Farg’ona viloyati Rishton tumani xtb tasarrufidagi 26-umumiy o’rta ta’lim maktabining tarix fani o’qituvchisi Sobirova Madinaxonning

Farg’ona viloyati Rishton tumani XTB tasarrufidagi 26-umumiy o’rta ta’lim maktabining tarix fani o’qituvchisi Sobirova Madinaxonning

• Farg’ona viloyati Rishton tumani XTB tasarrufidagi 26-umumiy o’rta ta’lim maktabining tarix fani o’qituvchisi Sobirova Madinaxonning
• “Angliyada markazlashgan davlatni tashkil topishi”
• mavzusida tayyorlagan bir soatlik ochiq DARS ISHLANMASI

O’tgan mavzuni mustahkamlash:

ANGLIYADA MARKAZLASHGAN DAVLATNING VUJUDGA KELISHI

• REJA:
• NORMANDLAR ISTILOSI
• FEODAL JAMIYATNING O’RNATILISHI
• BUYUK OZODLIK XARTIYASI
• ANGLIYA PARLAMENTI

1-reja:NORMANDLAR ISTILOSI

• Angliyaning zaiflashuviUni daniyaliklarning talonchilik maydonga aylantiradi

Normandiya gersogi Vilgelm qo’shinlari 1066-yilda Angliyaga kelib tushadi.

GASTINGS JANGIDA NORMANDLARNING OTLIQ RITSARLARI INGLIZLAR PIYODA QO’SHININI QURSHAB OLADI.

Angliya qiroli Garold va uning tengsiz qo’shini jangda halok bo’ladi.

MUSTAHKAMLOVCHI SAVOLLAR:

• Angl-sakslar qachon qo’zg’alon ko’taradi?
• Normandiya qayerda joylashgan?
• Gastings jangi qachon bo’lgan?
• Garold va Vilgelm kim bo’lgan?

TAYANCH TUSHUNCHALAR:

• Gersog-nemischa so’z bo’lib, harbiy yo’lboshchi, qabila boshlig’i
• Gastings jangi-1066-yilda Angliya va Normandiya o’rtasidagi jang
• Garold- Angliya qiroli
• Vilgelm I –Normandiya gersogi, 1066-yildan Angliya qiroli

• U mamlakatni daniyaliklardan ozod qildi

• Istilo qilingan mamlakat imkoniyatini bilish maqsadida Yevropada ilk marotaba yer-mulk va aholi ro’yxatini tuzadi.

• U dehqonlardan ko’p miqdorda (oltin va kumush) hisobida soliq olgan.

• U Kenterbery kabi ko’plab qal’alar qurdirgan.

• O’z hokimiyatini mustahkamlash maqsadida Angliya bo’ylab ko’plab qal’alar qurdiradi

TAUER QAL’ASI

• O’z hokimiyatini mustahkamlash maqsadida normandlar Angliya bo’ylab ko’plab qal’alar qurdirgan. Ulardan eng mashhur Londondagi Tauer qal’asi bo’lib,u hozirgacha mavjud.

Angliyada dehqonlar kurashi XII-XIII asrlardan boshlab kuchayadi. Ularning bir qismi o’z xo’jayinlaridan qochib o’rmonlarda yashagan.

XIV asrda xalq og’zaki ijodining sevimli qahramoniga aylangan Robin Gud siymosi boylarning dushmani, ezilgan mehnatkash xalqning himoyachisiga aylanadi.

Genrix II qirolligi davri(1154-1189)da Angliyada moliya va harbiy islohot o’tkaziladi. Baronlarga harbiy xizmat o’rniga xazinaga “qalqon puli” solig’i to’lashga ruxsat beriladi. Bu qirolga muntazam qo’shin tuzish imkonini beradi.

• Genrix II qirolligi davri(1154-1189)da Angliyada moliya va harbiy islohot o’tkaziladi. Baronlarga harbiy xizmat o’rniga xazinaga “qalqon puli” solig’i to’lashga ruxsat beriladi. Bu qirolga muntazam qo’shin tuzish imkonini beradi.

MUSTAHKAMLOVCHI SAVOLLAR:

• Mahalliy feodallar qaysi qabila vakili edi?
• Normandlar qurdirgan qal’alardan eng mashhurini toping?
• “Dahshatli sud kitobi” haqida nima bilasiz?
• Qirol vakili qanday atalgan?

TAYANCH TUSHUNCHALAR

• Tauer –normandlar tomonidan qurilgan qal’a.
• “Dahshatli sud kitobi” – Vilgelm tomonidan aholining ro’yxatga olinishi xalq orasida shunday nom olgan.
• Sherif – grafliklardagi qirolning vakili.
• Robin gud – XIV asrda xalq og’zaki ijodining qahramoni.

3-REJA:BUYUK OZODLIK XARTIYASI

• Ioann qirolligi davri (1199 - 1216)da qo’zg’alonlar avj oladi. O’z kuchiga ishongan qirol ginohkor hisoblangan baronlarning mulkini tortib olgan, vassallaridan ko’plab tovon talab etgan.

Baronlar ritsarlar va shaharliklar ko’magida 1215-yilning bahorida isyon ko’taradilar. Poytaxt London aholisi qo’zg’alonchilarga darvozalarni ochib beradilar.

• Baronlar ritsarlar va shaharliklar ko’magida 1215-yilning bahorida isyon ko’taradilar. Poytaxt London aholisi qo’zg’alonchilarga darvozalarni ochib beradilar.

• Qirol “Buyuk ozodlik xartiyasi” nomini olgan hujjatni imzolashga majbur bo’ladi. Uning asosiy moddalari baronlar va ruhoniylar manfaatini himoya qilgan.

“Buyuk ozodlik xartiyasi”

• Qirol vassallardan odatdagidan ko’p to’lovlar olmaslik shartlarini qabul qiladi.

• Qirol cherkovning erkin saylovlariga rioya qilish shartini qabul qiladi

• “Buyuk ozodlik xartiyasi”

Yorliq 63 moddadan iborat bo’lib, ritsarlar va erkin dehqonlarga ayrim yengilliklar bergan.

• RITSARLAR

• ERKIN DEHQONLAR

MUSTAHKAMLOVCHI SAVOLLAR:

• Buyuk ozodlik xartiyasi qachon imzolangan?
• Xartiya necha moddadan iborat?
• Asosiy moddalar kimning manfaatini himoya qilgan ?
• Qirol qanday shartlarni qabul qilishga majbur bo’ladi?

TAYANCH TUSHUNCHALAR:

• Ioann - Angliya qiroli(1199-1216yillar).
• 2. “Buyuk ozodlik xartiyasi” – 1215-yilda qirol tomonidan imzolangan hujjat.
• 3. Ritsar – nemischa ritter so’zidan olingan bo’lib, otliq qo’shin .
• 4. Baron– feodallarning imtiyozli qismi.