Farmatsevtik kimyo

                     

 

Miqdori, ishlatilishi. 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors:  Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T.  R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova 

 

49 

 

   argentometrik (Mor) usul bo’yicha aniqlanadi. 

Kaliy va natriy bromidlarni tibbiyotda turli asab kasalliklariga (nevrasteniya, nevroz, uykusizlik, 

serjaxllik) davo qilishda tinchlantiruvchi modda sifatida ishlatiladi. Ularni kuniga 3—4 marta 0,1 

— 1 g dan ichiladi. 

Preparatlar oqzi maxkam yopiladigan idishlarda yoruqlik ta'siridan extiyot qilingan qolda, quruq 

joylarda saqlanadi. 

3

 

NATRIY VA KALIY YODID 

Natrii jodidum        NaJ 

M. m. 149,89 

 Kalii jodidum        KJ           M. m. 166,01 

Natriy va kaliy yodidlar xam ushbu elementlarning bromid tuzlariga o’xshash olinadi. Bunda 

avval sof temir qirindisini sof yod qirindisi bilan qizdirib, temir (II)-yodid bilan temir (III)-yodid 

tuzlaridan tashkil topgan aralashma (Fe3J8) olinadi. Keyinchalik unga kaliy yoki natriy karbonat 

ta'sir ettirib, tegishli yodid tuzlariga o’tkaziladi. 

Olinishi   

sof temir qirindisini sof yod qirindisi bilan qizdirib, temir (II)-yodid bilan temir (III)-yodid 

tuzlaridan tashkil topgan aralashma (Fe3J8) olinadi. Keyinchalik unga kaliy yoki natriy karbonat 

ta'sir ettirib, tegishli yodid tuzlariga o’tkaziladi. 

 

 

Natriy va kaliy yodidlar sho’rtang-taxir, xidsiz, oq kristall kukun bo’lib, suvda juda engil eriydi, 

etanol va glitserinda eriydi. Ularning ikkalasi xam gigroskopik moddadir. 

Preparatlar natriy, kaliy, yodid ionlariga chinlik reaktsiyalarini beradi.  

 

 

 

Reaktsiya natijasida ajralib chiqqan yod, suyuqlikka xloroform qo’shib chayqatilganda, uning 

qatlamini binafsha rangga bo’yaydi. 

Miqdori 

                                                             

2.

 

3

 

A.N.Yunushodjaev, Q.A.Ubaydullaev va b. Farmatsevtik kimyo.  Toshkent, «Extremum 

press», 2011 

 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors:  Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T.  R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova 

 

50 

 

 Natriy va kaliy yodidlar mikdori argentometrik (Fayans) usul bo’yicha aniklanadi. Buning uchun 

aniq, miqdorda tortib olingan preparatning suvdagi eritmasiga bir necha tomchi sirka kislota va 

natriy eozinat indikatori qo’shib, uni kumush nitratning 0,1 mol/l eritmasi bilan eritmadagi   qizil   

rang   to’la   cho’kmaga   o’tmagunga   qadar titrlanadi. 

Natriy va kaliy yodidlarni organizmda yod etishmasligi natijasida kelib chiqadigan gipertireoz, 

endemik buqoq kasalliklarini davolashda, shuningdek  nafas yo’llari va ko’z kasalliklarini 

(katarakt, glaukoma va x. k.) davolashda eritma  va  mikstura  xolida  0,3—1   g,  kuniga  3—4  

marta ichiriladi. 

Yod   preparatlari    og’zi   maxkam   yopiladigan   qo’ngir shisha idishlarda saqlanadi