Fan/modul kodi

Tijorat banklarini qayta moliyalash siyosati (hisob stavkasi) 
Bozor iqtisodiyotining dovishimiy ravishda rivojlanib va takomillashib 
borishi iqtisodiyotda qushimcha pul resuslariga bulgan talabini iqtisodiyotda 
vatanchilik bush pul mablag’ larini o’ ziga jalb qilish orqali qondiradi .xujalik 
yurituvchi subektlarnining ushbu talabining o’ z vaqtida va past kredit foizlari 
asosida ta’ minlanmasligi mamlakat iqtisodiyotining rivojiga salbiy ta’ sir 
kursatadi .Albatta bu jarayonni iqtisodiyotda pul taqchilligi sifatida sifalash 
mumkin . Bir jixatdan iqtisodiyotda vujudga kelgan pul taqchilligi milliy 
valyutaning inflatsiya darajasini pasayishiga olib keladi lekin iqtisodiyotda pul 
tiqchilligi darajasining oshishi kabi xavfli ijtimoiy-iqtisodiy tanglikni keltirib 
chiqaradi. Markaziy bank aynan mana shunday ijtimoiy-iqtisodiy xavfni tijorat 
banklarning qushimcha moliyaviy resuslariga bulgan talabining o’ zining qayta 
moliyalash siyosati orqali bartaraf etadi, yani Markaziy bank tijorat banklariga 
arzon moliyaviy resuslarini berishi orqali iqtisodiyotga pul massasi va tavar 
massasi o’ rtasidagi muvozanatni taminlaydi . Demak Markaziy bank qayta 
moliyalash siyosati orqali mamlakatdagi pul resurslari bozordagi foiz stavkasiga 
tasir etib milliy valyutaning barqarorligini mustaxkamlaydi chunki qayta 
moliyalash stavkalaring pasaytirishi iqtisodiyotda pul massasining ortishiga 
aksincha uning oshirilishi esa tijorat banklarining pul resuslariga bulgan talabini 
kamayishi natijasida iqtisodiyotda pul massasining pasayishiga olib keldi. 

---

187 
Markaziy bank qayta moliyalash stavkasi orqali faqat pul bozoriga emas balki 
mamlakat fond bozorida xam tasir utkazadi. Qayta moliyalash stavkasining ortishi 
pul bozordagi deposit mablag’ larning foizini va bank krediti foizi oshib borishiga 
olib keladi. Pul bozorida deposit mablag’ larning va bank krediti foizini ortishi 
o’ z navbatida fond bozorida qimmatli qog’ ozlarga bulgan talabning pasayishiga 
va ularning taklifini ortishiga olib keladi . chunki pul bozorida depozit 
mablag’ lariga to’ lanadigan foizlar miqdorining ortishi pul bozori ishtirokchilari 
tug’ ridan-tug’ ri moliyalashtirishga bo’ lgan manfaatdorligini oshiradi.