Farg’ona Politexnika Inistituti Qurilish fakulteti Geodeziya Kartagrafiya va Kadastr yo’nalish

Farg’ona Politexnika Inistituti

Qurilish fakulteti Geodeziya Kartagrafiya va Kadastr yo’nalish

Geodeziya fanidan

‘’Yirik masshtabda planga olish uchun geodezik asos yaratishni loyihalash’’ mavzusida

KURS ISHI

Bajardi 15-18 guruh talabasi
Umarxo’jayev Nasirilloxo’ja
Mavzu Yirik mashtabda planga olish uchun geodezik asos yaratishni loyihalash
REJA
Kirish
1.Trassani nivelirlash ,jurnalini hisoblash,profil chizish
2.Garizantal burchak o’lchashning mohiyati
3. Yopiq polygon vedmistini hisoblash
4.Yirik mashtabdagi planga abris chizish
Hulosa
Foydalanilgan

Kirish
Geodeziyaning rivojlanish tarixi. Geodeziya qadimiy fanlardan birdir. U kishilik jamiyating haYotiy talablari asosida vujudga kelgan va ishlab chiqarish kuchlarini taraqqiy etishi bilan rivojlana borgan. Geodeziya fani Arabiston, Xitoy, Hindiston, O‘rta Osiyoda taraqqiy etgan. Masalan IX asrning boshlarida arab xalifasi Mamun

topshirig‘i bilan Mesopotomiya tekisligida er sharining kattaligini aniqlash maqsadida Grado’s o‘lchash ishlari olib borilgan. Olimlar er shari meridianini 1 yoy uzunligini 111,8 km ekanligini aniqlaganlar.1680 yilda I. Nyuton o‘zini Do’nyo tortilish qonuniga asoslanib, er - ellipsoid shaklida degan fikrni olg‘a surdi. XIX asr boshlarida turli mamlakatlarda astronomiya, geodeziya sohasida olib borilgan ishlar erni shakli ellipsoiddan bir oz farq qilishini ko‘rsatdi. Masalan ulug‘ olim Laplas Fransiya va boshqa davlatlarda olib borilgan Grado’s o‘lchashlar natijasini tahlil qilib, meridian 1  sining uzunligi ekvatordan qutblarga tomon bir xilda kamaymasligini aniqladi. shunga asoslanib, er o‘ziga xos noaniq shaklga ega ekan, degan xulosaga kelindi. 1873 yilda nemis fizigi I. V. Listing erning bunday shaklini geoid deb atalishini taklif etdi. Yerning kattaligini aniqlashda Rossiyada bajarilgan Grado’s o‘lchashning ahamiyati juda katta.
Masalan, 1816 yildan boshlab geodezist K.I.Tenner rahbarligida Rossiyaning harbiy chegarasidagi guberniyalarda, astronom V.Ya.Struve rahbarligida Boltiq bo‘yi guberniyalarida Grado’s o‘lchash ishlari olib borildi. Bu ishlar 1850 yilgacha davom etgan va do’nay daryosining quyilish joyidan to Skandinaviya yarim orolining shimoliy qirg‘og‘igacha bo‘lgan 25  20  meridian yoyining uzunligi hisoblab chiqarilgan.“Muxandislik geodeziyasi” fanini nazariy jihatdan rivojlantirishda rus olimlariP.L.CHebыshev, A.P. Bolotov, N.Ya.Singer, A.A.Tillo va boshqalar salmog‘li hissa
qo‘shdilar.1928 yilda mashhur geodezist F.N. Krasovskiy davlat territoriyasida geodezik tayanch shaxobchalarini barpo etish va topografik plan olish ishlarining dasturini tuzib chiqdi.1933 yilda davlat territoriyasini gravimetrik planini olish ishlari olib borildi. 1945 yilda MDX territoriyasini 1:1000000 masshtabli kartalari tuzildi.
Aerofototopografik plan olish ishlariga Drobishev, Konshin, Lobanov va boshqa olimlar turli injenerlik inshootlarni barpo etishda geodezik ishlarini bajarish uslublarini yaratishga olimlar N.G.Vido’ev, G.F.Glotov, N.N.Lebedev va boshqalar katta hissa qo‘shdilar.Kartografiya sohasida ham katta yutuqlarga erishildi va yirik kartografik asarlar yaratildi

