Farmatsevtik kimyo

 

1.

 

 

18- 

Mavzu: Steroid qator birikmalarining tibbiyotda qo′laniladigan hosilalari. Kardenolidlar. 

Vitamin D gurux dori moddalari

 

Reja 

1.

 

Tsiklogeksanoletilengidrin  birikmalari. 

2.

 

YUrak  glikozidlari (kardenolidlar va  bufadienolidlar) 

3.

 

Gestogenlar  (pregnen  hosilalari)                           

4.

 

Androgenlar (androsteron hosilalari)                

5.

 

Anaboliklar (testosteron va 19- nortestosteron hosilalari) 

6.

 

Kortikosteroidlar (pregnan xosilalari) 

7.

 

Estrogenlar (estran hosilalari). 

 

Tayanch iboralar:  kardenolidlar, yurak glikozidlari, D guruh vitaminlari,  ergokalsiferollar  , 

androgen.  

 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors:  Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T.  R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova 

 

209 

 

Steroid birikmalar tabiatda keng tarqalgan, molekula tuzilishida tsiklopentan-pergidrofenantren  

halqasini  saqlagan  moddalar  bo’lib,    

2

3

  4

5

 1

 10

6

  7

  8

9

11

12

  13

  14

  15

16

17

 

ularning  ko’pchiligi  molekula  tuzilishi jihatidan  bir-birlariga yaqin  bo’lsalarda,  fiziologik  

ta’siri jihatidan  juda  katta  farq  qiladi. 

 

S

10

-da  –N, - 

SN

3,

 

 

S

13 

da    - N:  yoki   – SN

3

,                  S

5

  da  – N   yoki   – ON; 

S

3 

da      -ON  yoki   =O;                      S

11

da   –N:  -ON:  =O; 

S

17

-da esa turli  o’rinbosarlar, S

14

- da –N yoki- ON guruhlari  bo’lishi  mumkin. 

    

Steroid  halqada  A/V-tsis  yoki trans- konfiguratsiyaga, V/S va S/D halqalar esa  trans  

konfiguratsiyaga  ega  bo’ladi. 

      

Halqalarning konformatsion  tuzilishi esa  quyidagicha  bo’lishi mumkin 

CH

3

CH

3

H

H

H

HO

H

                  

CH

3

H

H

H

H

HO

CH

3

 

     A/V-tsis   konformatsiya                                 A/V- trans- konformatsiya 

DVSN va St  fanida  o’rganiladigan steroid tuzilishga ega bo’lgan dori  moddalar quyidagicha 

tasniflanadi. 

8.

 

TSiklogeksanoletilengidrin  birikmalari. 

9.

 

YUrak  glikozidlari (kardenolidlar va  bufadienolidlar) 

10.

 

Gestogenlar  (pregnen  hosilalari)                           

11.

 

Androgenlar (androsteron hosilalari)               Slayd. 

12.

 

Anaboliklar (testosteron va 19- nortestosteron hosilalari) 

13.

 

Kortikosteroidlar (pregnan xosilalari) 

14.

 

Estrogenlar (estran hosilalari).