Farg’ona politexnika instituti klt fakulteti 51-21 tjbakt guruhi saydullayev asadbekning fizika fanidan

Fotoeffekt - yorug’lik taosirida jismdan elektron ajralib chiqishidir. Bu xodisani birinchi bo’lib, 1887 yilda G.Gerts kuzatgan va uni miqdoran A.Stoletov tekshirgan. 1898 yilda Lenard va Tomson fotoeffekt natijasida katoddan ajralib chiquvchi zarra elektron ekanligini zarralarning magnit maydonida og’ishiga asoslanib aniqladi. Fotoeffekt xodisasini o’rganish uchun xavosi so’rib olingan shisha idish, uning ichidagi katod va anod plastinkalari olinadi (15.7-rasm). O’tkazilgan tajribalar natijasida 15.8 - rasmdagi volpt - amper xarakteristikasi olingan

Fotoeffekt - yorug’lik taosirida jismdan elektron ajralib chiqishidir. Bu xodisani birinchi bo’lib, 1887 yilda G.Gerts kuzatgan va uni miqdoran A.Stoletov tekshirgan. 1898 yilda Lenard va Tomson fotoeffekt natijasida katoddan ajralib chiquvchi zarra elektron ekanligini zarralarning magnit maydonida og’ishiga asoslanib aniqladi. Fotoeffekt xodisasini o’rganish uchun xavosi so’rib olingan shisha idish, uning ichidagi katod va anod plastinkalari olinadi (15.7-rasm). O’tkazilgan tajribalar natijasida 15.8 - rasmdagi volpt - amper xarakteristikasi olingan

Ichki fotoelektr effekti - Bu yarimo'tkazgich yoki dielektrik ichidagi elektromagnit nurlanish tufayli chegaradan erkin holatga tashqariga chiqmasdan o'tish. Natijada, tanadagi tok tashuvchilarning kontsentratsiyasi oshadi, bu esa fotokonduktivlik (yarimo'tkazgich yoki dielektrik yoritilganda elektr o'tkazuvchanligining oshishi) paydo bo'lishiga yoki elektr harakatlantiruvchi kuch (EMF) paydo bo'lishiga olib keladi.

Tashqi fotoelektr effekti elektromagnit nurlanish ta’sirida moddaning elektronlar emissiyasi deyiladi. Tashqi foto effekt qattiq moddalarda (metallar, yarimo'tkazgichlar, dielektriklar), shuningdek alohida atom va molekulalardagi gazlarda kuzatiladi (fotoionizatsiya).

Fotoefektning 4 ta asosiy qonuni

1 qonun

Muayyan fotokatodga tushayotgan yorug’likning spektral tarkibi o’zgarmas bo’lsa, fototokning to’yinish qiymati yorug’lik oqimiga to’g’ri proportsional