Фаннинг ўқув-услубий мажмуаси Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлигининг 2018 йил 25 августдаги 744-сонли буйруғи билан «Маркетинг тадқиқотлари» фан дастури асосида тайёрланган

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ


САМАРҚАНД ИҚТИСОДИЁТ ВА СЕРВИС ИНСТИТУТИ


МАРКЕТИНГ КАФЕДРАСИ

ГЛОССАРИЙЛАР

ГЛОССАРИЙЛАР

Atamaning o’zbek tilida nomlanishi	Atamaning ingliz tilida nomlanishi	Atamaning rus tilida nomlanishi	Atamaning ma’nosi
Agent	Agent	Агент	ma’lum darajada doimiy asosda ish ko’ruvchi ulgurji savdo xodimi bo’lib, ko’p bo’lmagan funktsiyalarni bajaradi va tovarga nisbatan mulk huquqini olmaydi.
Ajiotaj talab	rush demand	Ажиотажный спрос	bozordagi shov-shuv va vahima ta’siri ostida sun’iy paydo bo’ladigan va shiddat bilan ortib boradigan talab.
Alyanslar	Alliances	Альянсы	raqobat kurashida g’olib chiqish g’oyasidan voz kechish va hamkorlik firmalari tarmog’ini shakllantirishga o’tish.
Assortimentni ishlab chiqish va rejalashtirish	Planning and production of a range	Планирование и производство ассортимента	bozor talablariga muvofiq ishlab chiqarishning assortiment tuzilmasini ishlab chiqish. Mahsulot raqobatdoshligini baholash. Texnik va iste’mol parametrlari o’zaro aloqasini o’rganish. Yangiliklar kiritish siyosati. Narx siyosati. Tovar qadog’i. Tovar belgisi.
Bozor kon’yunturasi	Market conditions	Конъюнктура рынка	muayyan davrdagi bozor holati, bozorda muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi bilan xarakterlanadi.
Bozorni_majmuaviy_o’rganish__Сompleks_marketing_research'>Bozorni majmuaviy o’rganish	Сompleks marketing research	Комплексное изучение рынка	korxonaning ishlab chiqarish, savdo, tovar, sotish, reklama, narx va boshqa sohalaridagi tadqiqot, tahlil va prognoz (bashorat). Raqobatdoshlar faoliyatini o’rganish.
Bozor segmenti	Market segment	Сегмент рынка	таклиф этилаётган битта маҳсулот тури ва маркетинг комплексига бир хилда муносабатда бўлувчи истеъмолчилар гуруҳи мажмуи.
Bozorni segmentlash	Market segmentation	Сегментация рынка	iste’molchilarni, ularning ehtiyojlarini, imkoniyatlari yoki xulq - atvorlariga asosan guruhlarga ajratish jarayoni.
Bozorni pozitsiyalashtirish	Market positioning	Позициониро-вание рынка	bozorda va maqsadli iste’molchilar ongida tovarni shubha uyg’otmaydigan, boshqalaridan aniq ajralib turuvchi, maqbul joy bilan ta’minlash.
Bozor sharoitlarida sinash	Testing in market conditions	Тестирование в условиях рынка	yangilik ishlab chiqish bosqichi bo’lib, bunda tovar va marketing strategiyasini real foydalanish sharoitlarida sinab ko’riladi. Bu sinov iste’molchilar va dilerlarning tovardan foydalanishda o’ziga xos qarashlarni aniqlash, shuningdek bozor o’lchamlarini aniqlash maqsadida o’tkaziladi.
Bozorning maqsadli segmentlarini tanlash	Selecting a target market segment