1.Niverlirlash Nivelirni ishlatishdan oldin uning quyidagi geometrik shartlarni qanoatlantirishi tekshiriladi, N-3 nivelirini tekshirish shartlari quyidagilardan iborat:

Doiraviy adilak o`qi nivelir aylanish o`qiga parallel bo`lishi kerak, . Ko`targich vintlar orqali doiraviy adilak pufakchasi adilak qutisidagi doira markaziga keltiriladi va nivelir yuqori qismi 180⁰buraladi. Pufakcha o`rtada qolgan bo`lsa, shart bajarilgan bo`ladi, aks holda pufakcha og`gan qismining yarmi markazga adilak tuzatkich vintlari bilan, qolgan yarmi ko`targich vintlar bilan markazga keltiriladi.
Tekshirish nazorat uchun takrorlanadi.
Bizda trassani niverlirlash topshirig’I berilgan unga kora 700 m masofada nevilirlash topshirig’i berilgan
Bizda olingan sanoqlar
Niverlirlash jurnali

№ Stansiya	№ Piketlar	Reykadan olingan sanoqlar			Nisbiy balandlik		O`rtacha nisbiy balandlik		Asbob gorizonti	Absolyut balandlik	Eslatma
		orqa	oldi		+	-	+	-
	RP1	1238 1371			0571 0569		0570			424.66
1	PK 0		1809 1940							425.230
	PK0	0534 0712			2041 2045		2043			425.230
2	PK 1		2575 2757							427.274
	PK 1	2642 2516				1174 1171		1172		427.274
3	PK2		1468 1341							426.102
	PK 2	0668 0492			2424 2420		2422			426.102
4	PK 3		3092 2912							428.524
	PK3	1034 1157			0657 0657		0657			428.524
5	PK 4		1691 1814							429.181
	PK 4	2204 2100				0537 0540		0539		429.181
6	PK5		1667 1560							428.642
	PK 5	1671 1792				0988 0987		0988		428.642
7	RP1		0683 0805							427.654
	∑oldi	∑oldi				∑-	∑+	∑-
	∑orqa						∑-
	∑					∑/2	∑

Oldingi va orqadan olingan sanoqlarni ayirig yani qora va qizil sanoqlardan foydalangan holda ,oldindan olingan qora sanoqdan oldindan olingan qora sanoqni bir biridan ayirib nisbiy balandlikni olamiz va qizil sanoqdan ham hudi shunday amalni bajaramiz keyin esa ikkalasini ortacha qiymatini olamiz . Bizga malum bolgan Rp0 balandligiga shu chiqan nisbiy balandlikni qo’shamiz va hamma stansiyalarda shunday tartibda hisoblash amallarini bajaramiz.

H=a-b
Yani
a-oldingi reykadan olingan sanoq
b-orqa reykadan olingan sanoq
Rp1=424.66
Rp1+P0=424.66+0570=425.230
SHunday tartibda hisoblab balandlik otmetkalarini aniqlaymiz. Bizga keraklik otmetkalarni aniqlaganimizdan keyin , trassa pirofilini chizishga o’tamiz bunda esa belgilangan masshtab asosida chizamiz.


Garizantal masshtab 1;2000
Vertical masshtab 1;100
Bunda biz olchagan balandliklardan foydalanilgan holda loyiha otmetlasini hisoblaymiz, yani
Rp1-Rp2/St
Bunda Rp1,Rp2-nisbiy balandlik ,St-stansiyalar soni
Gorizontal burchak o’lchash mohiyati.
Joyda bir nuqtadan chiqqan ikki yoki bir necha yo‖nalish orasidagi burchaklarning gorizontal qo‖yilishini o‖lchash kerak bo‖ladi. Masalan, V nuqtada turib, turli balandlikda yotuvchi A va S nuqtalarga qarash yo‖li bilan ABC burchakning gorizontal qo‖yilishi  ni o‖lchash kerak deylik. Shakldan ko‖rinadiki, S nuqta balandda, V va A nuqtalar esa S ga nisbatan pastlikda. Shunga ko‖ra, VA va VS tomonlar orasidagi  qiya tekislikdagi burchak desak ABCgorizontal proekstiyasi bo‖ladi. ning qiymatini aniqlash uchun shtativ 1 ustiga aylanasi graduslarga bo‖lingan doira 2 gorizontal vaziyatda urnatiladi; uning markazi O dan chap nuqta S ga qarab pch, keyin doirani qo‖zg`atmay, o‖ng nuqta A ga qarab no‖ sanoqlar olinsa,  bu sanoqlar ayirmasiga teng bo‖ladi:=po‖-pch, (1) ya‖ni bir nuqtadan chiqqan ikki yo‖nalish orasidagi burchakning
gorizontal qo‖yilishi o‖ng nuqtaga qarab olingan sanoqdan chap nuqtaga qarab olingan sanoqning ayirmasiga teng. Aylanasining yo‖nalgan qirrasi bo‖laklarga bo‖lingan va gorizontal holga keltirilib sanoq olinadigan doira 2 limb deyiladi. Agar O dan S ga va A ga qaralgan ko‖rish nurlaridan vertikal tekisliklar o‖tkazilsa, bu tekisliklar kollimastion tekisliklar deyiladi.Bu tekisliklar orasidagi burchak o‖lchanadigan burchakning qiymati bo‖ladi.Ikki chiziq orasidagi burchakni goniometr yordamida ham o‖lchash mumkin. Asosan, burchakning gorizontal qo‖yilishi teodolit yordamida o‖lchanadi.

