Fanidan barcha bakalavriat ta’lim yo

topshiriqlar. 
6. Tabiiy ofatlar va boshqa favqulodda xolatlarda axoli harakati. 
 
Tabiiy ofatlar insoniyat boshiga og’ir kulfatlar soluvchi, ekologik muhitda, xalq 
xo’jaligiga 
beqiyos 
zarar 
yetkazuvchi 
xodisalar 
hisoblanib, 
har 
yili 
mamlakatimizning turli hududlarida turli shakllarda sodir bo’lib turadi. Masalan: 
Farg’ona vodiysi viloyatlarida sel kelishi, Xorazm va Toshkent viloyatlari 
hududlarida suv toshqini , Surxondaryo va Qashqadaryo viloyatlarida esa chang-
to’zonli shamollar.
Tabiiy ofatlar
mamlakat miqiyosida ayniqsa xodisa ro’y bergan rayonlar uchun 
katta fojeadir. Tabiiy ofatlar natijasida mamlakatning iqtisodi oqsab qoladi, sababi 
ishlab chiqarish korxonalari ishdan chiqadi. Moddiy boyliklar yo’q bo’lib ketadi va 
eng achinarlisi odamlar halok bo’ladilar, uylari, mol - mulklari vayronaga aylanadi. 
Tabiiy ofatlardan zarar ko’rgan odamlar soni ko’p bo’lishi, shkastlar darajasi 
turli xil bo’lishi mumkin. Odamlar, eng ko’proq suv toshqinlaridan (40%), 
bo’ronlardan(20%), yer qimirlashi va qurg’oqchilikdan (15%) aziyat chekadilar. 
Qolgan 10% i esa tabiiy ofatlarning boshqa turlariga to’g’ri keladi. FV lar oqibatlari 
turli - tuman bo’lishi mumkin. Ular FV larning turiga, harakteriga va tarqalish 
hajmiga bog’liqdir. Shikastlanish o’chog’i shakli xavfli omil tabiatiga qarab doira 
shaklida – yer qimirlaganda, portlaganda, toshma shaklida - bo’ron, to’fon, suv 
toshqini, sel oqimi, vulqon oqimlari va boshqalar, noaniq shaklda - Yong’in, yer 
siljishi sifatida nomoyon bo’ladi. 
FV larda Himoyalanishning asosiy sharti,
sharoitni 
baxolay olish, keltrib chiqargan sababini va uning mexanizmini bilishdir.