Фаннинг ишчи ўқув дастури ўқув, ишчи ўқув режа ва ўқув дастурига мувофиқ ишлаб чиқилди

ЎУБ бошлиғи_________________Ядгаров К.
КИРИШ
I. Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий таълимдаги ўрни
Мазкур фан роман ва герман тиллари гуруҳига кирувчи тилларнинг
умумий ва фарқланувчи белгилари ва шу асосда уларнинг гуруҳланиши,
тарихий тараққиётининг умумий қонуниятлари, ушбу тилларнинг
шаклланиши ва ривожланиши жараёнлари, уларнинг фонетик, грамматик
структуралари ва луғат таркибида содир бўлган асосий воқеалар ва уларнинг
тиллар тараққиётига кўрсатган таъсири каби масалалрни ўз қамровига олади.
“Роман-герман филологиясига кириш” ихтисослик фанлари блокига
киритилган бўлиб, 1 курсда ўқитилиши мақсадга мувофиқ.
II. Ўқув фанининг мақсади ва вазифаcии
Роман-герман филологиясига кириш фанининг мақсади талабаларга
ўзлари ўрганадиган асосий чет тилининг дунёдаги тиллар орасида тутган
ўрни, унга оиладош бўлган тиллар ҳамда ўзи тегишли бўлган тил гуруҳига
мансуб бўлган (роман ёки герман) тилларининг бошқа тил гуруҳлари ёки
оилаларидан фарқланувчи асосий хусусиятлари билан таништиришни ўз
олдига мақсад қилиб белгилаган. Фанни ўрганишининг амалий аҳамияти
шунда-ки роман ёки герман тилларига ихтисослашаётган талаба айрим ҳаётий ситуацияларда ўзи ўрганмаган аммо ўзи ўрганаётган тил гуруҳига мансуб тилдаги ахборотни ўқий олиши ва мазмунини тушуна олиш кўникмасига эга бўлади.
Фаннинг асосий вазифаси талабага ўзи ўрганаётган тилнинг дунёдаги
тиллар ўртасидаги ўрни ва аҳамиятининг тушуниш, ундаги структуравий,
функционал ўзгаришлар сабаб-оқибатларини тушуниб олиш билим ва
кўникмаларини яратишдир
Фан бўйича талабаларнинг билим, кўникма ва малакаларига қуйидаги
талаблар қўйилади.
Талаба:
ўрганилаётган чет тилининг дунёдаги тиллар ўртасида эгаллаб турган
ўрнини тўғри тушуниб олиш;
ўрганилаётган роман ёки герман тилининг қаерда қачон, қайси бобо
тилдан, қандай пайдо бўлганлиги ҳақида ҳақиқий илмий ахборот бериш;
ўрганилаётган роман ёки герман тилининг фонетик, грамматик ва
лексик-семантик қонуниятларини билиш ва қўллай олиш қўникмаларининг эгаллашлари;
ўрганилаётган роман ёки герман тилларида сўзнинг морфологик
структураси, грамматик маънони ифодалаш усуллари, грамматик
категорияларнинг функционал нуқтаи назардан ривожланганлиги/
ривожланмаганлиги ҳақида тасаввурга эга бўлиш;
роман ёки герман тилларининг жаҳонда ёйилганлик даражаси, уларнинг
турли тил вазиятлардаги мавқеи, тил сиёсати ва тилни режалаштириш;
роман ёки герман тилларнинг тарихий тараққиётида босқичлар ва
уларнинг ўзига хослиги, босқичларни шаклланиш даврлари ва уларга
тааллуқли ижтимоий-сиёсий-иқтисодий омилларнинг роли ва ўрни;
роман ва герман тилларида сўзлашувчи халқлар томонидан қўлланиб
келинган ва ҳозирда фойдаланиладиган алифболар ва уларда содир
бўлган ўзгаришни билиши ва улардан фойдалана олиши;
роман ва герман тилларининг худудий тарқалиши, бўлиниши ва
улардаги фарқларнинг пайдо бўлиш сабабларини тушуна олиш;
умум-ҳинд Европа белгиларининг тиллар фонетик, грамматик
структураси ва туғат таркибида сақланиб қолиш салмоғини изоҳлаб
бера олиши;
ўрганилатёган чет тилида умум герман ва умум роман белгиларнинг
сақланиб қолганлик кўлами ва уларнинг фонетик, грамматик қурилиши
ва луғат таркибида тутган ўрнини таҳлил қила олиш кўникмаларига эга
бўлиши керак.