Fanning o’quv dasturi Oliy va o’rta maxsus, kasb-hunar ta`limi o’quv-uslubiy birlashmalari


Eritremiya kasalligi kechishida 2 ta bosqich farqlanadi



Download 3,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet46/410
Sana11.09.2021
Hajmi3,06 Mb.
#172043
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   410
Bog'liq
gematologiya

Eritremiya kasalligi kechishida 2 ta bosqich farqlanadi.  
Politsitemik bosqich – eritrotsitlar miqdori oshishi 
Postpolitsitemik bosqich – tsitopeniya,  noeffektiv eritropoez bilan bog’liq anemiya, suyak ko’migi 
fibrozi, ekstramedullyar  gemopoez, gipersplenizm bilan namoyon bo’ladii.  
Kasallikning  boshlang’ich  fazalarida  klinik  belgilar  pletorik  sindrom  bilan  bog’liq.  Bemorni  
ko’rganda  yuz  terisining  ayniksa  yonoklar,  burun  uchi,  quloqlardagi    kizgish  –  tsianotik  rangi 


44 
 
e`tiborni  uziga  jalb  qiladi.    Lablar  va  boshqa  ko’rinadigan  shilliq  qavatdao  tuk  kizil  rangda,kuz 
sklerasi va Qon`yo’qtiva giperemiyalangan,  kuz tomirli pardasi kengaygan 
 («  kuyon  kuzi»  simptomi).    50%  hollarda  bemorlarda  yuvinish,  chumilishdan  keyin  kuchli  teri 
kichishlari  kuzatiladi.    eritremiyada  teri  kichishining  asosiy  mexanizmi  Qonda  gistamin 
miqdorining oshishidir.   
     Splenomegaliya kasallikning rivojlangan bosqichlarida paydo bo’lib, kasallik progressiyalanishi 
bilan bog’liq holda  kuchayib boradi.  
Turli  xil  joylarda  paydo  bo’ladiigan  (  oyoqlar  chukur  venalari  trombozi,  O’pka  arteriyai 
tomboemboliyasi,  insul’tlar,  miokard  va  boshqa  ichki  organlar  infarkti)  tromboz  va 
tromboemboliyalar  30-40%  hollarda  bemorlada  ulim  holatiga  olib  keladi.  Ba`zan  gemorragik 
shishlar    rivojlanishi  mumkin.  Bunda    kul  va  oyoqlarning  pastki  qismlarida    mikrotromblar  hosil 
bo’lganligi uchun saramassimon yalliglanish paydo bo’ladii. Atsetilsalitsilat kislota bilan davolash 
yaxshi effekt beradi. 
 30-40%  bemorlarda  gemorragik    sindrom  rivojlanib,  milklar  va  burundan  Qon  ketishi  kuzatiladi. 
Ba`zan oshqozon ichak traktidan hayotga xavf soluvchi Qon ketishlar bo’lishi mumkin.  
Mikrotsirkulyator  Qon  aylanishi  buzilishi,  Qonda  gistamin  va  serotonin  miqdori  Ko’payishi 
natijasida 10-20% bemorlarda oshqozon va 12 barmokli ichakda yaralar paydo bo’lishi mumkin.  
Nevrologik buzilishlar Qon kovushkokligining oshishi va  miya to’qimasida mikrotsirkulyator Qon 
aylanishi  buzilishi  oqibatida  rivojlanadi.  Xotiraning  pasayishi,  bosh  aylanishi,  og’ir  hollarda  
ko’rishning buzilishi,  ishemik va gemorragik insul’tlar kuzatiladi. 
 
Ko’pincha pereferik tomirlar shikastlanishi kuzatiladi.  Bunda eriromelalgiya  
(  barmoklarda  kuchayib  boruvchi  achishtirvchi  og’riqlar  bo’lib,  sovo’tilganda  og’riq  kamayadi), 
mahal  liy  haroratning  oshishi,  kizarish    kuzatiladi.  eritremiya  eriromelalgiya    eng  Ko’p 
kuzatiladigan    kasalliklardan  biri    bo’lib,  pereferik  pul’s  saklangan  holda  barmoklar  ishemiyasi 
kuzatiladigan yagona kasallikdir. 
Ba`zan  barmoklardagi  og’rig  va  ishemik  yaralar  kasallikning  birlamchi  klinik  belgilaribo’lishi 
mumkin.   eritromelalgiya patogenezida trombotsitlarda araxidon  kislota metabolizmining buzilishi 
yotadi. 
Arterial gipertenziya  eritremiya bilan og’rigan bemorlarning 40%  uchrab, simptomatik  
(  pletorik  sindrom  va  Qon  kovushkokligining  oshishi  natijasida)    yoki  essentsial  (  gipertoniya 
kasalligi) bo’lishi mumkin.  Kam  hollarda nefrogen simptomatik gipertoniya  rivojlanadi.  Bu uratli 
diatez,  buyraklarda  mikrotsirkulyatsiyaning  buzilishi  va  ikkilamchi  buyrak  yetishmovchiligi  bilan 
bog’liq.  


45 
 
Siydik  kislota  almashinuvi  buzilishi    (giperurikemiya  va  urikozuriya)  10-20%  bemorlarda  uchrab, 
kasallikning hammia  fazalarida kuzatilishi  mumkuin.   Jarayon asossida hujayra  giperkabolizmi va 
noeffektiv eritropoez oqibatida  endogen ravishda siydik kislota miqdorining oshishi yotadi.  
Kasallikning  oxirgi  fazalarida  10-15%  bemorlarda  posteritremik  mielofibroz  yoki  mieloid 
metaplaziya  (  ikkilamchi  o’tkir  mieloid  leykoz)  rivojlanadi.    eritremiya  kasalligining  terminal 
bosqichi  10-15    yildan  keyin  kuzatilib  quyidagilar  bilan  Harakterlanadi:  usib  boruvchi 
splenomegaliya,  normal  yoki  kamaygan  eritrotsitlar  miqdori,  dakrotsitozli  poykilotsitoz,  suyak 
ko’migining yakkol namoyon bo’lgan fibrozi. 
Laborator diagnostika ko’rsatgichlari 
Umumiy Qon tahlilida:  gematokrit ko’rsatgichi oshgan ( ayollarda 55% dan, erkaklarda 60% dan 
Ko’p), gemoglobin  ( erkaklarda 180g/ldan, ayollarda 165g/ldan) va eritrotsitlar miqdori (erkaklarda 
6,0x10
12 
, ayollarda 5,5x10
12 
 dan ) oshishi. eritrotsitlarr morfologiyasida anizotsitoz, poykilotsitoz, 
Ko’pincha  mikrotsitoz,  polixromatofiliya  kuzatiladi.  75%  bemorlarda  mielotsitlargacha  chapga 
siljigan  leykotsitoz,  eozinofillar  va  bazofillar  soni  oshishi  aniqlanadi.  50%  bemorlarda  pereferik 
Qonda gigant trombotsitlar topiladi. ECHT ning 0-1mm/s gacha kamayishi Harakterli. 
Bioximiyaviy  Qon  tahlilida        Qon  kovushkokligining  oshishi,  zardobda  siydik  kislota  miqdori 
oshishi, trombotsitlar agregatsiyasi o’zgarishi aniqlanadi. 
Suyak  ko’migida    mieloqariotsitlar  miqdorining  oshishi,  eritroid  va  megaqariotsitar  qatorda 
usishning oshishi kuzatiladi.  

Download 3,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   410




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish