Farmakologiya

18- rasm.  Efir va etil spirtini ta’sir muddatlari bo‘yicha
taqqoslash:  I —qo‘zg‘alish davri; II—jarrohlik narkoz davri;
III—falajlik davri.
I
II
III
I
II
III
efir
etil spirti

---

138
bo‘ladi va ta’sir natijasida kelib chiqqan o‘zgarishlar vaqtinchalik
bo‘lib, vaqt o‘tishi bilan asta-sekin yo‘qolib boradi (19-rasmga
qarang).
Qabul qilingan alkogolning ko‘p qismi, asosan, jigarda
alkogoldegidrogenaza fermenti ta’sirida metabolizmga uchrashi
natijasida ma’lum darajada issiqlik ajratadi. 1g spirt oksidlanishi
natijasida 7 kkal (1 g oqsil va 1 g uglevodda 4,1 kkal, yog‘da
9,3 kkal) issiqlik hosil bo‘ladi. Agar 100 ml spirt qabul
qilinsa, u 700 kkal issiqlik beradi, bu esa moddalar alma-
shinuvining uchdan bir qismiga to‘g‘ri keladi. Hosil bo‘lgan
issiqlikning organizmdan chiqib ketishi teri qon tomirlarining
kengayishi va ter ajralishi hisobiga bo‘ladi. Shu sababdan kishi
mast bo‘lganida issiqlikning tashqariga chiqib ketishi ortadi.
Past havo haroratida alkogoldan mast bo‘lganlarning
hushyorlardan ko‘ra tezroq sovqotib qolishi shu bilan bog‘liq.
Òana haroratining o‘zgarishi spirtning termoregulatsiya
markaziga ta’siri bilan tushuntiriladi.