Fanidan laboratoriya ishlari

41-rasm. Alohida simvollarni formatlash

Oynaning ikkinchi qismida abzatsni formatlash amali o’rnatiladi (42-rasm). ba’zi satrlar oddiy matnlarni formatlashda qo‘llaniladi. Masalan, shaklli matnlar uchun chetlanish o‘rnatilib bo’lmaydi.

42-rasm. Abzatsni formatlash

Alignment (Tekislash) ro’yxatida tekislashning bir usuli tanlanadi.

Tekislashning ba’zi variantlari qo’shimcha parametrlarni o’rnatishni talab etadi.

112
O’rnatish muloqot oynasi Settings (o’rnatishlar) tugmasi orqali yuklanadi. Hyphenation Settings (Ajratishni o’rnatish) tugmasi bosilganda so’zlarni bo’ginlarga avtomatik ajratilishini o’rnatish mumkin. Spacing (Intervallar) satrlar ro’yxatida simvollar, so’zlar va satrlar o’rtasidagi interval, hamda abzatsgacha va undan keyingi intervallar o’rnatiladi. Indents (Chetlanishlar) satrlar guruhida chap va o’ng tomon chetlanishlari ko’rsatiladi. Birinchi satr chetlanishi ko’rsatilib, qizil satrni o’rnatish mumkin. Ushbu barcha chetlanish va intervallarni o’rnatish amallari boshqa matn muharriri kabi matnni formatlashga imkon yaratadi. Oynaning keyingi qismida matn tabulyatsiyasi o’rnini belgilash amali bajariladi (43-rasm). Siz tabulyatorni qo’shishingiz yoki olib tashlashingiz mumkin. Shu bilan birga tabulyator o’rnini o’zgartirishingiz mumkin. Qulay o’rnatilgan tabulyatsiyalar yordamida katta hajmdagi ro’yxatlarni yaratish mumkin.


43-rasm. Tabulyatsiyani o’rnatish

CorelDRAW 10 muharririda oddiy matnni bir nechta ustunlarga o’rnatish mumkin. Matnni bir nechta ustun ko’rinishda Chop qilish odatda gazeta va jurnallarda bajariladi. Agar siz CorelDRAW 10 yordamida tasvirga boy sahifani yaratish lozim bo’lsa, u holda muharrirning ushbu imkoniyatidan foydalanish kerak bo’ladi. Ustunlar kengligi va sonini formatlash muloqot oynaning quyidagiqismida ko’rsatish lozim (44-rasm).

113
44-rasm. Matn ustunlarini o’rnatish

Number of columns (Ustunlar soni) satrida matndagi ustunlar soni ko’rsatiladi. Agar Equal column width (Bir xil kenglikdagi ustunlar) satrida bayroqchani o’rnatsangiz, bir xil kengaytmali ustunlar yaratiladi, aks holda turli kenglikdagi ustunlar o’rnatishingiz mumkin. Oyna markazida joylashgan satrda ustunlar kengligi belgilanadi. Oynaning o’ng qismida esa ustunli matn ko’rinishdagi namuna joylashtirilgan. Vertical justification (Vertikal tekislash) ro’yxatida matnning ramkaga nisbatan vertikal tekislanishi ko’rsatilib, u ustunlar soniga bog’liqsiz holda belgilanadi. Tekislash belgilanayotganda matn ramkani to’liq egallashini alohidako’rsatish lozim. Bunga satrlar o’rtasidagi intervallarni oshirish bilan erishiladi. Agar matn hajmi kichik bo’lib, bo’sh o’rinlar ko’p bo’lsa, u holda bu usulda to’ldirish tavsiya etilmaydi. Matnni formatlash muloqot oynasining so’nggi qismida harfli o’rnatma va belgili ro’yxato’rnatiladi (45-rasm). Kerakli ko’rinishni oynaning yuqori qismidagi ro’yxatdan tanlash mumkin.

45-rasm. Harfli o’rnatma va belgili ro’yxat

Harfli o’rnatma amali bajarilayotganda, harf oldidagi abzatsdan oxirigacha joylashadigan satrlar sonini ko‘rsatish mumkin. Bundan tashqari, katta harf va qolgan matn orasidagi masofani ham ko’rsatish mumkin. Yoki oynaning o’ng tomon quyisida ko’rsatilgan rasm kabi ko’rinishni tanlash lozim bo’ladi. Agar belgili ro’yxat o’rnatmoqchi bo’lsangiz, Font (Shrift) satrida shriftni tanlash, Symbol (Simvol) satrida esa – belgi sifatida qo’llaniladigan aniq simvol ko’rinishni tanlash lozim bo’ladi. Boshqa satrlarda esa simvol kattaligi, joylashish o’rniva asosiy matn o’rtasidagi masofa belgilanadi. Bundan tashqari, oynaning

114
o’ng tomon quyisida joylashgan ikki xil ko’rinishdagi belgili ro’yxatdan birini tanlash kerak bo’ladi.