Farmatsevtik kimyo

CHinligini aniqlash: 

C

OH

O

  O

-3 H C l

O H

C O O H

F e C l

3

{

[

]

F e

3

+

}

+

O

C O O

- 3

3 H

3

  

   

O H

C O O H

C H

3

C OON a

O H

 -C O

2

t

O

 

   

C O O N a

C O O H

H C l

-N a C l

+

 

   

C O O N a

O H

C O O H

H C l

+

O H

-N a C l

 

   

O H

C O N H

2

O H

C O O H

N a O H

+

t

O

+

N H

3

 

    

O H

C O N H

2

O F e C l

2

C O N H

2

+

t

O

-H C l

F e C l

3

 

                                                                                ko‘k rang 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

137 

 

 

Xosil bo‘lgan salitsil kislotani aurin bo‘yogi xosil bo‘lish reaktsiyasi yordamida aniqlash 

mumkin. 

Fenilatsetat. 

 

Oqsafenamid xlorid kislota bilan gidroliz kilinganda salitsil kislota va n-aminofenol xosil 

bo‘lib, so‘ngra indofenol xosil bo‘lish reaktsiyasini bajarish mumkin. 

+

O H

C O O H

O H

C  -

O

N H

O H

O H

N H

2

H C l

 

                                                                         salitsil kislota         n-aminofenol 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

138 

 

 

- 4 H

2

O

O H

H O

H O

H O

O H

C O O B i

N a O

C O O N a

+ 4  N a

2

S

B i

2

S

3

2

+

-H

2

S

2

N a O

N a O

 

Filtratga  FeCl

3 

eritmasi  tomizilsa to‘k-kora  rang xosil bo‘ladi. 

Mikdorini aniqlash: 

1.Benzoy kislota   -   alkalimetrik usul 

C O O H

+

C O O N a

H

2

O

N a O H

+

 

Natriy benzoat   -   atsidimetrik usul 

    

C O O N a

C O O H

H C l

N a C l

+

+

 

2.Salitsil kislotasi - alkalimetrik usul 

O N a

O H

C  - O  - C

6

H

5

O

+

+

3 N a O H

O H

C O O H

C O O N a

O N a

- 2 H

2

O

+

 H

2

S O

4

O H

 ortikchasi 

                                               Natriy salitsilat. 

                     1.Atsidimitrik usul. 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

139 

 

 

Atsetilsalitsil kislotaning  mikdori alkalimetrik usul bilan aniqlanadi. 

                                                        

Fenilsalitsilat  -  alkalimetrik usul. 

 

 

ortikchasi 

          Umumiy xolda 

O H

C  - O  - C

6

H

5

O

+ N a O H

C O O N a

+

O H

O H

N a O H

H C l

N a C l

 H

2

O

+

+

 

 

                        Ortikchasi 

Salitsilamid-K‘eldal usuli. 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

140 

 

H C l

+

O H

C O N H

2

O H

C O O H

N a O H

+

+

N H

3

N H

3

H

3

B O

3

N H

4

B O

2

N H

4

B O

2

N H

4

C l

H

3

B O

3

+

+

+

H O H

H

2

O

 

Oqsafenamid- K‘eldal usuli 

 

Dermatol -  nitrat va perxlorat kislotalar aralashmasi bilan parchalab, kompleksonometrik 

usul bilan aniqlanadi.(ind- piroqotexin binafsha rang)

12

 

         (vismutning asosli nitratiga karang). 

 

                                                                  Indikator  

                                                               sarik rangda,  

                                                                                            kopleksi esa ko‘k rangda 

 Ishlatilishi.  Benzoy  kislota  antiseptik  modda  sifatida  surtma  dorilar  tarkibiga  kiradi.  Natriy 

benzoat - balgam ko‘chiruvchi modda 15% li eritmasi venaga yuboriladi yoki 0,2-0,5 g mikstura 

tarkibida  ichiladi. 

 

Salitsil kislota 1-10% surtma dori xolida teri kasalliklarida, natriy salitsilat revmatizmga 

karshi, ogrik koldiruvchi va xaroratni tushuruvchi modda sifatida ishlatiladi. 

 

Salitsilamid  revmatizmga  karshi,  ogrik  koldiruvchi  va  isitma  tushuruvchi,  oqsafenamid 

o‘t xaydovchi modda sifatida xoletsistit, gepatit kasalliklarida. ASK  - ogrik koldiruvchi, isitma 

                                                             

9. 

12

 

A.N.Yunushodjaev,  Q.A.Ubaydullaev  va  b.  Farmatsevtik  kimyo.    Toshkent,  «Extremum 

press», 2011 

 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

141 

 

tushuruvchi  konni  suyultiruvchi,  fenilsalitsilat ichak va siydik  yo‘llari kasalliklarida,   dermatol 

teri kasalliklarini davolashda ishlatiladi. 

 

Nenetsski printsipi. - Salol printsipi. 

Nenetsski printsipining moxiyati salitsil kislotasidagi faol funktsional guruxlarni berkitib, uning 

yalliglantiruvchi xossasini kamaytirish printsipidir.