Farmatsevtik kimyo


 Mavzu. Atropanning tibbiyotda ishlatiladigan xosilalari



Download 14,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet207/610
Sana16.01.2022
Hajmi14,06 Mb.
#376005
1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   ...   610
Bog'liq
farmatsevtik kimyo fanidan oquv uslubiy majmua

27. Mavzu. Atropanning tibbiyotda ishlatiladigan xosilalari 

Reja: 

1. Atropan hosilalari tahlili 

2. Sifatiga qo‘yiladigan talablar  

3. Atropan hosilalari ishlatilishi. 

 

Tayanch iboralar: Atropan hosilalariskopolamin gidrobromidatropin sulfattropafen

 

Tropan hosilalariga tabiiy alkaloidlardan atropin, skopolamin, kokain hamda atropinning yarim 

sintetik o‘xshashlaridan (analoglaridan) gomatropin, tropatsin va tropafenlar kiradi. Ularning kimyoviy 

tuzilishi asosini ikki tutash, besh a’zoli pirrolidin va piperidin halqalaridan iborat kondensirlangan 

bitsiklik sistema tropan tashkil qiladi. 

 

Tropan xalkasining markazidagi uchlamchi azot va u bilan bog‘langan birinchi va beshinchi 



holatdagi uglerod atomlari pirrolidin va piperidin halkalari uchun umumiydir.  


Pharmaceutical chemistry  

Autors:  Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T.  R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova 

 

300 


 

Tropan alkaloidlarini ularning kimyoviy tuzilishlariga ko‘ra uch guruhga bo‘lish mumkin. 

Birinchi guruhga molekulasi bitsiklik ikkilamchi aminospirt tropindan tashkil topgan, atropin va 

uning sintetik analoglaridan, gomatropin, tropatsin va tropafenlar kiradi. Ikkinchi guruh 

skopolamin alkaloididan tashkil topgan bo‘lib, uning asosi bitsiklik aminospirt skopindan iborat, 

uchinchi guruhning molekula tuzilishi asosiga esa bitsiklik aminospirt ekgonin saklovchi kokain 

kiradi. 

 

 



Tropan alkaloidlari va uning sintetik analoglari kimyoviy tuzilishi jihatidan murakkab 

efirlardir. 

Masalan, atropin, tropin, skopolamin esa skopin aminospirtlari bilan trop kislotalarining o‘zaro 

birikishidan tashkil topgan murakkab efirdir. Kokain»alkaloidida aminospirt metil ekgogin, benzoat 

kislota qoldig‘i bilan efirsimon birikkan bo‘ladi. 

Atropinning sintetik analoglari gomatropin, tropatsin va tropafenlarning ham asosini 

bitsiklik aminospirt tropin tashkil qilib, gomatropin bodom, tropatsin difenilatsetat, tropafen esa a-

fenil-(3- (p- atsetofenil)-propion kislota qoldiklari bilan efirsimon birikkan bo‘ladi. 

 

 

 



 


Pharmaceutical chemistry  

Autors:  Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T.  R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova 

 

301 


 

 

Tropan alkaloidlari asosan ituzumlar (Solanacea) oilasiga mansub belladonna (Atropa 



belladonna), turli xil skopoliya (Scopolia), mingdevona (Hyoscyamus niger), bangidevona (Datura 

stramonium) shuningdek Erythexylaceae oilasiga kiruvchi koka butasi (Erythexylaceae  sosa) 

o‘simliklarida uchraydi. 

Atropin skopoliya o‘simligining ildizi va bangidevona o‘simligining bargida ko‘p miqdorda 

bo‘ladi.  


Download 14,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   ...   610




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish