Farg’оna davlat universiteti harbiy ta’lim fakulteti o`t ochish tayyorgarligi fanidan konspekt

9 mm Makarov pistoleti
(PM) – xujumdan ximoyalanishga mo‘ljallangan shaxsiy qurob bo‘lib, u dushmanni qisqa masofada yo‘q kilishda ishlatiladi.
ko‘rsatkichlari:
- kalibri -9 mm.;
- jangovor otish tezligi -30 ta/min.;
- o‘qning boshlangich tezligi -315 m/s.;
- o‘qdon xajmi -8 uk.;
-o‘qsiz o‘qdon bilan birgalikdagi og‘irligi -730 g.;
- o‘qlangan o‘qdon bilan birgalikdagi og‘irligi -810 g.;
- eng yuqori aniq nishonga urish uzuqligi - 50 m. gacha;
- o‘qning o‘ldirish qobiliyati saqlanadigan uzoqlik -350 m. gacha.
tuzilishi:
- stvol ramasi;
- qaytarish prujinasi;
- uruvchi va qo‘yib yuboruvchi qurilma;
- qo‘l bilan ushlash joyi;
- zatvorni tutatib qoluvchi moslama;
- o‘qdon.


Mashg‘ulot 2 (2-soat, amaliy). Motoo‘qchilar bo‘linmalari qurollari va jangovar texnikalari.
O‘q-otar qurollari, granatomyotlar, jangovar mashinalar qurol-yarog‘lari majmuasi (BMP-2, BTR-82A, BTR-80, tank), tanka karshi raketa majmuasi. O‘q-otar qurollari, granatomyotlar va jangovar mashina qurol-yarog‘lari majmuasining elementlari vazifalari va umumiy tuzilishi. Motoo‘qchi bo‘linmaning o‘q-otar qurollari, granatomyotlari, minomyotlari va jangovar mashinalari. Mo‘ljallanishi, jangovar xususiyatlari, belgilangan nishonlarni yakson qilish imkoniyatlari. Umumiy tuzilishi va ishlash tamoyillari. Qismlarga ajratish va yig‘ish. Alohida qismlari va mexanizmlarning mo‘ljallanishi, tuzilishi, o‘zaro harakatlari. Yuz berishi mumkin bo‘lgan tutilishlar va nosozliklar hamda ularni bartaraf etish usullari. O‘q-otar qurollarini ko‘rikdan o‘tkazish turlari va tartibi, uni saqlash, tozalash va moylash. Xavfsizlik qoidalari.
Reja:
1.Talabalarda mavzu bo‘yicha nazariy bilimni shakllantirish.
2.Talabalarda mavzu bo‘yicha ko‘nikma va malaklarini oshirish va shakllantirish.
3.Talabalarni jangovarlik va vatanparvarlik xissini kuchaytirish.
RPK—74 pulemyotining taktik va texnik tavsiflari
- Nishonga olib otish masofasi 1000 m
- Tugridan-tugri yunalishda ut ochish masofasi 640 m
- Kukrak kiyofali nishonga karata 600 dona
-YUguruvchi nishonga karata 420 dona
- Otish sur’ati, bir dakikada otiladigan uklar soni
- uk.ning boshlangich tezligi, soniyada metr
- Ukning talofat etkazish masofasi 1350 m
- Ukning eng uzokda uchishi 3150 m
- Pulemyotning patronlar bilan tuldirilgan plastmassali magazin bilan birgalikdagi ogirligi 5,46 kg
- Plastmassali magazin ogirligi 300 g
Magazin sigimi 45dona patron Kalibri 5,45 mm
- Patron ogirligi 10, 2 g
- NSPU ning jangovar xolatdagi ogirligi 2,2 kg
- Kismlarga ajragan kundokli pulemyot uzunligi 1060 mm
Pulemyotni notulik. kismlarga ajratish va yigish
Pulemyot toza taxta yoki taglik ustida yoyiladi. kism va mexanizmlar taxta ustiga ajratilib tartib bilan terib chikiladi.
qismlarga ajratilganda biri ikkinchisining us­tiga kuyilmaydi.
SHuningdek ajratish mobaynida ortikcha kuch va keskin zarbalar kullanilmaydi.
Pulemyotni yigish mobaynida uning kismlaridagi rak,amlar takkoslab kuriladi.
Xar bir pulemyotning gaz trubkasidagi, zatvor ramasidagi, zatvordagi, stvol kugisi krpkrridagi va boshka kismlardagi rakamlar stvol kugisidagi rakamlarga mos kelishi darkor.
