Favqulodda vaziyatlar, ularning ta’rifi, turlari va hususiyatlari

7) Gidrotexnik inshootlardagi halokatlar va avariyalar.

• 7) Gidrotexnik inshootlardagi halokatlar va avariyalar.
• Suv omborlarida, daryo va kanallardagi buzilishlar, baland tog‘lardagi kо‘llardan suv urib ketishi natijasida vujudga kelgan hamda suv bosgan hududlarda odamlar о‘limiga, sanoat va qishloq xо‘jaligi obyektlari ishining, aholi hayot faoliyatining buzilishiga olib keladigan va shoshilinch kо‘chirish tadbirlarini talab qiladigan halokatli suv bosishlari

Ekologik tusdagi favqulodda vaziyatlar. Ekologik tusdagi FVlar asosan 3 xil bо‘ladi:

• 1. Quruqlik (tuproq, yer osti)ning holati о‘zgarishi bilan bog‘liq vaziyatlar: halokatli kо‘chkilar-foydali qazilmalarni qazish chog‘ida yer ostiga ishlov berilishi va insoning boshqa faoliyati natijasida yer yuzasining о‘pirilishi, siljishi;
• Tuproq va yer ostining sanoati tufayli kelib chiqadigan toksikantlar bilan ifloslanishi, og‘ir metallar, neft mahsulotlari, shuningdek, qishloq xо‘jaligi ishlab chiqarishida odamlarning sog‘lig‘i uchun xavf soluvchi konsentratsiyalarda qо‘llaniladigan pestitsidlar va boshqa zaharli ximikatlar mavjudligi.

• 2. Atmosfera (havo muhiti) tarkibi va xossalari о‘zgarishi bilan bog‘liq bо‘lgan vaziyatlar:
• Havo muhitining quyidagi ingridientlar bilan ekstremal yuqori ifloslanishi:
• - oltingugurtli oksid, azotli oksid, uglerodli oksid, dioksid, qurum, chang va odamlar sog‘lig‘iga xavf soluvchi konsentratsiyalarda antropogen tusdagi boshqa zararli moddalar;
• - keng kо‘lamda kislotali hududlar hosil bо‘lishi va kо‘p miqdorda kislota chiqindilari yog‘ilishi;
• - radiatsiyaning yuqori darajasi.
• Gidrosfera holatining о‘zgarishi bilan bog‘liq vaziyatlar

3. Yer yuzasi va yer osti suvlarining sanoat va qishloq xо‘jaligi ishlab chiqarishi oqavalari;

• 3. Yer yuzasi va yer osti suvlarining sanoat va qishloq xо‘jaligi ishlab chiqarishi oqavalari;
• Neft mahsulotlari, odamlarning zaharlanishiga olib kelgan yoki olib kelishi mumkin bо‘lgan tarkibida og‘ir metallar, har xil zaharli ximikatlar mavjud chiqindilar va boshqa zararli moddalar bilan ekstremal yuqori darajada ifloslanishi;
• Binolar, muhandislik kommunikatsiyalari va uy-joylarning yemirilishiga olib kelishi mumkin bо‘lgan yoki olib kelgan sizot suvlar miqdorining ortishi;
• Suv manbaalari va suv olish joylarining zararli moddalar bilan ifloslanishi oqibatida ichimlik suvining keskin yetishmasligi.
• Hozirgi vaqtda Birlashgan Millatlar Tashkiloti - BMT bо‘yicha favqulodda vaziyatlarni tavsifiga yana qо‘shimcha qilib: a) ijtimoiy - siyosiy tavsifdagi FV; b) harbiy tavsifdagi FVni kiritish mumkin.