2-Mavzu. O’quv ustaxonasida mehnatni muhofaza qilish, texnika xavfsizligi qoidalari
Reja:
1. O’quv ustaxonasida texnika xavfsizligi qoidalari;
2. Ish joyini ratsional tashkil qilishi qoidalari;
3. Ishlab chiqarish sanitariyasi qoidalari;
Elektr tokidan shikastlanish (tok urishi) ishlab chiqarishda ko’p kuzatiladi. Elektr toki organizm orqali o’tganda issiqlik, elektrolitik va biologik ta’sir ko’rsatadi.
Issiqlik ta’siri badanning ayrim joylarining kuyishi, qon tomirlari, asab va boshqa to’qimalarning qizishi bilan xarakterlanadi. Elektromagnit ta’sir qonunining va boshqa organik suyuqliklarning qurishiga va ularning fizik-ximik tarkibining buzilishiga olib keladi.
Tok urgan joyga birinchi yetib kelgan kishi hammadan avval shikastlangan kishini tok ta’siridan qo’tqarishi (rubilnikni ajratib qo’yish, simni qirqish, tayoq bilan simni urib tushirish) lozim. Tokni uzib qo’shishning iloji bo’lmasa, shikastlangan kishining ochiq badaniga tegmasdan, ustki kiyimlaridan ushlab, qo’liga rezina qo’lqop kiyib, avtomobil shinasi, taxta, quruq latta ustiga chiqib yoki oyoqga rezina payabzal kiyib shikastlangan kishini, tok ta’siridan xavfsiz joyga olib chiqish kerak.
So’ngra zudlik bilan tez yordam mashinasini chaqirish lozim. Shikastlangan kishini «Og’zidan-og’ziga» yoki «Og’zidan-burniga» puflash usulida nafas oldirishga harakat qilinadi, yurak yopiq massaj qilinadi.
Texnika xavfsizligi
Texnika xavfsizligi mehnat qilish uchun xavfsiz sharoit yaratishga qaratilgan chora-tadbirlar sistemasidan iborat. Sexlarda qo’lga igna kirib ketishi, qo’lni nimadir kesib olishi, mashinalarning kiyim yoki sochni o’rab ketishi, dazmol yoki presslarda biron joy ko’yib qolishi, tugma yoki igna parchalari uchib yuzga tegishi natijasida ishlovchilar jarohatlanib qolishi mumkin. Texnika xavfsizligi qoidalari noxushlik va baxtsiz hodisalarning oldini olishga xizmat qiladi.
Qo’l va mashina operatsiyalarida ishlovchilar quyidagi qoidalarga rioya qilishlari lozim:
Ish bajarayotganda ziyrak bo’lish kerak.
Mashina asbob va moslamalarning ishga yaroqligini tekshirib turish lozim.
Simlarga ip, latta, simchalar osmaslik kerak.
Tugma qadash mashinasida ishlaganda saqlash ekranidan foydalanish zarur.
Elektr dvigatelni o’chirmasdan mashinaga moy surtish, uni tozalash, mashina shkiviga tasma kiydirish man etiladi.
O’z ish o’rnini toza tutish lozim. Asboblar sochilib yotmasligi, qaychi va iplar mashinaning aylanayotgan qismlari yoniga qo’yilmasligi kerak;
Ish o’rinlari orasidagi yo’lni to’smaslik lozim.
Elektr dazmolda ish boshlashdan oldin shnur izolyatsiyasini tekshirish lozim.
Dazmolning, rubilnikning, shtepsel rozetkasining, vilkaning tok o’tkazuvchi qismlariga qo’l tekkizmaslik kerak.
Ishlayotganda shnur dazmolga tegib turmasligi kerak.
Pressda ishlashda uning yaroqligini, to’siq borligini, korpusning yerga
ulanganligini, elektr qismida izolyatsiya borligini tekshirish kerak. Buzuq
pressda ishlash man etiladi.
Qo’lni yostiqlari orasida qolishidan ehtiyot bo’lish lozim.
Ishlayotgan pressni nazoratsiz qoldirish mumkin emas.
Buyumni namlayotganda suvni apparatlarga va termorostlagichga tushirmaslik kerak. Ish tugagach pressni to’xtatib, ish o’rnini yig’ishtirish kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |