Fermentlar haqida umumiy tushuncha fermentlarning tasnifi va nomenklaturasi

Fermentlarning faolligini o‘lchash birligi
Fermentativ reaksiya tezligining ferment konsentratsiyasiga bog'liqligi tabiatan chiziqli bo'ladi. Ferment miqdorini ko'pchilik hollarda absolyut miqdorlar (masalan, grammlar hisobida) bilan o'lchash mumkin bo'lmaganidan reaksiya tezligining ferment miqdoriga chiziqli tarzda bog'liqligiga asoslangan shartli birliklardan foydalanishga to'g'ri keladi. Ferment birligi (E) deb lmk mol moddaning bir daqiqa ichida kimyoviy o'zgarishga uchrashini katalizlaydigan ferment miqdoriga aytiladi. To'qimalardagi ferment birliklarining soni mana bunday formulaga muvofiq aniqlanadi: o'zgarishga uchragan substrat miqdori, mk mol = nE to'qima namunasi, gx inkubatsiya vaqti, daqiqa Misol: laktatdegidrogenazani aniqlash uchun 100 mg jigar to'qimasi olingan edi. Tortib olingan shu namuna substrat eritmasiga IS daqiqa davomida inkubatsiyalandi va 210 mk mol mahsulot hosil boiganligi topildi. Demak, jigar to'qimasining har bir grammiga 210/(0,1 x 15)=140 biriik laktatdegidrogenaza mavjud. Ko'pincha fennentning solishtirma faolligi aniqlaniladi: solishtirma faoHigi namunadagi ferment birliklarining shu namunadagi oqsil (mg hisobida olingan oqsil) massasiga boiingan soniga tengdir. Masalan: lg jigar to'qimasida 140 biriik laktatdegidrogenaza va 200 mg oqsil boisa, bu holda jigardagi laktatdegidrogenazaning solishtirma faolligi 140/200=0,7 (mk mol/min)mg b o iad i. Solishtirma faollikdan 122 fermentlarni tozalash vaqtida, ayniqsa, ko'p foydalaniladi: boshqa oqsillar chiqarib tashlangandan keyin sayin preparatda ajratib olinayotgan ferment ulushi ortib boradi. Demak, solishtirma faollik ham kuchayib boradi. Solishtirma faollikning ortib borishiga qarab tozalash ayrim bosqichlarining samaradorligiga baho beriladi. Tozalangan, individual ferment bo'lsa, uning molyar faolligini o'lchash mumkin: molyar faolligi namunadagi ferment birliklarining mikromollar hisobida ifodalangan ferment miqdoriga bo'lingan soniga tengdir. Masalan: tarkibida 0,002 mk mol ferment boigan fumaraza eritmasida 240 biriik ferment (mk mol/min hisobida) topilgan bo'lsa, fumarazaning molyar faolligi boiadi: 240 mk mol/daqiqa --------------------------- = 12x104 daqiqa 0,002 mk mol Katal - 1 mol substratni 1 soniya katalizlovchi ferment miqdoriga aytiladi. [5,6 ]