Fan Tarixdan hikoyalar I. Mavzu

Kutiladigan natijalar
O‘qituvchi: O‘quvchilarda «Tarix» fanini manbalar asosida o‘rganishga bo‘lgan qiziqishini hosil qiladi. Mavzuni qisqa vaqt ichida barcha tiglovchilar tomonidan o‘zlashtirilishiga erishadi. O‘quvchilarda mavzuga oid tayanch kompetensiya elementlarining shakllanishiga ko‘maklashadi. O‘quvchi: mavzu haqidagi bilimlarni egallaydi. O‘zida tayanch kompetensiya elementlarini shakllantiradi. Qisqa vaqt ichida ko‘p ma’lumotlarga ega bo‘ladi va baho oladi.
Kelgusi rejalar	O‘qituvchi: Olgan bilimlarini xuddi shunday guruhlarga etkazadi.

DARSNING BOSQICHLARI

T.r.	Bosqichlar	Mazmuni	Uslublar	Vaqti
I.	Tashkiliy Ishlar	Salomlashuv. Tiglovchilarni darsga qatnashishlarini aniqlash	og‘zaki muloqot	3 daqiqa
II.	Dars mazmunini tushuntirish	Turli ma’lumotlardan tarkib topgan taqdimot vositasida yangi mavzuni tushuntirish.	tasviriy vositalarni qo‘llash, O‘quv taqdimoti.	25 daqiqa
III.	O‘rganilgan mavzuni musta’kamlash	Mavzu bo‘yicha tiglovchilarning bilim, ko‘nikma va malakalarini aniqlash va ularni yanada rivojlantirish.	Amaliy mashg‘ulotlar orqali mavzu mustahkamlanadi	12 daqiqa
IV.	Dars yakunlarini chiqarish	Fikr almashinuvini o‘tkazish, tiglovchilarni baholash.	O‘quv sikli orqali mavzu mustahkamlanadi.	5 daqiqa

O‘quv mashg‘ulotining borishi
I. Tashkiliy qism (2 daqiqa).

Dars salomlashish bilan boshlandi.

Tiglovchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorgarligi tekshiriladi.

Tiglovchilar guruhlarga bo‘linib, guruh nomlari yozildi va taoriflandi.

Baholash mezonlari bilan tanishtirildi. “ Ofarin “, “ Barakallo “, “Barakat qil” so‘zlari yozilgan shakllar.

Baholash mezonlari. “ Ofarin “, “ Barakallo “, “Harakat qil” so‘zlari yozilgan shakllar.




Jarayonning borishi:

Mavzu:. : Kalendarning vatani. Misrliklar Nil daryosining keyingi toshqiniga qadar kanallarni tozalab, to'g'onlarni tuzatib qo'yishlari kerakedi. Kundalikkuzatuv daryoning yanagi toshqiniga qadar oradan 365 kun o'tishini ko'rsatgan. Shu tufayli misrliklar 365 kunni30kunlikqilib, 12oygabo'lganlar.Qolganbesh kunniyiloxirigaqo'shimcha sifatida joylashtirganlar. Shu tariqa ilk kalendar vujudga kelgan.

Biroq misrliklar yil hisobida 6 soatga yanglishgan edilar. Bu 6 soatlik farq har 4 yilda bir sutkalik xatolik keltirib chiqargan.

Yuliy kalendari. Miloddan avvalgi 46-yilda Rim davlati hukmdori Yuliy Sezar o'z nomi bilan ataluvehi Yuliy kalendarini joriy etgan. Bu kalendarda ham yil 12 oyga bo'lingan. Ayni paytda toq sonli oylar 31 kunlik, juft sonli oylar 30 kunlik qilib belgilangan. Fevral oyi esa 28 kunlik etib tasdiqlangan. Bundan tashqari, misrliklar kalendarida har 4 yilda to'planib qoladigan bir kunni yo'qotish uchun fevral oyi to'rt yilda bir marta 29 kun davom etadigan qilib belgilangan. Shu tariqa kalendarning ilgarilab ketishining oldi olingan. Fevral oyi 29 kunlik bo'ladigan yilda bir yil 366 kunni tashkil etgan.Biroq Yuliy kalendari bo'yieha olib boriladigan yil hisobida ham xatolik bor edi. Bu xatolik tufayli dunyoda yil hisobi har400yilda 3 kunga orqada qola borgan. Bu orqada qolish milodning 1582-yiligakelib 10 kunni tashkil etgan. Bu 1583- yildabahorgi tengkunlikning 21 -maitga emas, 11-maitga to'g'ri kelib qolislii xavfini tug'dirgan.Grigoriy kalendari. Yuliy kalen- daridagi bu xatolik italiyalik Grigoriy boshehiligida tuzatilgan va yangi kalendar Grigoriy kalendari deb atala boshlangan.
.. IV Yangi mavzuni Mustahkamlash.

1. 
   Kalendar va uning ahamiyati haqida nimalami bilib oldingiz?
   
2. 
   Nima uchun bir yil 365 yoki 366 kundan iborat ekanligini izohlab bering.
   
3. 
   Qadimgi misrliklar kalendarni qanday yaratgan edilar va bu kalendardagi xatolik nimadan iborat edi?
   
4. 
   Yuliy kalendarini misrliklar kalendari bilan taqqoslang.
   
5. 
   Grigoriy kalendarining joriy etilishiga nima sabab bo'lgan va unda Yuliy kalendaridagi xatolik qanday bartaraf etilgan?
   

V Rag’batlantirish

Darsda faol o’quvchilarni baholash
5 Uyga Vazifa

Keyingi mavzu bilan tanishib kelish

Kun __________ oy __________ 201__y.