Фарғона политехника институти

Махсус фанларни ўқитишда назарий ва амалий дарсларни ташкил этиш 
Касбий таълим педагогикаси ўз мажмуига касбий педагогиканинг асослари ва 
муҳим масалаларини, яъни касб-ҳунар таълими йўналишлари, меънат педагогикаси, касб-
ҳунар дидактикаси каби масалаларни олади. 
Махсус фанлар услубини яратиш ва уни такомиллаштиришдан асосий мақсад 
ўқитувчиларни ўқитишнинг замонавий усуллари ва методлари, меoёрий ҳужжатлар ва 
китоблардан фойдаланиш, ўқувчилар билимини, қобилиятини баҳолаш мезонлари ҳамда 
касб-ҳунар коллежларида ўқитиш жараёнини тўғри ташкил қилиш, ўқув мақсадларини 
ишлаб чиқиш усуллари билан таништириш орқали уларнинг педагогик маҳоратини 
оширишдан иборат бўлиб, у касбий таълим педагоглари учун қуйидагиларни беради: 
- ўқитиш ва тарбиялаш мазмуни, мақсади ва вазифасини аниқлай билиш; 
- ўқитишда замонавий педагогик технологияларни қўллаш; 
- замонавий техника-билим муаммоларини махсус фанларда акс эттира билиш; 
- ўқитишнинг ташкилий кўринишлари ва методларини танлай олиш; 
- дарснинг мақсадини оғзаки ва ёзма назарий қилиш методлари; 
- ўқувчилар билимини баҳолаш мезонларини ишлаб чиқиш; 
- касб-ҳунар коллежларида меънатни илмий ташкил этиш ва методик ишларни оилб 
бориш; 
- ўкув хоналари, лабораториялари ва ўқув устаҳонаси ишини ташкил эта билиш; 
- ўқув хоналаридан оқилона фойдалана олиш. 
Масус фанларни ўқитишда назарий ва амалий дарсларни ташкил этиш учун 
касбий педагогикани қуйидаги услубий схема бўйича ташкил этиш мумкин: 

---

41 
 
 
 
 
Махсус фанларни ўқитиш тамойиллари. 
Ўқитиш тамойиллари ўқитиш назариясининг бошланғич қоидалари бўлиб, ўқитувчи 
ўқув жараёнини ташкил этишда уларга амал қилиш керак. 
Ўқитиш тамойиллари мажмуи мавжуд бўлиб, уларга қуйидагилар киради: 
- фаоллик; 
- ўқитишда назария билан амалиётнинг боғлиқлиги; 
- кўргазмалилик; 
- ўқитишнинг тарбияловчи характери; 
- илмийлик; 
- ўқитишда мунтазамлилик ва изчиллик; 
- ўқитишнинг тушунарли бўлиши; 
- намуналардан фойдаланиш; 
- ўқувчиларнинг шахсий хусусиятларини ҳисобга олиш; 
- билим, кўникма ва малакаларни ўзлаштиришнинг пухта бўлиши; 
- дидактик редукция. 
Касбий педагогика 
Дидактика 
Методика 
Техник во- 
ситалар, ўқув 
методик 
материаллар 
Назарий ва 
амалий дарс 
усул-лари 
(ўқув усул- 
лари) 
Назарий ва 
амалий дарс лар 
мақсад- лари 
ўқув 
мақсадлари) 
Мазмунлар, 
дадактика, 
редукция, 
мавзулар 
Назарий ва амалий дарсларни ташкил этиш ва ўтказиш 
Ўқувчиларнинг 
онглилиги ва 
фаоллиги 
Ўқувчиларнинг 
шахсий 
хусусиятларини 
ҳисобга олиш 
фаоллик 
Билим, кўникма ва 
малакаларни 
ўзлаштиришнинг 
пухталиги 
Щқитишда 
назария билан 
амалиётнинг 
боғлиқлиги 
Кўргазмалилик 
Илмийлик 
Дидактик редукция 
Ўқитишнинг 
тизимлилиги ва 
изчиллиги 
Намуналардан 
фойдаланиш 
Ўқитишнинг 
тарбияловчи 
характери 
Ўқитишнинг 
тушунарли 
бўлиши 
Ўқитиш 
тамойиллари 

---

42