Kismlarga ajratishdan oldin pulemyot oyoklari uchi­ni chap tomonga karatib, urnatiladi.
Buning uchun pulemyot oyoklarini prujinali tortkidan ozod etib, stvoldan tortib, ularni biriktirilgan xolatga keltiriladi.
Pulemyot tarkibiga kuyidagi asosiy kism va mexanizmlar kiradi:
1. Stvol, stvol kugisi, zarbdor-tepki mexanizm, muljalga olish moslamasi, kundok, pistolet dastasi bilan birga.
2. Stvol kutisining kopkogi.
3. Zatvor ramasi gaz porsheni bilan birgalikda.
4. Zatvor.
5. Kaytaruvchi mexanizm.
6. Gaz trubkasi stvol koplamasi bilan birgalikda.
7. Stvol osti dastasi.
8. Magazin.
9. SHompol.
10. Anjomlar uchun penal tirgak.
Pulemyot piramidada saklanganda va mashgulotlar mobaynida olib yurilganda, uning saklagichi doimo yukori xolatga urnatib kuyilmogi lozim.
1. Magazinni ajratish.
(Pulemyotdan magazinning ajratilishi, anjomlar penalini kundok; uyasidan chikarilishi.)
2. Anjomlar penalini kundok, uyasidan chikarish
3. SHompolni ajratish.
4. Stvol kutisi kopkogini ajratish.
5. Kaytaruvchi mexanizmini ajratish.
Stvol kutisi kopkogini ajratish., Kaytaruvchi mexanizmini ajratish., Zatvor ramasini zatvor bilan birgalikda ajratib olish., Zatvoryay zatvor ramasidan ajratio‘., Gaz trubkasini stvol koplamasi bilan birgalikdan ajratish.)
6. Zatvor ramasini zat­vor bilan birgalikda ajratib olish.
7. Zatvorni zatvor ramasidan ajratish.
8. Gaz trubkasini stvol koplamasi bilan birga­likda ajratish.
7,62 millimetrli Kalashnikov pulemyoti vazifasi va jangovar xususiyatlari
7,62 millimetrli Kalashnikov pulemyoti (PK, PKS, PKT) kuchli avtomatik qurol hisoblanib, dushmanning jonli kuchini va o‘t ochish vositalariniyakson qilish uchun mo‘ljallangan.PK va PKS pulemyotlari havodagi nishonlarni ham yakson qilish uchun mo‘ljallangan.
taktik texnik xarakteristika:
Pulemyotdan qisqa (10 donagacha o‘q), uzun (30 donagacha o‘q) navbat bilan uzluksiz o‘t ochiladi.
O‘t ochish mobaynida patronlar, qabul qilgichga, qutiga joylashtirilgan metall lentadan uzatiladi.
Lenta sig‘imi 100, 200 yoki 250 dona patron.
Pulemyotdan er usti va havodagi nishonlarga qarata unumli o‘t ochish masofasi
-1000 m.
PK, PKS, PKT pulemyotlarining nishonga olib otish masofasi -1500 m.
Ko‘krak qiyofali nishonga qarata o‘t ochish masofasi - 400 m
yuguruvchi nishonga qarata esa - 650m
Ut ochish surhati (texnik jihatdan o‘t ochish tezligi) bir daqiqada-650 dona o‘q (PKT pulemyotida -700-800 dona o‘q).
Jangovar o‘t ochish tezligi daqiqada -250 dona o‘q.
Pulemyot stvoli havo bilan sovutilib, undan uzluksiz 500 donagacha o‘q uzish mumkin, shundan so‘ng, zarur bo‘lsa, qizib ketgan stvol zaxira stvolga almashtiriladi.
Pulemyotdan o‘t ochish uchun u tirgakka yoki muhandis Samojenkov ixtiro qilgan uch oyoqli stanokka o‘rnatiladi. Tirgak pulemyotdan er usti va havodagi nishonlarga hamda uzoq masofalarga unumli o‘t ochishni tahminlaydi.
CHeklagichlardan foydalanib, er ustidagi nishonlarga qarata gorizontal o‘t ochish burchagi - 90°,
havodagi nishonlarga qarata o‘t ochilganda -360° ga teng.
Yotgan holatda stanok yordamida o‘t ochish balandligi -320 mm
tizzadan -820mm
va o‘tirgan holda o‘t ochilganda -580 mm
To‘p bilan juftlashtirilgan PKT pulemyotining gorizontal o‘t ochish burchagi 360°.