Farmatsevtik kimyo

                     

 

 

 

Miqdori, ishlatilishi. 

   argentometrik (Mor) usul bo‘yicha aniqlanadi. 

Kaliy va natriy bromidlarni tibbiyotda turli asab kasalliklariga (nevrasteniya, nevroz, uykusizlik, 

serjaxllik) davo qilishda tinchlantiruvchi modda sifatida ishlatiladi. Ularni kuniga 3—4 marta 0,1 

— 1 g dan ichiladi. 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

65 

 

Preparatlar oqzi maxkam yopiladigan idishlarda yoruqlik ta'siridan extiyot qilingan qolda, quruq 

joylarda saqlanadi. 

6

 

 

. NATRIY VA KALIY YODID 

Natrii jodidum, Kalii jodidum 

NaJ 

M. m. 149,89 

KJ           M. m. 166,01 

Natriy va kaliy yodidlar xam ushbu elementlarning bromid tuzlariga o‘xshash olinadi. Bunda 

avval sof temir qirindisini sof yod qirindisi bilan qizdirib, temir (II)-yodid bilan temir (III)-yodid 

tuzlaridan tashkil topgan aralashma (Fe3J8) olinadi. Keyinchalik unga kaliy yoki natriy karbonat 

ta'sir ettirib, tegishli yodid tuzlariga o‘tkaziladi. 

 

Olinishi   

sof temir qirindisini sof yod qirindisi bilan qizdirib, temir (II)-yodid bilan temir (III)-yodid 

tuzlaridan tashkil topgan aralashma (Fe3J8) olinadi. Keyinchalik unga kaliy yoki natriy karbonat 

ta'sir ettirib, tegishli yodid tuzlariga o‘tkaziladi. 

 

 

 

 

 

 

Natriy va kaliy yodidlar sho‘rtang-taxir, xidsiz, oq kristall kukun bo‘lib, suvda juda engil eriydi, 

etanol va glitserinda eriydi. Ularning ikkalasi xam gigroskopik moddadir. 

Preparatlar natriy, kaliy, yodid ionlariga chinlik reaktsiyalarini beradi.  

 

 

                                                             

3. 

6

 

A.N.Yunushodjaev,  Q.A.Ubaydullaev  va  b.  Farmatsevtik  kimyo.    Toshkent,  «Extremum 

press», 2011 

 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

66 

 

 

Reaktsiya natijasida ajralib chiqqan yod, suyuqlikka xloroform qo‘shib chayqatilganda, uning 

qatlamini binafsha rangga bo‘yaydi. 

 

Miqdori 

 Natriy va kaliy yodidlar mikdori argentometrik (Fayans) usul bo‘yicha aniklanadi. Buning uchun 

aniq, miqdorda tortib olingan preparatning suvdagi eritmasiga bir necha tomchi sirka kislota va 

natriy eozinat indikatori qo‘shib, uni kumush nitratning 0,1 mol/l eritmasi bilan eritmadagi   qizil   

rang   to‘la   cho‘kmaga   o‘tmagunga   qadar titrlanadi. 

Natriy va kaliy yodidlarni organizmda yod etishmasligi natijasida kelib chiqadigan gipertireoz, 

endemik buqoq kasalliklarini davolashda, shuningdek nafas yo‘llari va ko‘z kasalliklarini 

(katarakt, glaukoma va x. k.) davolashda eritma  va  mikstura  xolida  0,3—1   g,  kuniga  3—4  

marta ichiriladi. 

Yod   preparatlari    og‘zi   maxkam   yopiladigan   qo‘ngir shisha idishlarda saqlanadi. 

 

 4-mavzu: Dori vositalarining sifat kursatkichlarini aniklash. Kompleksonometrik titrlash 

usulining dori vositalari taxlilida ыullanilishi.  Kalsiy, magniy, bor birikmalari va 

rentgenoskopiyada ishlatiladigan VaSO

4

 sifatiga qo‗yilgan talablar. 

Reja: 

1. Bariy birikmalarini olinishi, tavsifi, tahlili va ishlatilishi. 

2.Kaltsiy  birikmalarini olinishi, tavsifi, tahlili va ishlatilishi. 

3.Magniy birikmalarini olinishi, tavsifi, tahlili va ishlatilishi. 

4.Vismut birikmalarini olinishi, tavsifi, tahlili va ishlatilishi. 

5.Rux birikmalarini olinishi, tavsifi, tahlili va ishlatilishi.