Fanidan laboratoriya ishlari

4-Laboratoriya ishi


Ishning nomi: Paskal muhitida shartli operatorlar yordamida masalani yechish

dasturini tuzish.

17
Ishning maqsadi: Shartli va shartsiz o‘tish operatorlaridan foydalanib tarmoqlanuvchi dasturlar tuzish yo‘llarini o‘rganish.


Ish uchun kerakli jihozlar: Kompyuter, 220 V kuchlanish manbai, Turbo Pascal dasturi


Ish haqida nazariy ma`lumotlar.

Ba’zi masalalarda biror –bir shartga asosan u yoki boshqa yo‘nalishdagi amallarni bajarish lozim bo‘ladi. Bunday masalalarni yechish uchun Paskal dasturlash tilida shartli va shartsiz o‘tish operatorlari ishlatiladi. Shartli o‘tish operatori ikki ko‘rinishda bo‘ladi: to‘liq va qisqa.

Shartli o‘tish operatorining to‘liq shakli quyidagicha:


IFTHEN< 1- operator > ELSE<2 –operator>;

Bu yerda

IF-agar, THEN – u holda, ELSE– aks holda - xizmatchi so‘zlar.

Operatorni kompyuter quyidagicha bajaradi: agar mantiqiy ifoda rost bo‘lsa, 1-operator bajariladi, aks holda 2- operator bajariladi.

Shartli o‘tish operatorining qisqa shakli quyidagicha:

IF< mantiqiy ifoda> THEN< 1-operator>;

bu yerda, agar mantiqiy ifoda rost bo‘lsa, 1-operator bajariladi, aksincha, IF operatoridan keyingi operator bajariladi.

Tanlash operatori.

Tarmoqlanuvchi dastur tuzishda tanlash operatori ham ishlatiladi. Tanlash operatori, biror-bir ifodaning qiymatiga qarab, ketma-ket bir nechta operatorlar bajarish uchun ishlatiladi. Tanlash operatori quyidagi ko‘rinishga ega:

CASE< ifoda>OF

1- o‘zgarmas :< 1-operator>;

2- o‘zgarmas : <2-operator>;

……………….

n- o‘zgarmas :< n-operator>;


END.

18
Bu yerda

CASE -tanlash, OF -dan, END -tamom- xizmatchi so‘zlar.

Yuqorida keltirilgan operator quyidagicha bajariladi: agar ifodaning qiymati o‘zgarmaslarning birortasiga teng bo‘lsa, u holda shu o‘zgarmasga tegishli operator bajariladi. Agar ifodaning qiymati o‘zgarmaslarning birortasiga ham teng bo‘lmasa, unda boshqarish tanlash operatoridan tashqaridagi operatorga o‘tadi.