Ғaвача ( Манғ., Бер., Хўж ) ~ ғовача ( Тўртк., С. бий) – ғўза: ой атизға эккəллəрим ғавача ( Манғ.); ғaвачапайа

дикəлəнмек ( Тўртк., С.бий) – соғаймоқ.
дикмə - манман, кеккайган, мақтанчоқ.
дилгир (Хўж.) – хафа, нохуш, зиқ.
дилкар( Манғ.) - еск. сувоқчи.
динкəман//диңкəмəн – бардам, зўр, қувватли: тиши тушмəгəн динкəман ғаррылар кɵп, шулар минəн сɵйлəшəсен ( Манғ.).
диң – 1.тепалик, баландлик; 2. қўйларни кузатмоқ учун чўпонлар томонидан лойдан қилинган тепа.
диңгирлəк (Бер.) - айғирча ( уюрга тинчлик бермайдиган айғирча).
диңкуймыш (Қўнғ.) – орқа оёқларининг курак суяклари баланд чиқиб турган от ва қорамоллар.
дыбабав (Қўнғ.) – от бўйнига тақиладиган безакли қайиш.
дығ (Бер.) – кек, адоват : онда бир дығы барчығар (Б.боз.).
дығ болмақ (Бер.) – диққинафас бўлмоқ.
дығырық// дығрық – жин кўча (тор, айланма кўча).
дым I – жуда, ғоят: дым яхшы (Бер.,Манғ.).
дым II – ҳеч, мутлақо, тамомила: пулым дым қалмады ( Манғ.).
дымармақ (Бер.,Манғ.) – ҳаллосламоқ, диққинафас бўлмоқ.
дыматала (Хўж., Манғ., Шум.) – жуда, жуда ҳам.
дымсых (Манғ.) – тартибсиз, оиласига бефарқ қарайдиган шахс.
дыннақ // дырнақ I ( Тўртк., С.бий) – пойдевор, фундамент.
дыннақ // дырнақ I ( Тўртк., С.бий) – тирноқ.
дыннақ // дырнақIII ( Тўртк., С.бий) – бола, фарзанд.
дыр – катта қамчи ( туя ҳайдайдиган қамчи).
дырламақ 1.енгилмоқ, мот бўлмоқ; 2.бирор ўйинда енгилиб , ютқазиб чиқиб кетмоқ, ўйиндан чиқиб кетмоқ.
дыррық (Хўж.,Қўнғ.) – мағрур, димоғдор, такаббур; мақтанчоқ.
дырчыл (Хўж.) – жанжалкаш.
доғымлы (Қ.бой.) - еск. кучли, иродали.
доғма I – тўнғич ўғил: бу бизни доғма – биринджи баламыз ( Тўртк.).
доғма II - еск. 1. чўридан қулдан туғилган ўғил бола; 2. Ерондан олиб келиб сотилган ўғил бола.
додақ I (Тўртк.) – лаб: юпқа додақ қыйзлары ба: Дɵрткулни.
додақ II (Қўнғ.) – аёллар соч ўримининг пастки қисми.