Farmakologiya

partusisten, salbupart, ritodrin.
Miometriyni rag‘batlantiruvchi vositalar
Oksitotsin, pituitrin, prostaglandinlar bachadonga tanlab
ta’sir qilib, uning davriy yoki ritmik qisqarishini kuchaytiradi.
Ularning bu ta’siri miometriy qisqarishi susayganda va
homiladorlikning oxirgi davrida yaxshi namoyon bo‘ladi.
Òug‘ish jarayoni ayrim sabablarga ko‘ra uzoq vaqtga cho‘zilsa,
bu preparatlar naf qiladi. Ular bachadon mushaklarining ritmik
qisqarishini kuchaytirib, bola tug‘ilishini tezlashtiradi. Shuning
uchun ham ular tug‘uruqni osonlashtiradigan preparatlar
deyiladi. Ular bachadon innervatsiyasiga va qisman bevosita
mushaklarga miotrop ta’sir ko‘rsatadi. Ushbu preparatlar
homiladorlik davrining cho‘zilishida, onaning kasalligi tufayli
(giðertoniya, nefropatiya) va boshqa hollarda sun’iy ravishda
tug‘uruq jarayonini chaqirish maqsadida ham qo‘llanilishi
mumkin.
Oksitotsin — giðofiz orqa qismidan ajralib chiqadigan
gormon. Kimyoviy tuzilishi bo‘yicha oktapeptid hisoblanadi.
Hozirgi vaqtda sintez qilingan. Oksitotsin ta’sirida miometriy
davriy qisqaradi va qisqarish kuchi oshadi. Òerapevtik dozada
qisqarish amplitudasini va tezligini, katta dozalarda esa bachadon
tonusini oshiradi. Shuning uchun ham oksitotsin tug‘uruqni
tezlashtirish maqsadida kichik dozalarda bo‘lib-bo‘lib yuboriladi.
Homilasiz bachadonga oksitotsin ta’sir etmaydi. Homilali davri
ortgan sari bachadonning oksitotsinga bo‘lgan sezgirligi oshib
boradi. Uning ta’sirida sut bezlarining faoliyati ham kuchayadi.

---

261
Preparat venaga tomchilab yuboriladi, shunda uning ta’siri
tez yuzaga chiqadi. Preparat faolligi ta’sir birlikda (ÒB) belgi-
lanadi.
Oksitotsin, asosan, tug‘uruqni chaqirish va tezlashtirish
uchun, bundan tashqari, katta dozada tug‘uruqdan keyingi qon
ketishlar va bachadon atoniyasida qo‘llaniladi.