Fanidan qisqacha konspekt

11.1. Mamlakatimiz iqtisodiyotini rivojlantirishda kichik biznes va xususiy 

tadbirkorlikning ahamiyati 

 

O’zbekistonda kichik biznes korxonalarini barpo etish orqali mustaqil xo’jalik 

yurituvchi mulk egalari shakllandi. Kichik biznes korxonalari bozor iqtisodiyotiga 

xos turli makroiqtisodiy shart-sharoitlar va talablariga moslashishi imkoniyatlariga 

egaligi bilan ustuvor ahamiyatga ega. Iqtisodiyotning turli tarmoqlarida kichik biznes 

va xususiy tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirish milliy iqtisodiyotimiz barqarorligini 

ta’minlashning muhim makroiqtisodiy omillaridan biri hisoblanadi. Keyingi yillarda 

kichik biznes taraqqiyotining keskin avj olishi natijasida ularning mamlakatda 

yaratilayotgan yalpi ichki mahsulot salmog’idagi ulushining ortib borayotganligi 

bilan izohlash mumkin. 

2009 yilda Inqirozga qarshi choralar dasturi doirasida iqtisodiy o’sishni 

ta’minlash, yangi ish o’rinlarini tashkil qilish, bandlik muammosini hal etish, 

aholining daromadlari va farovonligini oshirishda tobora muhim o’rin tutayotgan 

kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni jadal rivojlantirish, rag’batlantirish va qo’llab-

quvvatlashga alohida e’tibor qaratildi.  

2009 davomida inventarizatsiya natijasida aniqlangan qariyb 2 mingta bo’sh 

bino kichik tadbirkorlik sub’ektlariga ijaraga berildi. Bunda binolarni ijaraga berish 

tariflari tadbirkorlik sub’ektlarining qaerda joylashgani va ularning faoliyat turiga 

qarab 3 barobardan 10 barobarga qadar kamaytirildi. SHuningdek, o’tgan davr 

mobaynida kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub’ektlari uchun quyidagi imtiyoz 

va qulayliklar yaratildi: 

- mahsulotlarning gigienik sertifikatini amal qilish muddati ilgarigi 3 yildan 

endilikda cheklanmagan muddatga o’tkazildi; 

- fitosanitariya xulosalarini berish muddatlari qisqartirildi; 

- elektr va issiqlik tarmoqlariga ulanish uchun texnik shartlarni bajarish 

muddatlari 1 oydan 3 kungacha qisqartirildi; 

- binolarni turar joydan noturar joy toifasiga o’tkazish jarayoni soddalashtirildi; 

- davlat mulkidagi bo’sh binolar ijara haqlari 10 va undan ko’p barobargacha 

tushirilishi natijasida ularning 81 foizi (aniqlangan 3650 tadan 2939 tasi) tadbirkorlik 

sub’ektlariga ijaraga berildi; 

---

44 

 

- tashqi reklamani joylashtirish tariflari o’rtacha 20 dan 30 foizgacha pasaytirildi 

hamda ayrim hududlarning qishloq joylarda haq olish bekor qilindi. Buning natijasida 

tashqi reklama beruvchi tadbirkorlarning ulushi 34 foizgacha oshdi; 

- tashqi reklamani joylashtirish qiymati Toshkent, Farg’ona, Jizzax, Namangan 

va Navoiy viloyatlarining qishloq joylari uchun 50 foizgacha pasaytirildi; 

- elektr energiyasini oldi-sotti shartnomasida belgilangan hajmga nisbatan kam 

sarflanishi uchun jarimalar bekor qilindi va ortiqcha sarflash bo’yicha jarimalar 50 

foizga qisqartirildi.