Феъл сыз туркуми

savala, ishqala, qashla, quvala, surka, surga, chayqa, gangira kabilar.  

 

2)  Fe'l  negiziga  qo'shilib,  harakatning  kuchsizligini,  to'la  bajarilmasligini 

ifodalaydi.  Bular:  -inqira,  -nqira,  -msira,  -imsira,  -qilla  kabilar.  Masalan: 

oqarinqira, to'xtanqira, yig'lamsira, kulimsira, chopqilla kabilar.  

 

VI. FE'L MAYLLARI. 

 

 

Ish-harakatning  voqelikka  munosabatini  ifodalovchi  kategoriya  mayl 

deyiladi.  

 

Mayl  fe'ldan  anglashilgan  ish-harakatning  bajarilish  xususiyatini, 

imkoniyatini,  ya'ni  real  voqelikka,  sharoitga  bog'liqligini  ifodalaydi.  Masalan: 

yozdim,  borganman,  fe'llari  ish-harakatni  aniq  bajarilganligini,  yozsang, 

borsangiz  -  ish-harakatning  bajarilishi  haqida  shart,  istak,  maslahatni,  yoz, 

borsin esa ish-harakatning bajarilishi haqidagi buyruqni anglatadi.  

 

Mayl  kategoriyasi  harakatning  voqelikka  munosabatini  ifodalab, 

grammatik  zamon  va  grammatik  shaxs  (bajaruvchi)  bilan  uzviy  bog'lanadi.  Bu 

uch  hodisa  fe'lning  gapda  kesim  vazifasini  bajarishidan  predikativlik 

funktsiyasidan kelib chiqadi.  

 

O'zbek tilida asosan, 4 ta mayl bor.  

1. 

Aniqlik (ijro) mayli.  

2. 

Buyruq-istak mayli.  

3. 

Shart mayli. 

4. 

Maqsad mayli.