«Farzandlarimiz bizdan ko’ra kuchli, dono, bilimli va albatta baxtli bo’lishi shart»

1.2.Transsendent tenglamalarni Maple muhitida yechish

Maple tizimi yordamida murakkab nochiziqli tenglamalarni simvolik (analitik) ko`rrinshidagi yechimlarini topishmumkin. Bunda Maple oldindan aniqlangan tenglamalardan foydalanadi. Shuning uchun ba’zi murakkab tenglamalarning yechim(lar)ini Maple analitik ko’rinishda topaolmaydi U tenglamani taqribiyyechganda birdona yechim topadi. Barcha yechimlarni toppish uchun foydalanuvchi tekshirish o`tkazmog`i kerak.

Mapleda quyidagi transsendent tenglamani yechaylik:
.
Dastlab y o`zgaruvchi (berilgan tenglamaning o`ng tomoni) ni aniqlaymiz:
> y:=2*exp(3*x)-1.2*x^2+0.4-6*cos(4*x+7.5);

Endi berilgan tenglamani yechishga buyruq beramiz:
>solve(y,x);
_{−1.400677376}


Boshqa yechimlar bor-yo`qligini aniqlash uchun grafikdan foydalanamiz:
> plot(y,x=-4..2);

Yechimlarning bir nechta ekanligini ko`rayapmiz.
Grafikni oraliqda chizamiz:
>plot(y,x=-0.5..0.5);



ga yaqin ildiz borligi ravshan bo`ldi. Uni aniqroq topaylik:
>fsolve(y,x=-0.5..0.5);
_{−0.01134282253}
Demak, ga yaqin yechim .
Tekshirishni davom ettiramiz. Grafikni oraliqda chizamiz:
> plot(y,x=-4..-0.5);

Grafikdan berilgan tenglamaning va oraliqlarda ham ildizlarga ega ekanligi ravshan. Bu ildizlarni topamiz:

>fsolve(y,x=-1..-0.5);_{−0.6939196906}
> fsolve(y,x=-2..-1);
_{−1.400677376}
Demak, berilgan tenglamaning uchta ildizi topildi:
, va .
Boshqa ildizlarning yo`qligi grafikdan ko`rinadi.
1.3.Grafiklar yordamida (2x-1)(x+3)(x-1)-e^3*x=0 tenglamaniyechish


Grafiklardan tenglamalarning ildizlarini ajratishda va ildizla-rining taqribiy qiymatlarini topish uchun foydalaninish mumkin.
Misol sifatida ushbu (2x-1)(x+3)(x-1)-e^3*x=0 transsendent tenglamaning ildizlarini topaylik. Berilgan tenglamani eq2 bilan nomlaymiz (belgilaymiz):