Bu reaksiya yordamida xam streptidin molekulasida guanidin koldigi borligi
Streptidin molekulasidagi—ON; va — C = NH. guruxlari infra-kyzil spektroskopiya
Streptidin molekulasining tula urganilishi va keyinchalik shu asosda sintez yul bilan
Streptomitsinning kislotali muxitda gidrolizlanishi-dan xosil bulgan, yana boshka bir
chi spirt gidroksil guruxini IK,- spektroskopiya usuli buyicha aniklanadi.
Streptomitsinning kand kismi yana turli kimyoviy usullar xamda sintez yuli bilan yaratish
Streptomitsinni biosintez yuli bilan olish uchun soya yoki . juxori uni, glyukoza, sut kislota,
ammoniy, kalsiy, magniy tuzlari, natriy xlorid, kaliy monofosfat, natriy gidrokarbonat,
shuningdek juda kam mikdorda temir, marganets-dan iborat- ozika sifatida tayyorlangan suvli
aralashma sharoitida, yuk,ori unumli Streptomyces griseus zamburugini doimiy aeratsiya kilib
turish yordamida 80—120 soat davomida ustiriladi. Mikroorganizm ustirilayotgan suyuk-likda
Pharmaceutical chemistry
Autors: Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T. R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova
117
xarorat 26—28°S va rN muxiti 6,5—7,0 ga teng bulishi lozim. Fermentatsiya tugagach,
suyuklikda kuchsiz kislotali muxit yaratib sungra uni
■suziladi. Keyinchalik suzindidan
faollashtirilgan kumir yoki ion almashuv smola-lar yordamida streptomitsin ajratib olinadi.
Tibbiyot extiyojlari uchun streptomitsin sulfat tuzi xolida chikariladi. Streptomitsin sulfat,
biroz achchikrok mazali, ok kukun yoki gilvirak shakldagi gigroskopik massa bulib, suvda oson
eriydi, spirtda, xloroformda va efirda erimaydi. Kislota va ishkor eritmasida isitilsa, parchala-
nib ketadi. U xavova yoruglik ta’siriga barkaror moddadir.
Streptomitsin sulfatning chinligi kuyidagi reaksiyalar yordamida aniklansladi. Jumladan,
uning tarkibidagi kand kismi L-streptozaga xos reaksiya sifatida — maltol re-aksiyasidan
foydalaniladi. Buning uchun streptomitsin sulfatga 0,05 mol/l natriy gidroksid eritmasi kushib,
ma’lum vaktgacha kaynab turgan suv xammomida kizdiriladi. Natijada preparat gidrolizlanib
streptidin, /V-metil-
L-
glyukozamin va
L-
streptozaga parchalanadi. Ajralib chikkan, £-
streptoza keyinchalik degidrotatsiya va izomerla-nishga uchrab, maltol (a- metil-r- oksi-u-
piron) ga utadi. Sungra sovutilgan eritmaga temirammoniy achchiktosh tuzi-ning xlorid
kislotadagi eritmasi kushilsa, undagi uch valentli temir maltol bilan binafsha rangli kompleks
tuz xosil kiladi. Maltol xosil bulish reaksiyasini taxminan kuyidagi umumiy tenglama buyicha
ifodalash mumkin:
Binafsha rangli kompleks birikma
h
Streptomitsinni natriy gidroksid bilan kizdirganda, streptidin xalkasidagi guanidin koldigi
xisobiga ammiak Xam ajralib chikadi. Uni xididan yoki lakmus kogozi orkali aniklash mumkin.
Bu urinda shuni xam aytib utish kerakki, maltol reaksiyasini, uzidagi L-streptoza xalkasida
aldegid guruxi urniga oksimetilen guruxini saklagan digidrostreptomitsin bermaydi.
Streptomitsinning chinligi yana undagi guanidin koldigi asosida, yukorida aytib utilgandek,
Sakaguchi reaksiyasi yordamida xam aniklanadi. Streptomitsinni
L-
streptoza kand kismidagi
aldegid guruxini barcha aldegidlarga xos Feling suyukligi ta’siri-da kizil rangli mis(1)- oksid
xosil kilishdan yoki kumush kuzgu reaksiyasi orkali aniklash mumkin.
Preparat tarkibidagi sulfat ioni bariy sulfat tuzi Xolida chuktirib aniklanadi.
Streptomitsin sulfatning mikdori DF talabiga kura biologik usul yordamida aniklanadi.
Preparatni maltol reaksiyasi asosida fotokolorimetriya xamda kolorimetriya-ning oddiy kuz
bilan kurish usulida aniklash mumkin.
Streptomitsin turli yukumli kasallikni kuzgatuvchi grammanfiy grammusbat va kislotaga
chidamli, ayniksa sil kasalligini kuzgatuvchi bakteriyalarga kuchli ta’sir kursa-tadi. Turli
kasalliklarga davo kilishda uning suvdagi yoki 0,5—
1%
li novokaindagi eritmasi mushak
orasiga yuborila-di. Streptomitsin natriy para-aminosalitsilat, izoniazid, ftivazid va boshka silga
karshi preparatlar bilan birga buyuriladi.
Preparat 0,25, 0,5 va 1,0 g (250000, 500000 va 1000000 TB)dan ogzi germetik yopilgan
flakonlarda chikariladi. B ruyxati buyicha kuruk va xarorat 25°S dan oshmagan xonalarda
saklanadi.
