Farmakologiya

adrenomimetik aminlar yoki ularga o‘xshash moddalar kiradi.
Ular qondagi qand miqdorining ortishi hisobiga giðotalamusda
joylashgan „to‘yish markazi“, hid bilish va ta’m bilish
retseptorlarining qo‘zg‘alishi natijasida ishtaha bo‘g‘iladi,
ayniqsa, yog‘li ovqatlarga nisbatan ehtiyoj kamayadi. Shu
sababli tanadagi yog‘ parchalanib, quvvat manbayi bo‘lib
xizmat qiladi. Natijada tana vazni kamayadi.
Anoreksigen ta’sir psixostimulator hisoblangan fenaminga
ham xos. U markaziy va periferik adrenomimetik ta’sir etib,
to‘qlik markazini qo‘zg‘atadi, ochlik markazini esa tormozlaydi.
Preparat o‘zining periferik ta’siri bo‘yicha adrenalinga o‘xshaydi.
Uning kamchiligi — bezovtalik, uyqusizlik, taxikardiya, ar-
terial bosimning ortishiga sabab bo‘lishi mumkin. Fenamin
qaramlik holatini keltirishi sababli anoreksigen sifatida ama-
liyotda ishlatilmaydi.
Shu maqsadda ta’sir samarasi bo‘yicha fenaminga yaqin
bo‘lgan, lekin markaziy nerv tizimiga ta’sir etmaydigan prepa-
ratlar qo‘llaniladi. Bular jumlasiga mefolin (gratsidin, anoreks)
kiradi. Lekin ushbu dorining boshqa nojo‘ya ta’siri bo‘lgani
uchun hozirgi vaqtda u ishlatilmaydi. Uning o‘rnida fepranon,
dezopimon, mazindol preparatlari qo‘llaniladi.

---

244