Farg’ona politexnika instituti klt fakulteti 51-21 tjbakt guruhi saydullayev asadbekning fizika fanidan

2 qonun

Muayyan fotokatoddan ajralib chiqayotgan fotoelektronlar boshlang’ich tezliklarining maksimal qiymati yorug’lik intensivligiga bog’liq emas. Yorug’likning to’lqin uzunligi o’zgarsa, fotoelektronlarning maksimal tezliklari ‘am o’zgaradi.

3 qonun

Har bir fotokatod uchun biror “qizil chegara” mavjud bo’lib, undan kattaroq to’lqin uzunlikli yorug’lik taosirida fotoeffekt vujudga kelmaydi. lq ning qiymati yorug’lik intensivligiga mutlaqo bog’liq emas, u faqat fotokatod materialining ximiyaviy tabiatiga va sirtining holatiga bog’liq.

4 qonun
Yorug’lik fotokatodga tushishi va fotoelektronlarning ‘osil bo’lishi orasida sezilarli vaqt o’tmaydi.

Yorug’lik fotokatodga tushishi va fotoelektronlarning ‘osil bo’lishi orasida sezilarli vaqt o’tmaydi. Fotoeffektning 1- qonunini to’lqin nazariyasi asosida tushuntirish mumkin. Lekin to’lqin nazariya 2- 3- va 4- qonunlarni tushuntirishga ojizlik qiladi. ‘aqiqatan to’lqin nazariya asosan fotokatodga tushayotgan ixtiyoriy to’lqin uzunlikka ega bo’lgan yorug’likning intensivligi ortgan sari ajralib chiqayotgan fotoelektronlarning energiyasi ‘am ortishi lozim edi. Va’olangki, tajribalarning ko’rsatishicha, fotoelektronlarning energiyasi yorug’lik intensivligiga mutlaqo bog’liq emas. Ikkinchidan, to’lqin nazariyaga asosan, elektron metalldan ajralib chiqishi uchun kerakli energiyani ‘ar qanday yorug’likdan olishi mumkin, yaoni yorug’lik to’lqin uzunligining a’amiyati yo’q. Faqat yorug’lik intensivligi yetarlicha katta bo’lishi lozim. Va’olangki, to’lqin uzunligi “qizil chegaradan” katta bo’lgan yorug’likning intensivligi ‘ar qancha katta bo’lsa ‘am fotoeffekt xodisasi ro’y bermaydi. Aksincha, to’lqin uzunligi “qizil chegaradan” kichik bo’lgan yorug’lik intensivligi nixoyat zaif bo’lsa ‘am fotoeffekt kuzatiladi. Ni’oyat, zaif intensivlikdagi yorug’lik tushayotgan taqdirda yorug’lik to’lqinlar tashib kelgan energiyalar evaziga metalldagi elektron maolum miqdordagi energiyani jamg’ara olishi kerak. Bu energiya elektronning metalldan chiqishi uchun (Ar) yetarli bo’lgan ‘olda fotoeffekt sodir bo’lishi kerak. Xisoblarning ko’rsatishicha, intensivligi juda kam bo’lgan yorug’likdan Ar ga yetarli energiyani elektron jamg’ara olishi uchun soatlab, baozan ‘attoki sutkalab vaqt o’tishi lozim. Tajribalarda esa metallga yorug’likning tushishi va Т2 Т1 IT1 IT2 Ia Ua 15.8-расм. 10 fotoelektronlarning paydo bo’lishi orasida 10-8 s lar chamasi vaqt o’tadi, xolos