Farmokognoziya oxiri p65

Mahsulotning tashqi ko‘rinishi.
Tayyor mahsulot bargdan
iborat. Bargi uzun bandli, tuksiz, tuxumsimon, o‘tkir uchli,
notekis chuqur o‘yilgan bo‘lakli (yirik bo‘laklari tishsimon qir-
rali), ustki tomoni to‘q yashil, pastki tomoni esa och yashil,
uzunligi 6—25 sm, eni (asos qismi bo‘yicha) 5—20 sm. O‘rta
va birinchi tartibdagi yon tomirlari oqish va barg plastinkasining
15-rasm.
 Bangidevona bargining tashqi ko‘rinishi:
a
— bargning yuqori va 
b
— pastki epidermislari; 
1
— oddiy tuklar;
2
— boshchali tuklar; 
3
— druzlar; 
4
— tomir ustidagi epidermis.
1
2
a
3
4
2
2
b
3

---

183
past tomonidan ancha bo‘rtib chiqqan. Mahsulotning kuchsiz
hidi va achchiq-sho‘r mazasi bor.
Mahsulotning mikroskopik tuzilishi.
Ishqor eritmasi bilan
yoritilgan bargning tashqi tuzilishi mikroskop ostida ko‘riladi
(15-rasm). Barg epidermisining devori egri-bugri bo‘ladi.
Bargning har ikkala tomonida ustitsalar bor. Tuklar siyrak
bo‘lib, barg tomiri bo‘ylab joylashgan. Tuklar ikki xil tuzilgan:
oddiy, juda yirik (ikki-besh hujayrali), so‘galli va oyoqchasi bir
hujayrali, boshchasi esa ko‘p hujayrali mayda tuklar. Bargda
kristallar juda ko‘p bo‘lib, ular burchaklari aniq bo‘lmagan
druz shakliga ega. Ba’zan bargda yakka kristallar birlashgan holda
uchrashi mumkin.
Kimyoviy tarkibi. 
O‘simlikning hamma qismida (bargida
0,23—0,37%, poyasida 0,2% gacha, ildizida 0,27% gacha,
urug‘ida 0,22%) alkaloidlar bor. XI DF ga ko‘ra, barg tarkibida
alkaloidlar miqdori 0,25% dan kam bo‘lmasligi kerak. Asosiy
alkaloidlari — giossiamin, atropin va skopolamin.
Ishlatilishi.
Bangidevona bargi bronxial astma kasalligida ish-
latiladigan (chekiladigan) „Astmatol“ va „Astmatin“ kukun
(poroshok)lari — sigaretalari tarkibiga kiradi.