Farg’ona Profayling Maktabining electron kutubxonasi

Tayanch tushunchalar
Akc ettirish nazariyasi
- in'ikos nazariyasi; psixik hodisalar borliqni aks ettirishning 
shakllaridan biri deb qaraladigan nazariya.
Animizm 
(lot. anima - jon) - odam, hayvonot, o’simlik, predmetlarda mustaqil jon 
borligi haqidagi tasavvur tizimi.
Asab tizimi
- xayvon va odam organizmining barcha funksiyalarini o’zaro hamda 
tashqi muhit bilan to’g’rilab, uyg’unlashtirib turuvchi a'zolar tizimi.
Birinchi signal tizimi
- narsa va xodisalarning sezgi, a'zolariga bevosita ta'sir etishi 
natijasida bosh miya yarim sharlari qobig’ida hosil bo’ladigan shartli muvaqqat nerv 
bog’lanishlari, u sezgi va idrok turlarida namoyon bo’ladi.
Bosh miya
- markaziy 
nerv tizimining old (yuqori, oliy) qismi bo’lib, u bosh miya qobig’ida joylashgan 
oliy nerv tizimining moddiy asosi.
Bosh miya katta yarim sharlari
- bosh miyaning ikki pallasi. Uning ustki qismi 
uchun chuqur bo’lmagan o’nqir cho’nqirlardan iborat. Bosh miya katta yarim shari 
orqa, old, yon, orolcha, orqa umurtqalarga bo’linadi. Miya nerv kataklari 
neyronlardan iborat bo’lib, ikki katta yarim sharlar po’stlog’ini tashkil etadi. 
Miyadagi oq suyuqlik neyron o’simtalaridan tarkib topib, miya yo’llarini ko’rsatib 
turadi.
Vegetativ nerv tizimi
(lot. vegetatio - o’simlik) - nerv tizimining organizm ichki 
a'zolari faoliyatini va modda almashinuvini boshqarib turadigan bir qismi. V.n,t, 
markaziy nerv tizimi bilan uzviy bog’liq bo’lib, bu bosh miya qobig’i tomonidan 

---

Farg’ona Profayling Maktabining electron kutubxonasi 
https://t.me/profayling_uz 
22 
boshqariladi. V.n.t. simpatik va parasimpatik nervlar deb ataluvchi ikki qismga 
bo’linadi,
Dualizm
(lot, duafis - ikki yoqqlami) - borliq ham moddiy, ham ruhiy bo’lgan ikki 
asosdan tashkil topgan deb hisoblovchi falsafiy ta'limot bo’lib, psixofizik 
parallelizm konsepsiyasining asosidir.