Bizda yopiq polygon vedmistini hisoblashimiz kerak bunga esa avalambor hisoblash ishini boshlashda o’lchangan burchak hisolaymiz.

B_n=[n-2]180⁰=7*180⁰=1260⁰ni tashkil qilishi kerak
Bizda olchangan qiymatlar
B_o’=[87⁰10.2’+216⁰17.5+95⁰39.5+180⁰27’+99⁰19.2’+216⁰23.5’+155⁰15.5+90⁰52’+118⁰38’]=1260⁰02.4’
F_b=B_o’-B_n bundan _foydalanib
F_b=1260⁰02.4’-1260⁰=0⁰02.4’
Bizda hatolik ruxsat etilgan darajada bo’lganligi uchun hisoblashni tuzatma kiritib davom etiramiz
Tuzatilgan burchaklardan foydalanib tomanlarnig direksion burchaklarini xisoblaymiz a_n=a_n-1+180⁰+B_n
Yani a₁ direksion burchak joyda olchangan shundan foydalanilgan holda qolgan burchaklarning direksion burchaklarini topamiz
A₂=104⁰21’[phone]’=68⁰04’
A₃=68⁰04’[phone]’=152⁰25’
Shunday tartibda qolgan tomonlarning direksion burchaklarini topamiz va oxirgi topilgan direksion burchakda ham huddi shunday ishni bajaramiz bunga sabab direksion burchakning to’g’ri hisoblanganligiga ishonch hosil qilamiz
A₁=11⁰31’[phone]’=104⁰21’
Endi esa rumb burchakdan direksion burchakka o’tkazamiz
Rumb va direksion burchak orasidagi munosabat

choraklar	Direksin burchak qiymati	Rumb nomi	Direksion burchak orqali rumbni xisoblash	Kordinata ortirmalari ishorasi
I II III IV	0^090^0 90^0180^0 180^0270^0 270^0360^0	SHSHq JSHq JG’ SHG’	A=r R=180^0-a R=a-180^0 R=360^0-a	+ - - +	+ + - -

Berilgan jadvaldan foydalanib direksion burchaklarni rumb burchakka o’tkazamiz

R umb burchak qiymatlari va tomonlar garizantal quyilish qiymatlaridan foydalanib kordinata ortirmalari quyidagi formulalar yordamida hisoblanadi
X_n=d_ncosr_n X_n=d_nsinr_n
Kordinata ortirmalarining afsalyut bog’lanmasligi
F_abs[fx²+fy²]^-2

Polygon uchlari nig nomeri

Ichki olchan gan burchak lar

Tuzati lgan burchak lar

Tomonlar direksion burchagi

Tomonlarnig rumb burchagi

Tomonlar gorizantal quyilishi

Kordihatalar otirmasi

kordinatalar

Polig on uchlari nomeri

h isoblangan

t uzatilgan

X

Y

X

Y

X

Y

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1-2

87^010.2’

87^010’

104^021’

J.SHq 75^039’

104.15

-25.81^-2

+100.90^-1

-25.83

+100.89

+151.85

+181.85

2-3

216^017.5’

216^017’

68^004’

SH.SHq 68^004’

161.30

^+60.25^-2

+149.62^-1

+62.23

+149.61

+126.02

+272.84

3-4

95^039.5’

