Farg‘ona politexnika instituti “Elektronika va asbobsozlik” kafedrasi

 
Ajratilgan binolarda radiopistirmalarni aniqlash va ularni radiobostirish 
qurilmasini blok sxemasini ishlab chiqish 
 
3.2.Qurilmaning ish tartibi. 
Radiopistirmadan nurlanayotgan elektromagnit to‘lqin QA qabul qiluvchi 
antenna tomonidan qabul qilinadi va skanerlovchi priyomnik SKP ning kirishiga 
kelib tushuvchi yuqori chastotali elektr signaliga aylantiriladi. CHiqishdagi 
ob’ektning akustik siganliga mos keluvchi past chastotali signal past chastotali 
quvvat kuchaytirgichi PCHQK yordamida kuchaytiriladi va bir yo‘nalishli akustik 
nurlatkich BAN kirishiga kelib tushadi. Ushbu qism aylanuvchi elektr dvigatel ED 
o‘zagiga mexanik bog‘langan va himoyalanayotgan ob’ektni skanerlash vazifasini 
bajaradi. Agar bir yo‘nalishli akustik nurlatkich BAN yo‘nalishi qidirilayotgan 
radiopistirma joylashgan yo‘nalishga mos kelib qolsa, axborot havfsizligini 
ta’minlovchi radiotexnik tizim va radiopistirma orasida musbat teskari aloqa vujudga 
keladi. Skanerlovchi priyomnik SKP past chastotali chiqishidagi musbat teskari 
aloqaga mos keluvchi signal akustik teskari aloqa analizatori ATAA kirishiga beriladi 
va chiqishda axborot havfsizligini ta’minlovchi radiotexnik tizim va radiopistirma 
orasida musbat teskari aloqa mavjudligi haqidagi komanda signali shakllanadi. 
Akustik teskari aloqa analizatori ATAA chiqishida shakllangan komanda signali 

---

36 
- - 
nishonga oluvchi halaqit shakllantiruvchi qurima NXSHB ning boshqaruvchi 
kirishiga va elektr dvigatelini boshqaruvchi qurilma EDBB kirishiga ta’sir etadi. 
Buning natijasida elektr dvigatelining aylanishi cheklanadi va bir yo‘nalishli akustik 
nurlatkich BAN yo‘nalishi qidirilayotgan radiopistirma joylashgan yo‘nalishda 
qoladi. SHundan so‘ng skanerlovchi priyomnik SKP yuqori chastotali chiqishidagi 
radiopistirma chastotasiga mos keluvchi signal nishonga oluvchi halaqit 
shakllantiruvchi qurima NXSHB ning chastota qurilmasiga beriladi. Nishonga 
oluvchi halaqit shakllantiruvchi qurima NXSHB chiqishidagi chastotasi radiopistirma 
chastotasiga mos keluvchi shakllangan signal yuqori chastotali quvvat kuchaytirgichi 
YUCHQK yodamida kuchaytiriladi va nurlantiruvchi antenna NA kirishiga beriladi. 
Buning natijasida radiopistirmaga nishonga oluvchi halaqit hosil qilinadi. SHunday 
qilib, himoyalanayotgan ob’ektning axborot havfsizligi ta’minlanadi.