Фарғона давлат педагогика университети қўлёзма ҳуқуқида

Xulosa
Foydalaniilgan adabiyotlar

III БОБ. ТАЖРИБА-СИНОВ ИШЛАРИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ ВА ЎТКАЗИШ
3.1. Ўқувчиларнинг ижодий тафаккурини ривожлантириш бўйича тажриба-синов ишларини ташкил этиш
Тадқиқот жараёнида ўқувчиларнинг ижодий тафаккурини ривожлантиришнинг назарий асосларига таянган ҳолда тажриба-синов ишларининг ташкил этилишига ҳам алоҳида эътибор қаратилди.
Эксперимент эмпирик метод сифатида педагогика ва психология фанларида кенг қўлланилади. Педагогикага доир кўплаб тадқиқотларда илмий тадқиқотнинг асосий методи сифатида хизмат қилади. Айниқса, педагогик тадқиқотларнинг шакллантирувчи – муаммони ҳал этишнинг янги, самарали усулларини синовдан ўтказиш босқичида кенг қўлланилади. Бизнинг тадқиқотимизда табиий шакллантирувчи тажрибалардан кенг фойдаланилди. Тажриба-синов ишларини ўтказиш учун дастлаб аниқланган педагогик шарт-шароитлар асосида жараённи ташкил этишнинг зарурий воситалари белгилаб олинди.
Амалий тажриба ишларининг маълум мақсад ва унга мувофиқ белгиланган вазифалар асосида ташкил этилиши қуйидаги ҳолатларни юзага келтирди: тажриба-синов ишларининг аниқ йўналишга эга бўлиши; ўқувчиларнинг ижодий тафаккурини ривожлантиришга доир методик ишланмалардан самарали фойдаланиш; тажриба-синов ишларини олиб боришга сарфланаётган вақтдан унумли фойдаланиш; кутилаётган натижани олдиндан башорат қилиш; аниқ натижани қўлга киритиш; тажриба-синов ишларининг юқори даражадаги самарадорлигининг таъминланиши.
Тажриба-синов ишлари қуйидаги уч босқичда амалга оширилди:

1. 
   Асословчи тажриба босқичида ўқувчиларни ижодий тафаккурини ривожлантиришнинг мавжуд ҳолатини аниқлашга йўналтирилган педагогик фаолият ташкил этилди. Кўзда тутилган мақсадга эришишда умумий ўрта таълим мактабларининг бошланғич синфларида таҳсил олаётган ўқувчилар билан ишлаш жараёнини кузатиш, суҳбат, анкета сўровлари каби методлардан фойдаланилди. Буларнинг барчаси тадқиқотнинг асосий йўналиши ва дастурини муайян даражада аниқлаш имконини берди. Тадқиқот мавзусига оид етакчи олимлар, педагогларнинг илмий ишлари таҳлил қилинди.
   
2. 
   Шакллантирувчи тажриба босқичида ўқувчиларнинг ижодий тафаккурини ривожлантириш фаолиятини бевосита ва билвосита педагогик кузатиш, улар иштирокида машғулотларни ўтказиш, суҳбат ва анкета сўрови каби методлар ёрдамида ўқувчиларнинг ижодий тафаккурини ривожлантиришга йўналтирилган педагогик таъсир ҳамда мустақил фаолиятни йўлга қўйиш асосида ижодий компетенцияларни шакллантиришга катта аҳамият қаратилди. Назарий тадқиқотлар натижасида аниқланган илмий ечимлар лойиҳа таълим технологияси ва ўқув портфолиосини яратишда амалий қўлланилди ҳамда улар асосида тажриба-синов машғулотлари олиб борилди. Тажриба-синов ишларининг иккинчи босқичида амалга оширилиши режалаштирилган ишлар қаторида ўқувчиларнинг лойиҳавий-тадқиқотчилик фаолиятига тайёрлашга доир ишларга алоҳида аҳамият қаратилди.
   
3. 
   Таъкидловчи тажриба босқичида ўқувчилар