95^039’

152^025’

J.SHq 27^035’

112.85

-96.42^-2

+52.25^-1

-96.44

+52.24

+188.25

+483.35

4-5

180^027’

180^027’

151^058’

J,SHq 28^002’

113.25

-95.96^-2

+53.22^-1

-95.98

+53.21

+91.81

+484.59

5-6

99^019.2’

99^019’

228^039’

J.G’ 48^039’

165.95

-109.64^-2

-127.58^-1

-109.66

-127.59

-4.17

+537.80

6-7

155^015.5’

155^015’

257^024’

J.G’ 77^024’

136.65

-29.81^-2

-135.36^-1

-29.83

-135.37

-113.83

+410.21

7-8

216^023.5’

216^023’

221^001’

J.G’ 41^001’

82.05

-61.91^-2

-54.85^-1

-61.93

-54.86

-142.66

+274.84

8-9

90^052’

90^052’

310^009’

SH.G’ 49^051’

123.10

+80.76^-2

-94.90^-1

+80.74

-94.91

-205.59

+219.98

9-1

118^038’

118^038’

11^031’

SH.SHq 11^031’

284.45

+276.72^-2

+56.79^-1

+276.70

+56.78

-124.85

+125.57

1

+419.73 -419.55= +0.18

+412.78 -412.69= 0.09

+419.67 -419.67=0000

+412.73 -412.73=0000

+151.85

+181.85

Koordinatalar otirmalarini hisoblash vedmisti [yopiq poligon]
Koordinatalar ortirmalarini xisoblash vedmisti [yopiq poligon]

