Fan tasnifi va fan Etikasi Reja Kirish Fan falsafasi va metodologiyasini predmeti

Fan ijtimoiy institut sifatida
Ijtimoiy institut tushunchasi institut, ya’ni o’rnatish, idora etish, idora ma’nosida ishlatiladi. Sosiologiya fanida aytilishicha institut tarixi yuzaga kelgan kishilarni birgalikda faoliyat ko’rsatishlarini tashkil etuvchi barqaror uyushmadir.
Inson faoliyatiga ijtimoiylik xislatini beradigan, bu xislatga barqarorlik bag’ishlayigan sifat institutdir.
Jamiyatni o’zi iqtisodiy, siyosiy huquqiy, ma’naviy faoliyatlar va munosabatlarni tashkil qiladigan, ularni ro’yobga chiqaradigan ijtimoiy institutlar tizimidir.
Eng muhim ijtimoiy institutlardan mulkchilik, davlat, oila, ishlab chiqarish jamoalari, fan, ma’naviy, ma’rifiy, tibbiy muassasalar va boshqalar.
Ijtimoiy institut tufayli ijtimoiy hayot va faoliyat tashkil qilinadi, tartiblashadi, inson ijtimoiy - madaniy xislatlar va rollarga ega bo’ladi.
Ijtimoiy institutlar turli miqyos va sohalarga egadirlar, bir-birlari bilan aloqada va o’zaro ta’sirda bo’ladilar.
Davlat - fan
Fanning ijtimoiy institut jihati nimada ko’rinadi?
Fan ijtimoiy mehnat taqsimoti tizimida ma’lum funksiyalarni bajaradi. Ijtimoiy institut sifatida fan birgalikda mehnat qilish shakli bo’lib, uning qatnashchilari nisbatan mustaqil ilmiy uyushmalarga birlashadi, u shaxsiy va guruhiy yutuqlarni tarqatish va ayriboshlashni ijtimoiy nazorat ostiga oladi.
Tadqiqot faoliyati natijalarini tanishtirish va ayriboshlash ilmiy aloqalar orqali amalga oshiriladi.
Fanning boshqa ijtimoiy funksiyalariga ilmiy yutuqlarni texnik loyihalarga o’tkazish, texnikaviy yagilanishni joriy etish, amaliyot, ijtimoiy sohalar va xizmat ko’rsatish sohalariga tatbiq qilish kiradi.
Fanni ichida sodir bo’ladigan ijtimoiy mehnat taqsimoti tabaqalangan strukturaviy guruhlarni paydo bo’lishini taqozo etadi.
Masalan, fundamental tadqiqot olib boruvchi nazariyotchilar, amaliy joriy etish bo’yicha tadqiqot olib boruvchilar, nazariy yutuqlarni texnika va turli ijtimoiy sohalarga tatbiq qiluvchilar (muhandislar) va boshqalar. Bu hol ilmiy uyushmani ixtisoslashgan kasbiy guruhlarga bo’linishiga olib keladi.
Fanni ijtimoiy institut sifatida namoyon bo’lishini yana bir belgisi - unga nisbatan davlat ma’lum siyosatini yurgizish
Fan siyosiy, iqtisodiy va ma’naviy mafkuraviy jarayonlar doirasiga tushadi, davlatdan taraqqiy ettiruvchi yoki tanazzulga uchratadigan ta’sirlar oladi.