Faollashtirish omili sifatida

Фойдаланилган адабиѐтлар рўйхати 

---

www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 40 
1. Цой М.Н. Создание электронного учебно-методическогш комплекса:
теория и практика: Монография / Под ред. Р.Х, Джураева. - Ташкент: Fan va 
texnologiya, 2013. - 212 с. 
2. Цой М.Н., Джураев Р.Х. Работа с мультимедийным учебным пособием
на уроке: Методическое руководство^Н Ташкент: УзНИИПН, 2011. - 45 с 

---

www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 41 
ISLOMNING O'RTA OSIYOGA KIRITILISHI TARIXI 
Madalbekov Yaxyobek O‗ktambekovich 
Andijon mashinasozlik instituti akаdemik litseyi 
O‗zbekiston tarixi fani o‗qituvchisi 
O'rta Osiyo arab istilochilari tomonidan zabt etilishi VII-asr oxiri va VIII-asr 
boshlarida ummaviylar sulolasi hukmron bo'lgan 661-750- yillarda arablar harbiy 
yurishining ikkinchi bosqichiga to'g'ri keladi. O'rta osiyo xalqlari hayotiga islom 
ta'limotining kiritilishi muayyan darajada ijobiy rol o'ynadi. Jumladan, arablar 
hukmronlik qilgan dastlabki asrlarda ilohiyot, fan, falsafada arab tili hukmron 
bo'lgan. Ammo keyinchalik mahalliy xalqlarning o'z tillarida ham madaniyat 
rivojlanib, unga islomning ta'siri kuchli bo'lgan. O'rta Osiyo xalqlari madaniyati, 
ilohiyot va fanlarning rivojlanishiga islomning ta'siri kuchli bo'lgan. XIV-XV 
asrlardagi uyg'onish davrida undan keyingi hayotda jahonga mashhur olim, 
mutafakkirlar, ilohiyot sohasining yirik namoyondalari yetishib chiqqanlar. XIX 
asrning 70-yillarida Turkiston boshqa taraqqiy etgan mamlakatlarga nisbatan 
ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy rivojlanish darajasidan ancha orqqada edi. Yagona 
markazlashgan davlat emas edi. Turkiston 3 ta xonlikka: Qo'qon, Buxoro va Xiva 
xonliklariga bo'lingan edi. Ular o'rtasidagi nizolar mamlakatning iqtisodiy-madaniy 
hayotning rivojlanishiga katta salbiy ta'sir ko'rsatar edi. Bu hham o'z navbatida 
mehnatkashlar ommasi ongining o'sishiga salbiy ta'sir ko'rsatgan edi. XIX asrning 
ikkinchi yarmida Turkistonni chor Rossiya zabt etgan. Chorizmning Turkistonni 
ishg'ol etishi qisqi muddatli harbiy siyosiy harakat bo'lmay, qariyb chorak asrni o'z 
ichiga olgan va Turkiston xalqlari hayotida muayyan iz qoldirgan ziddiyatli tarixiy 
hodisadir. Istilo Qo'qon xonligining g'arbiy chegarasi hisoblangan. Oqmachit qal'asi 
(Qizil O'rda)ning 1853 yilda bosib olinishi bilan boshlangan. Chorizmning 
Turkistondagi istilochilik harakati 1876 yilda shu xonlik markazi - Qo'qonning taslim 
bo'lishi bilan tugallangan. 1900 yili Turkiston aholisining 4,15 foizi ko'chib kelganlar 
edi. Ular eng yaxshi yerlarning 2659 ming desyatinasini o'z qo'llariga olganlar. Ushbu 
o'zgarishlar natijasida o'lkani siyosiy hayotida ham o'zgarishlar yuz bergan, 

---