|
Miqdorini aniqlash.
1.
Bromatometrik usul
ONa
NaOH
-H
2
O
ONa
NaOH
HO
HO
HC
ONa
ONa
C
H
O
OH
ONa
HC
NaO
ONa
O
C
HO
ONa
OH
CHCl
3
-HCl
OH
Cl
2
HC
Pharmaceutical chemistry
Autors: Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T. R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova
136
KBrO
3
+ 5KBr + 3H
2
SO
4
3Br
2
+ 3K
2
SO
4
+ H
2
O
Br
2
+ 2KJ
J
2
+ 2KBr
J
2
+ 2Na
2
S
2
O
3
Na
2
S
4
O
6
+ 2NaJ
OH
OH
Br
Br
Br
-3HBr
3Br
2
2.Yodxlorometrik usul.
KBrO
3
+ 5KBr + 3H
2
SO
4
3Br
2
+ 3K
2
SO
4
+ H
2
O
JCl + KJ
J
2
+ 2KBr
J
2
+ 2Na
2
S
2
O
3
Na
2
S
4
O
6
+ 2NaJ
OH
3JCl
-3HCl
J
J
J
OH
3JCl
-3HCl
J
J
J
OH
OH
3. Timol to’g‘ri bramatometrik usul.
Ishlatilishi :
Fenolning 3%li eritmasi dezinfektsiyalovchi, 0,5%-0,1% li eritmasi dori
moddalarni buzilishidan saqlash maqsadida ishlatiladi.
8
Rezortsin 2-5% li suvli va spirtli eritmalari va 5-20%li surtma dorisi teri kasalliklarini
davolashda Timol esa gijjalarni haydovchi, antiseptik modda sifatida ishlatiladi.
Naftaxinon hosilalari bo’lgan dori moddalar tahlili
Vitamin K ta’siriga ega bo’lgan tabiiy birikmalar kimyoviy tuzilishining asosini 2-metil-
1,4-naftaxinon halqasi tashkil qiladi.
O
O
CH
3
Filloxonon- Vitamin K
1
7.
8
A.N.Yunushodjaev, Q.A.Ubaydullaev va b. Farmatsevtik kimyo. Toshkent, «Extremum
press», 2011
Pharmaceutical chemistry
Autors: Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T. R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova
137
CH
3
CH
2
-
CH = C
-
(CH
2
)
3
-
CH
-(
CH
2
)
3
-
CH
-
(CH
2
)
3
-
CH
-
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
O
O
CH
3
Filloxonon-tuzilishida alifatik zanjirni 20 ta S li fitol spirti tashkil etadi.
HO-CH
2
-
CH = C
-
(CH
2
)
3
-
CH
-(
CH
2
)
3
-
CH
-
(CH
2
)
3
-
CH
-
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
Farnoxinon, menaxonon - vitamin K
2
.
Vitamin K
2
ning tabiiy turlari ko’p bo’lib, ular bir-biridan yon zanjir holati bilan farq
qiladi.
Vitamin K ta’siriga ega bo’lgan sintetik dori modda Vikasol - Vit K
3
dir.
O
O
2H
2
O
CH
3
SO
3
H
Vikasolum (Menadionum)
Olinishi:
Tasvirlanishi.
Oq yoki biroz sarg‘ish, achchiq mazali kukun bo’lib, suvda oson, spirtda esa
qiyin eriydi.
Pharmaceutical chemistry
Autors: Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T. R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova
138
Chinligini aniqlash.
1. Konts H
2
SO
4
ta’sir ettirilsa sulfat angidridi ajralib chiqadi va u hidi
orqali aniqlanadi.
O
O
CH
3
SO
3
Na
H
2
SO
4
NaHSO
4
SO
2
3H
2
O
+
O
O
CH
3
+
+
+
2. NaOH eritmasi ta’sirida 2-metil 1,4- naftaxinon hosil bo’ladi uni CHCl
3
bilan
ekstraktsiya qilish yo’li bilan ajratib olingach, T
suyuq
- aniqlanadi T
suyuq
=104-107°S.
O
O
CH
3
SO
3
Na
Na
2
SO
3
NaOH
H
2
O
+
O
O
CH
3
+
+
Miqdorini aniqlash.
Tserimetrik usul.
Titrant. TSeriy (IV)- sulfatning 0,1 mol eritmasi, indikator o-fenotrolinning
Fe
+2
kompleks birikmasi-ferroin.
E=m.m. Titrlash eritma qizil rangdan yashil ranga o’tgunga qadar olib boriladi.
