Феноменал хотира: хотирани мустаҳкамлашнинг 70 усули / тузувчи ва нашрга тайёрловчи Суннат

ИжОДКОРлИК МАШқИ
Керакли китоб саҳифасидаги маълумот-
ларни эсда сақлаш ёмон эмас-а? Дўстларин-
гизнинг туғилган кунлари ҳамиша ёдда тур-
са, қандай яхши!.. Ҳаммада эслаб қолиш қо-
билияти турлича. Кўпчилик бирор бир нарса-
ни эслаб қолиш мақсадида уни ўзига таниш 
бўлган нарсалар билан боғлайди.
Масалан: Тоҳир исмини ёдда сақлаш учун 
«Тоҳир ва Зуҳра» романини ёки қариндош-
ларидан бирининг исми Тоҳир бўлса, шуни 
асосий таянч қилиб олади. Бу билан киши-
лар ўз хотирасини турли машқлар ёрдамида 
чархлаши ва ёдда турмайдиган нарсаларни 
осонлик билан эслаб қолиши мумкин.
Ўхшаш нарсалар орқали эслаб қолиш ўта 
фойдали. Дўстимизнинг телефон рақамини 
эслаб қололмаслигимизга сабаб улар орасида 
боғлиқлик мавжуд эмас. 

---

72
Масалан: 5354127 рақамларини эслаб қо-
лиш жуда қийин. Шундай ҳолларда бу рақам-
ларни қисмларга ажратиб (5,3,5,4,1,2,7) бош 
ҳарфини ёки ўзини бирор-бир ҳикоя ёки 
таниш матал билан боғлаш керак. Дейлик, 
беш боладан учтаси беш олди: 535 рақами 
чиқади. Ана энди сиз бу рақамни шубҳасиз, 
эслаб қоласиз. Бу, албатта, ҳар бир инсон-
нинг ижодкорлик маҳоратига боғлиқ.
Хаёлий боғлаш ҳам эслаб қолишга катта ёр-
дам беради. Масалан, китоб ўқиб ўтирган бо-
лани ёдда сақламоқчисиз. Хаёлингизга китоб 
ўқиб ўтирган болани келтирманг, бу жуда од-
дий ва тез эсдан чиқадиган нарса. Бу сизнинг 
хаёлингиз ва бу ерда сиз хоҳлаган нарсаларни 
амалга ошира оласиз. Шу сабабли ғайритабиий 
ҳолда тасаввур қилишга ҳаракат қилинг: «бола-
ни қувлаб юрган китоб» ёки «китобни иштаҳа 
билан еяётган болакай»ни тасаввур қилинг ва 
албатта, сиз буни эсдан чиқармайсиз.
Ҳар бир инсон ҳаётда тез-тез такрорланиб 
турадиган нарсаларни эсдан чиқармайди. 
Абитуриент имтиҳонга тайёргарлик кўриб 
тестларни ечиши мумкин, аммо маълумот-
ларни такрорлаб турмаса, кириш имтиҳо-
нидан ўта олмайди. Эслаб қолмоқчи бўлган 
нарсаларни қанча кўп такрорласак, шунча 
яхши эслаб қоласиз. Маълумотларни бундай 
усулда эслаб қолиш учун флешкардлардан 
фойдаланилади. Флешкард ясаш учун қоғоз-
нинг бир томонига савол, иккинчи томонига 
жавобини ёзасиз. Саволни ўқиб жавобини 

---

73
билсангиз ўтказиб юбораверасиз, топа олма-
сангиз орқасига қарайсиз. Қайта такрорла-
наверганлиги учун саволларнинг жавоби хо-
тирангизда муҳрланади.