Kordinata ortirmalarini hisoblash uchun rumb burchak qiymatidan foydalanilgan holda
X₁=104.15*cos [75⁰39’] =-25.83
X_n=d_ncosr_n
Shunday hisoblab kardinata ortirmalarini hisoblab topamiz delta x va delta y boyicha bizning hisob kitoblarimizga ko’ra delta X boyicha kordinata ortirmalari +- lar hisoblab chiqildi
-419.55
+419.78=0.18 bu kordinata ortirmasi pizning poligonda hisob kitob larimizga ko’ra ruhsat etiladigan qiymat bo’lgani uchun tuzatma kiritish yo’li bilan bu qiymatlarni tenglashtiramiz har bir topilgan ortirmaga -2 dan tarqatsak bu hatolikdan qutilgan bo’lamiz
Y boyicha ham hudi shunday hisoblash ishini bajarib tuzatma kiritamiz
Bizda topilgan kordinata ortirmalaridan foydalanib yani tuzatilgan kordinata ortirmalaridan foydalanib ,bizda birinchi nuqtaning kordinatasi malum shundan foydalanilgan holda quyidagi tartibda qolgan nuqtalarning kordinata ortirmalarini hisoblab chiqamiz
X₂=x₁+deltax₁
Yani
X_n=x_n-1+deltax_n-1
Y boyicha ham shunday xisob kitob qilamiz. har bir nuqtaning kordinatalariga ega bolamiz.
Joyning konturli planini chizish uchun avval, joy tafsiloti s’yomka qilinadi. Tafsilot joyda tabiiy va sun’iy yo‘l bilan barpo bo‘lgan bino, yo‘l, ariq, o‘rmon elektr uzatish liniyasi va boshqalardir, ularning o‘rni va shakli to‘g‘ri aniqlanishi kerak. S’yomkada joyiga qarab quyidagi usullar qo‘llaniladi.
Aylanma usul. Bunda s’yomka qilinadigan joy chegarasi bo‘ylab yopiq polygon hosil qilinadi. Buning tomon va burchak uchlariga asoslanib, tafsilot s’yomka
qilinadi. Poligon tomonlarining uzunligi , ...., ,2 1 n d d d tomonlar orasidagi o‘ng burchak , ...., ,2 1 n   yoki Chap burchak , ...., ,2 1 n   va bir yki hamma tomonlar
azimuti ulchanadi . Tomonlarni o‘lchashda tomonning ikki yonida 20–40 m gacha bo‘lgan tafsilot harakterli nuqtalarining o‘rni shu tomonga nisbatan perpendikulyar usuli bilan aniqlanadi. O‘lchash natijalari abris deyiladigan varaqqa chiziladi va yoziladi. chiziqni to‘g‘ri va teskari o‘lchash natijalari chiziq oxirida surat va maxraj holida yoziladi va arifmetik o‘rtasi chiqariladida yozib quyiladi.
Perpendikulyar yoki to‘g‘ri burchakli koordinatalarusuli. Bu usulda o‘lchanadiganchiziq absissalar o‘qi deb, uning uchikoordinatalar boshi, absissalar o‘qiga chiqarilgan perpendikulyar chiziqlar esa koordinatalar o‘qi deb qabul qilinadi. Tafsilot harakterli nuqtalarining o‘rni abssissa (x) va kordinata (u) qiym atlari buyicha aniqlanadi . Masalan,poligonning AB tomonini o‘lchashda uning o‘ng
tomonidagi binova yo‘lni s’yomka qilish ko‘rsatilgan. AB tomon xo‘qi, A nuqta koordinatalar boshi deb qabul qilingan. Binoning chiziqdanko‘ringan uchta burchagidan xo‘qigaperpendikulyar tushirilib,ularning x o‘qibilan kesishgan nuqtalarining o‘rni koordinatalar boshi A ga nisbatananiqlangan, 16,00, 20,00 va 32,00 m dagiperpendikulyarlar uzunligi o‘lchangan va bino yoniga yozilgan(20,01;va 14,0 m). yo‘l x o‘qibilan 48,00 va 56,00 m da kesishgan; yo‘lyunalishini aniqlash uchun 60,00 m da x ga perpendikulyar chiqarilib, uning yo‘l bilan kesishgan nuqtasining uzoqligi 4,00 mo‘lchangan. Bu ishdax o‘qibuyicha olingan masofalar lenta bilan,perpendikulyar chiziqlar uzunligi esa ruletka bilan o‘lchanadi. Chizik va unga chiqarilgan perpendikulyar chiziqlar abris qog‘ozi. joydagidek chiziladi va o‘lchash natijalari yoziladi.
Yopiq poligon tomonlarini o‘lchashda o‘ng tomondagi, ochiq polygon tomonlarini (diagonal yo‘lni) o‘lchashda esa ikki tomondagi tafsilot s’yomka qilinadi. Perpendikulyar chiziqlar uzunligi 20 m gacha bo‘lganda ular chamalab, 40 m gacha bo‘lganda ekker yordamida chiqariladi. S’yomka qilingan tafsilotni planga tushirishda ham s’yomkadagidek ishlanadi. Poligon tomonlari chizilgach, har qaysi
tomonining abrisi buyicha o‘lchangan x va u qiymatlari masshtab buyicha qo‘yilib, nuqtalar topiladi: bu nuqtalarni abrisdagidek tutashtirilsa tafsilot hosil bo‘ladi.
Abris xomaki plan bo‘lib, s’yomka qilinadigan joy tafsiloti va o‘lchash natijalari qo‘lda mashtabsiz chizilgan chizmadir. Burchak o‘lchash jurnalida maxsus bet bo‘lib, unga «abris» deb yozilgan bo‘ladi; abris shu betga chiziladi.