Vikasol tortmasi suvda eritilib, ishqor ta’sirida 2-metil-1,4- naftoxinon cho’ktirilgach,
qaytarilib, 2-metil-1,4-naftogidroxinonga o’tkazilgach, ferroin indikatori ishtirokida Se(SO
4
)
2
ning 0,1 mol eritmasi bilan titrlanadi.
O
O
CH
3
SO
3
Na
- Na
2
SO
3
NaOH
+
O
O
CH
3
+
Zn + HCl
[ H ]
2 Ce(SO
4
)
2
2 Ce
2
(SO
4
)
3
H
2
SO
4
OH
OH
CH
3
O
O
CH
3
Ekvivalent nuqtada:
+
2 Ce(SO
4
)
2
2 Ce
2
(SO
4
)
3
H
2
SO
4
N
Fe
+2
+3
N
[
]
N
Fe
N
[
]
qizil yashil
Ishlatilishi.
Vikasol qonda protrombinning kamayishi natijasida sodir bo’ladigan qon
ketishida maxsus ta’sir qiluvchi modda. Uni o’tkir gepatit, parenximatoz va kapillyar qon
ketishida, meda va o’n ikki barmoqli ichak yaralarida qon ketganida, gemmorroidal va uzoq
vaqt burundan qon ketganida, nurlanishda va boshqa holatlarda keng qo’llaniladi.
Dori shakli:
tabletka 0,015-0,032 va 1%-1ml li in’ektsion eritma.
Pharmaceutical chemistry
Autors: Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T. R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova
139
Olinishi:
Tasvirlanishi:
Oksolin oq yoki biroz novvot rangli kristall kukun, suv va spirtda oson
erib, xloroformda erimaydi. YOrug‘lik nuri va yuqori harorat ta’sirida o’zgarib, qizil ranga
o’tadi.
Chinligini aniqlash
. 1.Natriy gidrosulfit Na
2
S
2
O
4
eritmasi qo’shib qizdirilganda qizil
cho’kma hosil bo’ladi.
O
O
OH
OH
O
O
O
O
Na
2
S
2
O
4
[ H ]
qizil rang
2. UF - spektrometrik usul. 0,001%li 0,1m. HCl dagi eritmasi
λ max = 260nm va 305nm.
Tozaligi aniqlanganda izonaftazaringa reaktsiya qilib ko’riladi.
Miqdorini aniqlash.
TSerimetrik usul.
Usul: qayta titrlash usuli, titrant:0,1m - Se(SO
4
)
2
eritmasi, indikator –
kraxmal
+
+
6 Ce(SO
4
)
2
3Ce
2
(SO
4
)
3
2H
2
SO
4
4 H
2
O
K
2
SO
4
2KJ
J
2
2CO
2
+
+
O
O
O
O
COOH
COOH
H
2
SO
4
+
2Ce(SO
4
)
2
Ce
2
(SO
4
)
3
+
+
+
J
2
+ kraxmal → ko’k rang
Ishlatilishi.
Ko’z kasalliklarida, virusli teri kasalliklarida, gripp kasalligida qo’llaniladi.
Pharmaceutical chemistry
Autors: Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T. R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova
140
Dori shakli:
0,25-3% li surtma dori va 0,1-0,2% li eritma.
Saqlanishi:
B-ro’yxati bo’yichv saqlanadi.
Tetratsiklinlar guruhiga kirgan dori moddalar tahlili.
Tetratsiklinlar Streptomyces auerofaciers Str. rimosus, kabi mog‘or zamburug‘i ajratib
olingan antibiotik ta’sirga ega moddalar bo’lib, ularning asosida naftatsen skeleti yotadi.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
4a
5a
6a
10a
11a
12a
OH
OH
OH
CH
3
HO
OH
N(CH
3
)
2
O
O
CONH
2
HCl
Tetracyclinum
hydrochloridum
R
Oxytetracyclinum
hydrochloridum
OH
OH
OH
OH
CH
3
HO
OH
N(CH
3
)
2
O
O
CONH
2
HCl
Methacyclinum
hydrochloridum
OH
OH
OH
OH
CH
2
OH
N(CH
3
)
2
O
O
CONH
2
HCl
OH
OH
OH
OH
CH
3
OH
N(CH
3
)
2
O
O
CONH
2
HCl
Doxycyclinum
hydrochloridum
OH
OH
OH
CH
3
HO
OH
N(CH
3
)
2
O
O
CONH
N
O
CH
2
Morphocyclinum
Tasvirlanishi.
Bu dori moddalarning hammasi achchiq yoki taxir mazali, sariq rangli
kristall moddalar bo’lib, suvda eriydi, spirtda kam eriydi, xloroformda erimaydi, optik faol
birikmalar, qutublangan nurni chapga buradi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
