«фан ва тараккиёт» дук камолов турсунбой очилович

Илмий тадқиқот мавзусининг диссертация бажарилган олий таълим муассасининг илмий-тадқиқот ишлари билан боғлиқлиги. Диссертация тадқиқотлари Тошкент кимё-технология институтининг «Ангрен ИЭС чиқиндиларидаги токсик металларни атроф муҳитга таъсирини ўрганиш мақсадида уларнинг жойлашиш шаклларини аниқлаш» ИТД 7-056 гранти буйича илмий-тадқиқот иш режаси ва И.А.Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети «Фан ва тараққиёт» ДУК илмий-тадқиқот иш режаси доирасида бажарилган.
Тадқиқотнинг мақсади композицион кул чиқиндиларнинг (ККЧ) технологик ва минерологик ҳослигини аниқлаш ҳамда макро- ва микрокомпонентларни қайта ишлаш комплекс технологиясини яратиш мақсадида макро- ва микрокомпонентларнинг кимёвий-минерологик таркибини ва жойлашиш шаклини ўрганишдан ҳамда уларни ажратиб олиш технологияларини ишлаб чиқишдан иборат.
Тадқиқот вазифалари:
дифрактометрик таҳлил, энергодисперсия ва ИСП-спектроскопия усуллари ёрдамида кимёвий ва минерологик таҳлилнинг юқори аҳборот инструментларидан фойдаланиш билан композицион кул чиқинди «техноген ҳомашё»сининг кимёвий ва минерологик таркибини комплекс тадқиқотини ўтказиш;
макрокомпонентларнинг солиштирма оғирлиги фарқи бўйича макрокомпонентларни – кремний, алюминий ва темир оксидларини – ажратиш орқали макротаркибни – кремний, алюминий ва темирни – утилизация қилиш;
юқори дисперсияли кремний икки оксидини ва алюминий сульфатини олиш технологиясини яратиш;
кўмир ёқиш жараёнида микроэлементларнинг фазавий ўзгаришларини ва уларнинг кулдаги шаклларини термодинамик равишда прогнозлаш;
композицион кул чиқинди (ККЧ) таркибида микрокомпонентларнинг миқдорини аниқлаш ҳамда уларни жамлаш ва ажратиш усулини ишлаб чиқиш;
макро- ва микрокомпонентларни ажратиш билан ККЧ ни қайта ишлаш комплекс технологиясини яратиш;
ноёб ва ноёб ер металлари сорбция жараёнини тадқиқ қилиш ва селектив сорбентларини танлаш.
Тадқиқотнинг объекти асосий компонентлари композицион кул қиқинди, кул чанги, микросфера ва «ёнмаган кўмир» бўлган Ангрен ва Янги-Ангрен ИЭСлари композицион кул чиқиндилари (ККЧ) ҳисобланади.