Ғaвача ( Манғ., Бер., Хўж ) ~ ғовача ( Тўртк., С. бий) – ғўза: ой атизға эккəллəрим ғавача ( Манғ.); ғaвачапайа

дəгиш (Бер., Манғ., Хўж.,) ~ дə : йиш// дəйиш
( Тўртк.,С. бий) – дарё қирғоғининг ўпирилиши.
дəгишмə (Бер., Манғ., Хўж.,) ~ дəйишмə
( Тўртк.,С. бий) – ҳазил, ҳазил-мутойиба.
дəй (Ш.хон) – пилла қуртининг тўрт ухлагандан кейинги даври.
дəйəк (Бер.) – еск. тўқайдан ўтин олувчилар тўлайдиган пулни ундирувчи шахс.
дəйəк пулы - . тўқайдан ўтин олгани учун тўланадиган ҳақ.
дəймек - ( Тўртк.,С. бий) – тегмоқ: мана дəймəдилə(Г.сун).
дəйрə// дəрйə - доира, чилдирма.
дəлбəджəн (Бер., Манғ.) вет туяларда учрайдиган оёқ касаллиги.
дəлбəзəр (Қ.чоқ) – саёқ, дайди.
дəлбир – (Қўнғ.) ~ дəлдир// дəлдирəк (Хўж.) делтир (Манғ.) – меров , анқов; довдир, енгилтак, ҳовлиқма, ғалати (одам).
дəлвə ( Тўртк.,) ~ дəли // дə:ли (Бер., Манғ., Хўж.) – тентак, жинни, еси паст, телба.
дəлиз (Бер., Манғ., Хўж.) ~ дə : лиз ( Тўртк.,С. бий) – коридор, даҳлиз.
дəллəтмə ( Тўртк.,С. бий) – мед. терлама, тиф.
дəллиг I - жиғилдон ( товуқ жиғилдони) тавуқтың дəллигиндə запас авқаты турады (Қ.бой.); деллик кəпмəк - сувсирамоқ.
дəллиг// дəллик II ( Тўртк.,С. бий) – 1.ёпиқ ( оқ қўй жунидан кашта қўйиб тикилган от ёпиғи) ; 2. терлик.
дəлтек I - (Манғ.) югурдак, ёрдамчи бола.
дəлтек II ( Тўртк.,С. бий) - ҳовлиқма: дəлтек йийит əкəн ( Тўртк.).
дəмикмəк – сиқилмоқ, дилтанг бўлмоқ, бўғилиб кетмоқ.
дəмиртикəн ( Тўртк.) – бот. чақир тиканак.
дəмкɵтə (Манғ., Хўж.) – 1.сил касалига йўлиққан одам; харсиллаб тез-тез нафас оладиган йўталиб юрадиган одам.
дəмрəтки ( Тўртк.,С. бий) – мед темиратки.
дəмрилмəк ( Тўртк.,С. бий) – термилмоқ, тикилмоқ,
кўз тикмоқ.
дəмсиз ( Манғ.) – мазасиз.
дəнəбайламоқ – чармни ялтиратмоқ.
дəнəкəр(Хўж.) - боғловчи, бирлаштирувчи , жипслаштирувчи.