Fanidan barcha bakalavriat ta’lim yo

Birinchi tibbiy yordam berishning eng qisqa vaqti - shikastlangan vaqtdan boshlab
30 daqiqagacha, nafas olishi to’xtagan bolsa 5-7daqiqagacha amalga oshirilishi 
lozim. Zaharlangan hududlarda 30 daqiqa ichida birinchi tibbiy yordam ko’rsatilsa, 
ularning umumiy ahvolming og’irlashuvi ikki baravarga kamayadi. Demak, jarohat 
olganlarga tibbiy yordam ko’rsatish vaqti nixoyatda muhim hisoblanadi. Maiumotlar 
ko’rsatishicha, jaraxotlanganlarga bir soat mobaynida yordam ko’rsatilmasa, 
o’limga sabab bo’lish 30 foizga, 3 soatgacha yordam ko’rsatilmasa - 60 foiz va 6 

---

168 
soatgacha yordam ko’rsatilmasa 90 foizgacha ortadi. Birinchi tibbiy yordamni 
jarohat olgan kishining o’zi yoki uning yonida bo’lganlar (axoli, sandrujinachilar 
yoki fuqaro muxofazasi xodimlari) ko’rsatadi. 
 
Birinchi shifokor yordami -
jarohatning jabrlanganlar hayotiga bevosita xavf 
soluvchi oqibatlarini bartaraf qilish, jarohat infeksiyasining yanada rivoj topishining 
oldini olish maqsadida shifokorlar bajaradigan davolash - muxofaza omillaridan 
iborat. Bunday yordamni umum shifokorlik tayyorgarligi bo’lgan va ixtisoslashgan 
jarroh shifokorlari koTsatadilar. Birinchi shifokor yordamini ko’rsatish vaqti 
jarohat olgan vaqtdan boshlab 3-6 soat hisoblanadi. Tibbiy yordamning bu turini 
hamma ixtisoslikdagi shifokorlar bilishlari kerak. 
Malakali tibbiy yordam -
davolash muassasalarida tegishli ixtisoslikdagi 
shifokoriar amalga oshiradigan jarohat oqibatlarini, birinchi galda hayot uchun 
xavfli oqibatlami bartaraf qilish, rivojlana boshlagan salbiy oqibatlarga qarshi 
kurashish, jarohatlanganlarni to’iiq davolashga qaratilgan jarrohlik va terapevtik