan ob`ektning 
xar xil belgilarini qayd kiladi. 
Shuningdek,  nomlar  yakka  («Toshkent  shahri»)  yoki  umumiy  («shahar»)  bulishi  mumkin.  Bunda 
yakka nom bitta predmetni, umumiy nom esa predmetlar sinfini aks ettiradi.