O‘lchashda har qaysi tomon abrisi alohida betga chiziladi.
Agar tafsilot murakkab bo‘lmasa, bir betga ikki, uch tomon abrisini chizish mumkin. S’yomkaning hamma usulida ham o‘ziga xos abris chiziladi Joy plani qog‘ozga chizilganda tafsilot shu abrisga ko‘ra tasvirlanadi. shuning uchun abrisda
joy tafsiloti to‘g‘ri ko‘rsatilishi va aniq o‘lchanishi kerak.
Kestirma usuli. Ma’lum ikki nuqta orasidagi masofa va uning uchlarida o‘lchangan burchak tomonlari yoki o‘lchangan masofalarni kesishtirish orqali uchinchi nuqta o‘rnini aniqlash kestirma usul deyiladi. Bu usul, ba’zan ko‘shqutbiy (bipolyar)koordinatalar usuli deb ham yuritiladi. Kestirma ikki usulga bo‘linadi:
chiziqli kestirma va burchak kestirmasi chiziqli kestirma usuli. Bu usulda s’yomka qilinadigan nuqta o‘rni shu nuqtaga yaqin bo‘lib, o‘rni asosiy s’yomkada aniqlangan ikki yoki uch nuqtadan o‘lchangan masofa buyicha aniqlanadi. Masalan, asosiy poligonning BS tomoniga yaqin yakka daraxt yoki ustun o‘rnini aniqlashda B va S nuqtadan M nuttagacha bo‘lgan masofa BM va SM o‘lchanadi.
M nuqtaning plandagi o‘rni B va S nuqtalardan BM va CM radiuslari bilan chizilgan yoylar kesishuvi orqali topiladi.
Burchak kestirmasi. Bu usul joyda chiziq uzunligini o‘lchash noqulay bo‘lganda qo‘llaniladi. Masalan, CD tomonga nisbatan daryoning narigi sohilini s’yomka qilishda Harakterli uch nuqta (1, 2, 3) belgilanadi. Bu nuktalar o‘rnini aniqlash uchun poligon tomoni SD bazis deb qabul qilinadi yoki alohida bazis o‘lchanadi. Keyin S va D da to‘rib teodolit bilan,   va ,3 D da to‘rib,   va ,3o‘lchanadi. Bu o‘lchash natijalari buyicha 1, 2, 3 nuqtalarining plandagi o‘rnini ikki yo‘l bilan topish mumkin. AgarS nuqtada transportir yordamida CD ga nisbatan2 1
,  va ,3 burchaklarni, D nuqtada DC ga nisbatan
2 1,   va ,3 burchaklarini yasab, burchak tomonlarini davom ettirsak ular kesishuvidan 1,2 va 3 nuqtalar o‘rni topiladi:
Burchak yasashda xato katta bo‘lganidan, chiziqli kestirma usulidan foydalanish
ma’qul bo‘ladi. Buning uchun sinuslar teoremasi buyicha
2 12 , 1   C a C va , 33a C hamda2 12 , 1 â D â D   va , 33â D  masofalar aniqlanadi
Hulosa
Ushbu kurs ishini bajarish davomida geodeziyadan otilgan maruza , amaliy mashg’ulot va pitaktika darslaridsa otilgan mavzularni mustahkamlab olishimizga yordam beradi. Shu o’rinda yopiq polygon vedmistini xisoblash bizga geodeziyadan yaxshiroq bilim olishimizga yordam beradi. Yopiq polygon vedmistini xisoblash uchun har bir bosqicvhda aniq hisob kitob qilishimiz kerak chunki birgina etiborsiz qoldirilgan xato katta xatolarni keltirib chiqaradi. Yani odiygina burchaklardagi xato direksion burchaklarni to’g’ri chiqmasligiga olib keladi. Bizga berilgan topshiriqda yani 9 burchakli poligon ichki burchaklari yeg’indisi nazariy 1260⁰ ga teng bo’lishi kerak lelin teodalitda olingan sanoqlarda albatta hato boladi . yol qoyilgan hato ruxsat etarli bo’lsa hisoblash ishlari davom etiriladi aks holda sanoqlar boshqatdan olinadi. Amaliy olinga 9 burchakli poligon ichki burchaklari yeg’indisi 1260⁰02.4’ ni tashkil etdi bu esa yirik masshtabli poligonda ruxsat etarli bolganligi uchun biz olingan sanoqlarga tuzatma kiritamiz. Tuzatilgan qiymatlar boyicha hisoblash ishlarini davom etiramiz. bir tomoning direksion burchagi malum bolsa qolgan tomonlarning direksion burchaklarini hisoblab topamiz keyin esa direksion burchaklarni rumb burchakka otkazamiz. Tomonlarni quyilish masofasini rumb burchakni sin va cos qiyatlariga ko’paytirib delta X va delta Y larni topamiz va kordinata ortirmalari xatoligi ruxsat etilamaydigan darajada bolsa hisoblangan qiymatlarni boshidan boshqatdan tekshiriladi yani 0 dan boshqatdan o’lchanadi va xisoblanadi . ruxsat etarli darajada bolasa tuzatmalar kiritib hisoblash ishlari yakuniy bosqichga o’tkaziladi.

Foydalanilgan adabiyotlar

1 . Geodeziya-Qo’ziboyev.T. ‘’O’qtuvchi nashiryoti’’ Toshkent-1976
2.Geodeziya-O’tanov.O’, Nurmatov.E ‘’O’zbekiston’’Toshkent-2002
3.Injinerlik geodeziyasi-Norxojayev
4. Amaliy geodeziya
5 Injenerlik geodeziyasi uslubiy qollanmma –A.N.Inomov Toshkent2017
6.farpitalabalarigeodeziya telegram kanoli

Скачано с www.znanio.ru